Με αφορμή την κυκλοφορία του καινούργιου της άλμπουμ «Miss Anthropocene» –το οποίο σκιαγραφεί δέκα διαφορετικά σενάρια για το τέλος της ανθρωπότητας– η εναλλακτική καλλιτέχνις και σύντροφος του Ελον Μασκ, Γκράιμς, συνάντησε πρόσφατα τον θεωρητικό φυσικό Σον Κάρολ για μια συζήτηση στο απολαυστικό του podcast, Mindscape. Κανένας από τους δυο τους δεν είχε προβλέψει τον σάλο που θα προκαλούσε η μεταμεσονύχτια κουβέντα τους. «Νιώθω πως βρισκόμαστε στην εποχή που η ανθρώπινη τέχνη φτάνει πλέον στο τέλος της», ανέφερε η Καναδή μουσικός με μια αστείρευτη, σχεδόν παιδική, ενέργεια. «Μέσα στις επόμενες δεκαετίες θα εμφανιστεί σίγουρα κάποιο είδος τεχνητής νοημοσύνης που θα παράγει καλύτερα και γρηγορότερα μουσική απ’ ό,τι εμείς. Σε 20 με 30 χρόνια θα θεωρούμαστε απαρχαιωμένοι».
Τα σχόλια της Γκράιμς φαίνεται πως άνοιξαν το κουτί της Πανδώρας: λίγα λεπτά αργότερα η ψηφιακή σφαίρα του δημόσιου διαλόγου ήταν γεμάτη με σχόλια από δεκάδες καλλιτέχνες οι οποίοι αντάλλασσαν προβληματισμούς και διαξιφισμούς για το μέλλον της μουσικής. Η indie καλλιτέχνις Ζόλα Τζίζους χαρακτήρισε την Καναδή μουσικό «κυνικό φερέφωνο του φασισμού της Σίλικον Βάλεϊ» ενώ η Λάνα ντελ Ρέι υποστήριξε πως το σημείο τομής μεταξύ μουσικής και σύγχρονης τεχνολογίας θυμίζει κάποιου είδους Αγρια Δύση, που ακόμα δεν κατανοούμε πλήρως. Στη συζήτηση μπήκε, με μια ενδιαφέρουσα συνεισφορά, και η Χόλι Χέρντον από το πεδίο της ηλεκτρονικής μουσικής, η οποία δημιούργησε τον καινούργιο της δίσκο «PROTO» εν μέρει χρησιμοποιώντας λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης. «Ηδη χρησιμοποιούμε εκατοντάδες αυτοματοποιημένα συστήματα στην παραγωγή μουσικής, αλλά ας μην παρασυρθούμε», ανέφερε με νηφαλιότητα. «Η κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης είναι μια φαντασία που συχνά αποσπά, σκόπιμα, την προσοχή μακριά από τις επίκαιρες πολιτικές και οικονομικές συνέπειες που επιφέρει η τεχνολογία», συμπλήρωσε.
Εντελώς συμπτωματικά, μία ημέρα έπειτα από τον έντονο διάλογο, η Amazon αποκάλυψε ένα φουτουριστικό, νέο σετ ηλεκτρονικών πλήκτρων με ενσωματωμένο συνθέτη τεχνητής νοημοσύνης. Το AWS DeepComposer περιέχει 32 πλήκτρα και μπορεί να συνδεθεί με υπολογιστές μέσω καλωδίου USB, ενώ όταν οι χρήστες του παίξουν κάποιο σύντομο μουσικό μοτίβο, η υπολογιστική του δύναμη το μετατρέπει εντός δευτερολέπτων σε ολοκληρωμένο τραγούδι σε τέσσερα διαφορετικά είδη μουσικής –τζαζ, κλασική, ροκ ή ποπ– και το δημοσιεύει αυτομάτως στο Διαδίκτυο. «Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη είναι από τις μεγαλύτερες πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις και ανοίγει την πόρτα σε έναν θαυμαστό κόσμο καλλιτεχνικής συνεργασίας ανάμεσα στους ανθρώπους και τις μηχανές», αναφέρει περήφανα η εταιρεία στην επίσημη σελίδα της.
Τα πλήκτρα της Amazon φιγουράρισαν σε διάφορα πρωτοσέλιδα του μουσικού Τύπου, ωστόσο οι δημοσιογραφικές απόψεις διίστανται. Το περιοδικό GeekWire τα παρουσίασε ως «το ανατρεπτικό νέο μουσικό όργανο», ενώ το BBC με καυστικό ύφος έκανε λόγο για «ένα τέχνασμα εντυπωσιασμού με άθλιο ήχο». Το χάσμα στις αντιδράσεις που προέκυψαν φανερώνει πως βρισκόμαστε πράγματι στο αμήχανο κατώφλι της εποχής των δημιουργικών μηχανών. Η σύγχρονη νευρολογία έχει προσδιορίσει σε εξαιρετικό βαθμό τις δεκάδες εξελικτικές λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου που συνθέτουν αυτό που ορίζουμε ως μουσική, ενώ οι μηχανές μπορούν ήδη να ποσοτικοποιήσουν τις συναισθηματικές αντιδράσεις του ανθρώπου, μετρώντας προσεκτικά τα επίπεδα ορμονών για τη δημιουργική τους αυτοβελτίωση. Το αν θα μεταφερθεί η ικανότητά μας να δημιουργούμε μουσική δεν είναι πλέον ζήτημα. Το μόνο ερώτημα είναι το πότε.