Ο 15χρονος Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος δολοφονήθηκε σαν σήμερα, πριν από έντεκα χρόνια. Ηταν ένα ήσυχο βράδυ Σαββάτου στο κέντρο της Αθήνας. Αυτό που ξέσπασε στη συνέχεια, η οργή που ξεκίνησε από τα Εξάρχεια και κατέλαβε όλη την πόλη με πρωτοφανή ένταση, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί από κανέναν.
Οι εικόνες που ζήσαμε, οι βίαιες συγκρούσεις, οι φωτιές, το πλιάτσικο, ήταν ένα φοβερό σοκ για μια κοινωνία που έμοιαζε αίφνης να ξυπνάει από έναν βαθύ λήθαργο και να αντιδρά με σφοδρότητα σε κάτι που δεν μπορούσε όμως ακριβώς να περιγράψει.
Ο Δεκέμβρης του 2008 υπήρξε μια βαθιά τομή στη σύγχρονη ελληνική ιστορία κυρίως γιατί η αντίδραση δεν προήλθε από μια μόνο ομάδα, αλλά από ένα πλήθος ετερόκλητο, με μαθητές και φοιτητές, εργάτες, αντιεξουσιαστές, μετανάστες.
Δεν ήταν μόνο οι «συνήθεις ύποπτοι» που έκαναν γυαλιά καρφιά τη Σκουφά ανεβαίνοντας μέχρι την πλατεία Κολωνακίου, ή έβαλαν φωτιά στο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην πλατεία Συντάγματος, αλλά και άνθρωποι υπεράνω υποψίας που εναγκαλίστηκαν τη βία χωρίς κάποιον προφανή λόγο. Η δεκαετία που ακολούθησε έδωσε μια εκ των υστέρων εξήγηση, αλλά ούτε αυτή ήταν αρκετή να ερμηνεύσει επαρκώς τον Δεκέμβρη του 2008.
Πέρασαν έντεκα χρόνια, μια πολυεπίπεδη κρίση στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο, και σήμερα καλούμαστε να θυμηθούμε και πάλι αυτές τις μέρες. Να θυμηθούμε όχι μόνο το γεγονός, την άδικη δολοφονία ενός παιδιού που όσα χρόνια κι αν περάσουν θα αφήνει πάντα την ίδια πικρή γεύση, αλλά όσα ακολούθησαν, που για πολλούς παραμένουν ακόμη μυστήριο.
Τι ακριβώς συνέβη τότε και γιατί; Πώς νιώθαμε; Τι πυροδότησε όλο αυτόν τον θυμό; Είμαστε σήμερα διαφορετικοί; Και ναι, και όχι. Μεγαλύτεροι σίγουρα, αλλά όχι απαραίτητα και πιο σοφοί. Γιατί πολύ φοβάμαι πως όλα αυτά τα χρόνια ο Δεκέμβρης του 2008 συζητιέται με τους λάθος όρους. Ως κάτι που δεν πρέπει να επαναληφθεί, όχι όμως επειδή έχουν κατανοηθεί και εκλείψει οι λόγοι για τους οποίους προκλήθηκε. Αλλά επειδή η κεντρική διοίκηση, η αστυνομία, το κράτος που τότε πιάστηκε στον ύπνο, δεν θα επιτρέψουν να ξαναγίνει κάτι αντίστοιχο.
Ετσι και φέτος οι διμοιρίες των ΜΑΤ βρίσκονται στις θέσεις τους, τα επιχειρησιακά σχέδια της ΕΛ.ΑΣ. είναι έτοιμα εδώ και καιρό, οι κάδοι έχουν απομακρυνθεί από τους δρόμους όπου συνήθως εκτυλίσσεται η δράση, ελικόπτερα και drones πετάνε από το πρωί, η κανονικότητά μας ίσως διαταραχθεί για λίγο από επεισόδια που θα καταβληθεί προσπάθεια να μη βγουν από τα σύνορα των Εξαρχείων και μετά θα μπούμε στην ίδια ρουτίνα, σε εορταστικό κλίμα, μέχρι την επόμενη επέτειο μνήμης.
Χωρίς και πάλι να έχουμε βρει μια κοινή απάντηση. Τι ήταν ο Δεκέμβρης του 2008;