Οι Ιάπωνες έχουν μια καταπληκτική παροιμία. Λένε πως ο χρόνος που περνάς γελώντας είναι χρόνος που περνάς με τους θεούς. Οταν το είχα πρωτοπεί στην Κατερίνα Βρανά πριν από κάποιους μήνες, αντέδρασε με την περίφημη ευστροφία της: «Ελπίζω να κατάλαβες πως μόλις με είπες θεά!» αναφώνησε ενθουσιασμένη. Θεωρώ πως η παρουσία της είναι θείο δώρο στη ζωή μας. Είμαστε ένας λαός παραπονιάρης και συνεχώς «αδικημένος» με την παραμικρή αναποδιά.
Οταν βλέπεις αυτό το κορίτσι να έχει περάσει μια τόσο σοβαρή περιπέτεια υγείας και να μπορεί να κάνει εκατοντάδες ανθρώπους να τραντάζονται από τα γέλια (σε βαθμό να κινδυνεύουν να ξεκολλήσουν οι καρέκλες του θεάτρου, το ξέρω, το έζησα), τότε ανατρέπεται το εθνικό αφήγημα ημών των αναξιοπαθούντων.
Την έχω συναντήσει αρκετές φορές μέσα στο 2019 επί σκηνής και από κοντά για συνεντεύξεις. Το Γεύμα με την «Κ» έγινε στο σπίτι της στο Μαρούσι, για να είμαστε άνετα και ήσυχα.
Οι συστάσεις είναι περιττές. Ισως, όμως, δεν γνωρίζουν όλοι τι συνέβη στην Ελληνίδα κωμικό με τη διεθνή καριέρα. Το 2017 σε μια περιοδεία στη Μαλαισία είχε συμπτώματα που παρέπεμπαν σε δηλητηρίαση ή περιτονίτιδα. Εκανε επέμβαση σκωληκοειδίτιδας –αυτό διέγνωσαν οι γιατροί– αλλά το ίδιο βράδυ, στο νοσοκομείο, έπαθε σηπτικό σοκ που απείλησε ζωτικά όργανα και έτσι μπήκε σε τεχνητό κώμα. Επειτα από δύο χρόνια και πολλές ακόμα μικρές και μεγάλες επεμβάσεις, άπειρες ώρες κινησιοθεραπείας, εργοθεραπείας και λογοθεραπείας, η Βρανά έχει βελτιώσει πολύ την ομιλία της – «παλιά έβγαιναν οι λέξεις με το ζόρι λες και είχα γερό μεθύσι», αλλά αντιμετωπίζει ακόμα κάποια προβλήματα όρασης και βαδίσματος.
Το ότι πλησίασε τον θάνατο δεν την πτόησε. Τον Ιανουάριο έκανε θραύση με την παράσταση «Σχεδόν πέθανα. Staying Αlive» όπου βγήκε με αναπηρικό αμαξίδιο στη σκηνή και διηγήθηκε με χιούμορ τις τρομερές δοκιμασίες της υγείας της. «Μου έδωσε απίστευτο κουράγιο ο κόσμος που ήρθε να με δει σε αυτό το πάρτι αγάπης και γέλιου, έτσι λέω εγώ τις εμφανίσεις μου», τονίζει.
«Αφού κατάφερα και έζησα η σκέψη ότι έχω μια δουλειά στην οποία μπορώ να επιστρέψω, ότι αυτή η δουλειά έχει απήχηση και πως η παρουσία μου στη σκηνή μπορεί να βοηθά άλλους ανθρώπους μου έκανε τρομερά καλό. Νομίζω ότι ο λόγος που είχα τη δύναμη να βγω έξω, να δουλέψω και να κάνω σχέδια ήταν ακριβώς αυτό. Θεωρώ ότι η καλυτέρευση που βλέπω στην κατάστασή μου τελευταία επίσης σε αυτό οφείλεται. Το χιούμορ είναι όπλο. Μεγαλύτερο όπλο είναι να μπορείς να το μοιράζεσαι για να συμπαραστέκεσαι και στους άλλους».
Αυτοί που κλαίνε…
«Φανταστείτε πως αισθανόμουν όταν μετά τις παραστάσεις πολλοί μου έστελναν μηνύματα για δικές τους περιπέτειες υγείας ή για των αγαπημένων τους ανθρώπων. Λοιπόν, το περίεργο είναι πως όποιος έχει περάσει τα ίδια και βλέπει το “Σχεδόν Πέθανα” είναι χαλαρός και γελάει. Αυτοί που κλαίνε και συγκινούνται και μπορεί να μην αντέχουν είναι οι συγγενείς. Μια κυρία που έζησε κάτι αντίστοιχο με μένα, το διασκέδασε με την ψυχή της. Ο άνδρας της πήγε να σκάσει διότι ένιωσε ότι τα ξαναπερνούσε όλα από την αρχή! Τον γλυκό μου…». Δίπλα στην Κατερίνα στέκει φύλακας άγγελος όλο αυτό το διάστημα η νοσοκόμα της η Φωτεινή, που εμφανίζεται επίσης στη σκηνή. Κάθεται κοντά μας και συμμετέχει στην κουβέντα.
Μετά την επιτυχία της παράστασής της στην Ελλάδα, η Κατερίνα ετοιμάζει αυτήν την περίοδο τη μεταφορά της στα αγγλικά, ενώ δίνει και πολλές ομιλίες –«motivationalspeeches, youknow»– για το πώς ένα τεράστιο πρόβλημα μπορεί να μεταμορφωθεί σε δύναμη για ζωή.
«Δεν πιστεύω πως η δική μου περίπτωση άλλαξε τη γνώμη που έχουν οι συμπατριώτες μας για τα άτομα με αναπηρία», επισημαίνει. «Πριν αρρωστήσω είχε αρχίσει να συντελείται μια αλλαγή, υπήρχε ένα κύμα στο οποίο τώρα στέκομαι εγώ και άλλοι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Στέλιος Κυμπουρόπουλος. Σήμερα τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην Ελλάδα δεν μένουν σπίτι, πάνε βόλτα, βγαίνουν, είναι πιο ορατά στην κοινωνία και στην καθημερινότητα. Παλαιότερα όποιον είχε κάτι, συνήθως τον κρατούσαν στους τέσσερις τοίχους, ήταν ανάμεσα σε μέλη της οικογένειάς του περισσότερο. Ομως ειδικά τα νέα παιδιά που πάσχουν από κάτι έχουν στις ημέρες μας πολύ διαφορετική νοοτροπία. Ευτυχώς…».
«Αυτό που μου φτιάχνει τρομερά το κέφι είναι το Brexit. Εμείς οι Ελληνες έχουμε μάθει να ζούμε στο χάος, στην κόψη, να βγάζουμε την καθημερινότητα και τα προβλήματα με αυτοσχεδιασμό. Οι Βρετανοί τα έχουν εντελώς, μα εντελώς χαμένα!», λέει η Κατερίνα Βρανά. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ
Κορυφαίος παράγοντας για τη Βρανά είναι πώς θα αντιδράσει ο άμεσος οικογενειακός και φιλικός περίγυρος κάποιου που βρίσκεται ξαφνικά με ένα σοβαρό θέμα υγείας. «Μόλις είχα βγει από το τεχνητό κώμα και συνερχόμουν στο νοσοκομείο, κάποιοι από τους δικούς μου που είχαν ταξιδέψει στη Μαλαισία μη γνωρίζοντας αν θα με προλάβουν ζωντανή, είχαν το κουράγιο να μου κάνουν πλάκα. Βοήθησε αυτό στο να μη δραματοποιηθεί η κατάσταση. Ο οίκτος, η λύπηση δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα σε έναν άνθρωπο που πάσχει, είτε είναι κάτι παροδικό είτε είναι κάτι μόνιμο».
Την 3η Δεκεμβρίου, που ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρώπων με Αναπηρία, η Βρανά έδωσε δύο παραστάσεις στο θέατρο «Αλίκη» που έχει προσβάσεις και αναβατόριο.
Γλυκιά εκδίκηση
«Πώς τα βλέπεις τα πολιτικά;» τη ρώτησα λίγο πριν φύγω. «Μέχρι τώρα δεν μπορούσα να τα διακωμωδήσω, δεν μπορούσαμε να ξεπεράσουμε αυτά που γίνονταν, ήταν πολύ σοβαρά. Βέβαια μιλάμε για βελτίωση της οικονομίας, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ακόμα προσπαθούν να ορθοποδήσουν και να τα φέρουν βόλτα. Αυτό που μου φτιάχνει τρομερά το κέφι είναι το Brexit. Οπως ξέρετε έχω μείνει πολλά χρόνια στην Αγγλία και κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης άκουγα συνέχεια από διάφορους ότι “αυτά συμβαίνουν μόνο στη χώρα σας”. Ε, λοιπόν, τώρα παίρνω τη γλυκιά μου εκδίκηση. Και κάτι ακόμα. Εμείς οι Ελληνες έχουμε μάθει να ζούμε στο χάος, στην κόψη, να βγάζουμε την καθημερινότητα και τα προβλήματα με αυτοσχεδιασμό. Οι Βρετανοί τα έχουν εντελώς, μα εντελώς χαμένα!».
Το μήνυμα στον Μπακογιάννη, ο θαυμασμός για Πετρούνια, Τσιτσιπά
«Πριν από δύο χρόνια στη Σαντορίνη, μου είπαν ότι αφαίρεσε ο δήμος μια ράμπα αναπήρων έξω από ένα φαρμακείο διότι χαλούσε την πρόσοψη της κεντρικής πλατείας στα Φηρά. Αλήθεια, φίλε, σου στερώ την ομορφιά; Τι είναι αυτά που μου λες; Δεν θέλω να ακούγομαι ότι μιλάω σαν συνδικαλιστής, αλλά φανταστείτε να κατεβαίναμε όλοι εμείς για πορεία στο Σύνταγμα με τα αμαξίδια. Δεν θα είχαμε ταχύτητα, όμως σίγουρα θα είχαμε αγωνιστικό όγκο!», λέει γελώντας.
Τη ρωτώ τι θα έλεγε στον Κώστα Μπακογιάννη, τον νέο δήμαρχο Αθηναίων για θέματα πρόσβασης.
«Χμ… Θα έλεγα να αρχίσει με τα πεζοδρόμια πρώτα που είναι σε κακή κατάσταση. Εγώ προτού πάθω όσα έπαθα είχα φάει τα μούτρα μου άπειρες φορές. Αν φύγεις από Πανεπιστημίου και Ακαδημίας, κινδυνεύεις να τσακιστείς ανά πάσα στιγμή. Λατρεύω που έχουμε δενδράκια αλλά όταν πέφτουν οι καρποί τους στις γλιστερές πλάκες, εκεί να δεις τι γίνεται. Να μη μιλήσουμε για ακαθαρσίες σκύλων, για γυαλιστερά προεκλογικά ή διαφημιστικά φυλλάδια. Τα πατάς και απογειώθηκες! Θα του έλεγα, λοιπόν, του δημάρχου σε μια πόλη που θέλει να δει τον εαυτό της σαν τουριστικό προορισμό, δεν γίνεται να αφήνει έτσι τις υποδομές της».
Μία από τις πρόσφατες εμφανίσεις της Κατερίνας ήταν σε εκδήλωση για τα 100 χρόνια της «Κ» στην οποίαν πήραν μέρος πολλοί νέοι Ελληνες που μας εμπνέουν με τα κατορθώματά τους.
«Είχε πολύ πλάκα, διότι πριν από εμένα ανέβηκε στη σκηνή ο Λευτέρης Πετρούνιας που περνά φάση τραυματισμού με τον ώμο του», λέει η Βρανά. «Ηθελε να πει ο καημένος τι είχε περάσει και πώς πάλεψε να γυρίσει ξανά στους αγώνες. Τόνισε κιόλας πως για δύο βδομάδες τον έπλενε και τον έντυνε κάποιος διότι δεν μπορούσε να κουνηθεί. Μετά τον Λευτέρη βγήκα εγώ και τα ισοπέδωσα όλα, όπως καταλαβαίνετε. Εκτός του ότι ακούω τέλεια, σε όλα τα άλλα έχω θέματα. Υστερα από αυτά, γίναμε φίλοι με τον Πετρούνια. Περιμένω τουλάχιστον να μου αφιερώσει ένα χρυσό μετάλλιο ή να γίνω η νονά της κόρης του ή κάτι τέτοιο!».
Η Κατερίνα δηλώνει και μεγάλη θαυμάστρια του Στέφανου Τσιτσιπά: «Οταν έμεινα πέντε μήνες στο κρεβάτι, χαλάρωσε η σπονδυλική μου στήλη και ψήλωσα δύο πόντους! Και πάλι δεν τον φτάνω στο μπόι αλλά προσπαθώ τουλάχιστον να σταθώ στο ύψος του!».
Εφυγα από το σπίτι της με μια αίσθηση ψυχικής ανάτασης. Και ναι, μέσα μου τουλάχιστον, ήμουν πεπεισμένη πως πέρασα χρόνο με μια θεά.
Η συνάντηση
Η Κατερίνα έχει κάθε μέρα εντατικό πρόγραμμα με φυσικοθεραπείες και λογοθεραπείες, οπότε αποφασίσαμε να συναντηθούμε σπίτι της για ένα ελαφρύ γεύμα, μαγειρεμένο από τη μητέρα της, που είναι στο πλευρό της από την πρώτη στιγμή μαζί με όλη την υπόλοιπη οικογένεια.
Οι σταθμοί της
1999
Αφού σπούδασε υποκριτική στο Royal Holloway College, εγκαθίσταται μόνιμα στη Βρετανία.
2009
Ξεκίνησε το stand up comedy.
2013
To CNN την ξεχωρίζει για την παράσταση «Φέτα με τη Βασίλισσα».
2016
Βγήκε ο τρίτος πιο αστείος άνθρωπος σε διεθνή διαγωνισμό.
2017
Παθαίνει σηπτικό σοκ στη Μαλαισία.
2018
Μια ομάδα 20 κωμικών δίνει παράσταση στο Βεάκειο για να της συμπαρασταθεί.
2019
Επανεμφάνιση στη σκηνή με την παράσταση «Σχεδόν Πέθανα. Staying Alive».