Εκτός ελέγχου είναι πλέον η κατάσταση στα νησιά όπου βρίσκονται πρόσφυγες και μετανάστες, καθώς συνεχίζονται οι αφίξεις εκατοντάδων ατόμων καθημερινά. Ηδη στα νησιά οι αιτούντες άσυλο έχουν ξεπεράσει τις 41.300 με την πλειονότητα αυτών να παραμένουν σε άθλιες συνθήκες στα ΚΥΤ, η κανονική χωρητικότητα των οποίων συνολικά είναι μόλις 6.200 άτομα. Μόλις το τελευταίο 24ωρο έφτασαν 429 άτομα από την Τουρκία εκ των οποίων οι 263 στη Λέσβο. Παρά το γεγονός ότι η αποσυμφόρηση συνεχίζεται (χθες έφυγαν 97 άτομα), οι αφίξεις είναι πάντα περισσότερες, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός στο ΚΥΤ να αυξάνεται καθημερινά. Στη Μόρια διαμένουν πάνω από 18.350 άτομα σε χώρο που τυπικά χωράει λιγότερους από 3.000. Παράλληλα, οι αντιδράσεις κορυφώνονται με τον δήμαρχο Ανατολικής Σάμου, Γεώργιο Στάντζο, να δηλώνει ότι είναι έτοιμος να αναλάβει ο ίδιος δράση για να φύγουν οι πρόσφυγες από το νησί. Χθες ο δήμαρχος βρέθηκε στην κεντρική πλατεία στο Βαθύ και έδιωξε με φωνές και βρισιές τους μετανάστες που κάθονταν στην πλατεία κατηγορώντας τους για κατάληψη του δημόσιου χώρου. «Να φύγουν από το νησί. Τέλος, άλλη λύση δεν υπάρχει», απάντησε σε τοπικούς δημοσιογράφους που τράβηξαν το σχετικό βίντεο.
Η κατάσταση στη Σάμο είναι δραματική, καταγγέλλουν οι οργανώσεις που δραστηριοποιούνται πέριξ του ΚΥΤ στο Βαθύ, όπου παραμένουν 7.435 αιτούντες άσυλο, ενώ η δομή χωράει 650 άτομα. Οι περισσότεροι, χιλιάδες, βρίσκονται εκτός και κοιμούνται σε σκηνές ή και απλώς στο δάσος σε αυτοσχέδιες καλύβες. Η οργάνωση Refugee Support Aegean μιλάει για ανθρωπιστική κρίση λόγω του εγκλωβισμού τόσων χιλιάδων ανθρώπων. Η οργάνωση Still i Rise από τον Ιούνιο έχει προσφύγει στον εισαγγελέα κατά της διοίκησης του camp και του τότε γενικού γραμματέα Ανδρέα Γκουγκουλή για τις συνθήκες που επικρατούν στο ΚΥΤ, χωρίς ωστόσο ακόμα να έχει λάβει κάποιου είδους απάντηση. Οπως καταγγέλλει εκπρόσωπος της οργάνωσης στην «Κ», η κατάσταση επιδεινώνεται καθημερινά. «Σε όλο τον καταυλισμό υπάρχει μόνο ένας γιατρός, ενώ για όλα τα ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονται εδώ –πάνω από 390– υπάρχει μόνο ένας επιμελητής. Κάθε παιδί που φτάνει, απλώς καταγράφεται και μετά πρέπει να βρει μόνο του ένα μέρος για να κοιμηθεί χωρίς ούτε μια κουβέρτα», τονίζει. Η Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) και η PRO ASYL ζητούν να εφαρμοστεί ένα ευρύ πρόγραμμα μετεγκατάστασης από την Ελλάδα: τα hotspots πρέπει να κλείσουν.
Οι αιτούντες άσυλο πρέπει να μεταφερθούν στην ενδοχώρα σε αξιοπρεπείς συνθήκες διαμονής έως τη μεταφορά τους σε άλλα κράτη της Ε.Ε. Την ίδια στιγμή η είδηση ότι το πεδίο βολής στις Γούβες του Ηρακλείου Κρήτης πρόκειται να διαμορφωθεί ώστε να γίνει καταυλισμός για τη φιλοξενία αιτούντων άσυλο, έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο νησί που ωστόσο έχει δεχθεί ότι πρέπει να συμμετέχει στον καταμερισμό αιτούντων άσυλο σε όλες τις περιφέρειες της χώρας.