Στο πνεύμα των ημερών, ζήτησα από τον κύριο Γκρι να μου μιλήσει για μερικά από τα βιβλία που διάβασε τελευταία:
• Colm Toibin, Σπίτι με ονόματα (μτφρ.: Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Ικαρος): Ο Ορέστης σκοτώνει τη μητέρα του αλλά προηγουμένως αυτή είχε σκοτώσει τον πατέρα του, ο οποίος είχε πιο πριν σκοτώσει την κόρη τους ερμηνεύοντας τις επιθυμίες των θεών. Ο σπουδαίος Ιρλανδός Κολμ Τόιμπιν εμπνέεται από την ματωμένη οικογένεια των Ατρειδών αναδεικνύοντας έτσι τη διαχρονικότητα και τον οικουμενικό χαρακτήρα της σκοτεινής αγάπης που διέπει τους δεσμούς αίματος. Εξαιρετικό μυθιστόρημα με εξόχως ιρλανδική, κατά τα άλλα, ατμόσφαιρα και αύρα.
• Alejo Carpentier, Η άρπα και η σκιά (μτφρ.: Ισμήνη Κανσή, εκδ. Εξάντας): Ποιος ήταν πραγματικά ο Χριστόφορος Κολόμβος; Ή μάλλον: πώς μπορεί ένας λογοτέχνης να προσεγγίσει μια τέτοια ιστορική φιγούρα, πίσω και πέρα από τα γεγονότα και τις λέξεις; Ο Καρπεντιέρ αποπειράται ακριβώς αυτό σε ένα έξοχο μυθιστόρημα που δεν είναι ακριβώς ιστορικό αλλά ούτε και ψυχολογικό μόνον. Ορμώμενος από την αγιοποίηση του Κολόμβου από το Βατικανό κατά τον 19ο αιώνα, ο Καρπεντιέρ διεισδύει στις γκρίζες ζώνες πέρα από εξιδανικεύσεις και δαιμονοποιήσεις, αναγνωρίζοντας ότι ο Κολόμβος παραμένει ένα μυστήριο έως σήμερα.
• Jerome Bruner, Δημιουργώντας ιστορίες. Νόμος, Λογοτεχνία, Ζωή (μτφρ.: Β. Τσούρτσου, Κ. Πολυδάκη, Γ. Κουγιουμτζάκης, επιστ. επιμ.: Γ. Κουγιουμτζάκης, εκδ. Πεδίο): Γλαφυρός, διεισδυτικός στοχασμός πάνω στην έλξη που ασκεί στον άνθρωπο το παιχνίδι της αφήγησης. Αντλώντας από τομείς όπως οι νευροεπιστήμες και η φιλοσοφία, η ανθρωπολογία, η ψυχολογία και, βέβαια, η λογοτεχνία, ο Μπρούνερ γράφει με μια απατηλή απλότητα ανοίγοντας ορίζοντες στον υποψιασμένο αναγνώστη και διδάσκοντας τον κάθε γραφιά, έμπειρο και μη.
• Ροζίτα Σπινάσα, Σπόροι για φύτεμα (εκδ. Κέδρος): Δεύτερη συλλογή διηγημάτων, μετά το υποψήφιο για το Βραβείο Αναγνώστη «Στόμαστομαστό». Το θέμα με τη Σπινάσα είναι ότι σε εξαπατά εντέχνως με την τετριμμένη καθημερινότητα των χαρακτήρων και των καταστάσεων που περιγράφει. Αυτό που αναδύεται εντέλει είναι κάτι λοξό: οι σπόροι της βγαίνουν μέσα από μια περίεργη γη και τα άνθη, αν δεν είναι σαρκοφάγα, πάντως σπάνια θυμίζουν κάποιο από τα λουλούδια που συναντάμε στην κάθε μέρα μας.
• Κωνσταντίνος Τζαμιώτης, Σε ποιον ανήκει η Κόλαση (εκδ. Μεταίχμιο): Τα διηγήματα-μπονσάι που απαρτίζουν αυτό τον τόμο, ανάσες και φέτες ζωής ανθρώπων αλλά και της χώρας συλλογικά, έχουν μια μοναδική δραστικότητα και, το κυριότερο, θα μπορούσαν να διαβαστούν σαν σπονδυλωτό μυθιστόρημα στο οποίο αντανακλάται η Ιστορία, επίσημη και απόκρυφη, της Ελλάδας, η ποικιλομορφία ατμοσφαιρών και η αέναη εναλλαγή τραγωδίας και κωμωδίας.