Στη σαφή αμερικανική θέση ότι κατοικημένα νησιά όπως η Κρήτη διαθέτουν επήρεια ίση με εκείνη που έχουν οι ηπειρωτικές ακτές κατά τον υπολογισμό επήρειας των θαλάσσιων ζωνών τους αναφέρθηκε χθες ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρεϊ Πάιατ. Στο πλαίσιο συζήτησής του με δημοσιογράφους, σχετικά με τα αποτελέσματα της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ την προηγούμενη εβδομάδα, ο κ. Πάιατ ερωτήθηκε και για τις τουρκικές ενέργειες. Μάλιστα, παρέπεμπε διαρκώς και στις σχετικές τοποθετήσεις του κ. Μητσοτάκη κατά τις διάφορες ομιλίες του στην Ουάσιγκτον. Ο κ. Πάιατ χαρακτήρισε τις τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα και το «μονομερές μνημόνιο με τη Λιβύη» κινήσεις «αντιπαραγωγικές και προκλητικές».
Ερωτηθείς σχετικά με το αν θα υπάρξει διπλωματική πρωτοβουλία για την αποκλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία απάντησε καταφατικά, τονίζοντας, ωστόσο, ότι οι ΗΠΑ πάντα ήταν δεσμευμένες στην προσπάθεια αυτή. «Ασφαλώς και θα εμπλακούν οι ΗΠΑ, ασφαλώς θέλουμε να δούμε μια αποκλιμάκωση των εντάσεων Ελλάδας και Τουρκίας», είπε ο κ. Πάιατ και διευκρίνισε ότι «η απάντηση αν υπάρξει διπλωματική πρωτοβουλία, είναι ναι».
Μάλιστα, ο κ. Πάιατ αρνήθηκε τον χαρακτηρισμό «business as usual» για τη στάση που τηρεί η Ουάσιγκτον στην παρούσα φάση. «Η περιοχή αλλάζει. Με διάφορους τρόπους ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο έχει επιστρέψει. Θέλουμε να έχουμε θετική επιρροή», είπε ο κ. Πάιατ. Επί τούτου, υπογράμμισε πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι την προηγούμενη εβδομάδα ο κ. Μητσοτάκης, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς και ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, τόνισαν δημοσίως ότι «έχουμε φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο ελληνοαμερικανικών σχέσεων». Επισήμανε, χαριτολογώντας, ότι «δεν μιλάμε για τον Ουίνστον Τσώρτσιλ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, να χαράζουμε γραμμές σε χάρτες».
Ο κ. Πάιατ έφερε ως παραδείγματα της διαχρονικής δέσμευσης των ΗΠΑ στη μεσολάβηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας την κατάσταση που επικράτησε σε δύο χρονικές στιγμές, πρώτον, μετά τον εμβολισμό του περιπολικού του λιμενικού «ΓΑΥΔΟΣ» από τουρκική ακταιωρό και, δεύτερον, μετά την αιχμαλωσία των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Αδριανούπολη. Μάλιστα, ως προς το δεύτερο περιστατικό, ο κ. Πάιατ αναφέρθηκε σε τηλεφωνική ομιλία που είχε με τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών για την Ευρασία Γουές Μίτσελ, ενώ βρισκόταν στους Δελφούς. Γενικότερα, ανέφερε ότι «φυσικά και οι ΗΠΑ είναι δεσμευμένες. Φυσικά και δεν θέλουμε κλιμάκωση. Φυσικά και δεν θέλουμε να φτάσουν η Ελλάδα και η Τουρκία σε μια τέτοια κρίση». Πρόσθεσε, επιπλέον, ότι «ναι, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν αυτά τα ζητήματα, αλλά αυτό δεν αλλάζει όσα κάνουμε ώς τώρα».
Ευρύτερα επί αυτών των θεμάτων, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ επισήμανε ότι ο κ. Μητσοτάκης «έκανε γνωστές με πολύ αποτελεσματικό τρόπο» τις κόκκινες γραμμές της Αθήνας, αλλά και ότι η Ελλάδα επιθυμεί μια καλή και ειρηνική σχέση με την Τουρκία. Αναφερόμενος στην Τουρκία ο κ. Πάιατ επισήμανε ότι η Αθήνα και η Ουάσιγκτον συμφωνούν σχετικά με το τι πρέπει να κάνει η χώρα. Μάλιστα, είπε, ότι η Τουρκία «δεν επιθυμεί να μείνει μόνη της με τη Ρωσική Ομοσπονδία και το Ιράν». Τέλος, ο κ. Πάιατ ανέφερε ότι η επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ ήταν «φανταστικά επιτυχημένη».