Το δηλώνω εξαρχής: είμαι λάτρης της ανθρώπινης διαδικτύωσης. Πίσω από τη μουρμούρα για τα social media και το πώς απομονώνουν τους ανθρώπους βρίσκεται ένα ανεφάμιλλο εργαλείο που άλλαξε τη ζωή μου με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, τον ένα καλύτερο από τον άλλο, σε ό,τι αφορά την έρευνα, την επικοινωνία, την έκθεση σε νέες ιδέες, την ανταλλαγή απόψεων, την αναζήτηση προσώπων, ειδήσεων, πληροφοριών. Έκανε όμως και ένα φάουλ. Ένα φάουλ διαρκείας. Συνασπίζει τους ανόητους. Υποθέτω ότι δεν υπάρχει καμία μεγάλη ευλογία που να μη συνοδεύεται από μια μικρή κατάρα.
Στο παρασκήνιο των πυρκαγιών της Αυστραλίας, που συνθέτουν μια αναμφισβήτητη περιβαλλοντική καταστροφή, ξεπήδησε ένα κίνημα αλληλεγγύης για τις καμήλες που θα εξοντωθούν «επειδή πίνουν πολύ νερό». Πρωτεργάτες του κινήματος, ποιοι άλλοι, οι όψιμοι οικολόγοι που καταπίνουν αμάσητους τους τίτλους των σελίδων που ψαρεύουν για likes.
Σκοπεύει όντως η Αυστραλία να εξοντώσει έως και 10.000 καμήλες, τη στιγμή μάλιστα που κάποιοι υπολογισμοί ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών ζώων από τις φωτιές (προσέξτε όμως, των εντόμων συμπεριλαμβανομένων) σε πάνω από ένα δισεκατομμύριο άτομα; Η επίσημη απάντηση είναι «ναι». Η εξήγηση όμως δεν είναι τόσο απλή.
Βλέπετε, πολύ πριν η οικολογία γίνει κουλ και άλλοθι για την κάθε κουλαμάρα (σε βαθμό που συχνά ακυρώνει τον σκοπό ύπαρξής της), οι άνθρωποι αγνοούσαν βασικά στοιχεία της βιοποικιλότητας και των κλειστών οικολογικών συστημάτων. Κι έτσι, λίγο από ανάγκη, λίγο από αδαημοσύνη, μετέφεραν ξενικά (μη γηγενή) είδη σε περιοχές όπου η παρουσία τους εξελίχθηκε πολύ γρήγορα σε παράγοντα αναταραχής του οικοσυστήματος.
Το έκανε ένας θαυμαστής του Σαίξπηρ (αληθινή ιστορία, ψάξτε την!) που έφερε τα ψαρόνια στην Αμερική και τώρα δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που δημιουργούν, το έκαναν και κάποιοι επιχειρηματίες με τις καμήλες, που έφεραν στην Αυστραλία από το Αφγανιστάν και την Ινδία, και οι οποίες, λόγω της προσαρμοστικότητάς τους και του γεγονότος ότι δεν είχαν φυσικούς θηρευτές στο νέο τους «σπίτι», έφτασαν εύκολα το ένα εκατομμύριο. Ξένες σε ξένο τόπο!
Θα μου πείτε, και ποιον ενοχλούν; Πολλούς. Κατ’ αρχάς, ως ξενικό είδος, δεν «καταστρέφουν μόνο τα βοσκοτόπια της Αυστραλίας», όπως αφοριστικά γράφτηκε από τους παντογνώστες του ίντερνετ. Αποσταθεροποιούν ολόκληρο το οικοσύστημα, απειλούν τους ενδημικούς πληθυσμούς, προκαλούν τροχαία, εισβάλλουν σε κατοικίες (για το νερό των κλιματιστικών, που μπορούν να εντοπίσουν μέσω της όσφρησης από πέντε χιλιόμετρα μακριά, αν έχετε τον Θεό σας!).
Οι Αυστραλοί ζουν πλάι στην άγρια φύση πολύ πιο αρμονικά από εσένα και εμένα. Και, όταν παίρνουν μια απόφαση μαζικής εξόντωσης (έτσι λέγεται, κι ας ακούγεται βαρβαρότητα), δεν το κάνουν επειδή τους περίσσεψαν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια, ούτε επειδή λήγουν τα πυρομαχικά της δασοφυλακής τους. Το κάνουν γιατί επιλέγουν την αρχή του «λιγότερο κακού». Και αναλαμβάνουν την ευθύνη (απέναντι στην εισαγγελική ανθρωπότητα του Facebook) ενός μικρότερου κακού, για να προλάβουν ένα μεγαλύτερο. Όπως ακριβώς κόβουμε δέντρα στο δάσος για να δημιουργήσουμε αντιπυρικές ζώνες. Αν και αυτό το παράδειγμα ακούγεται κάπως σόλοικο, ειδικά αυτές τις ημέρες.
Συνεπώς, ναι. Ο φόνος ενός αθώου ζώου είναι μερικές φορές απαραίτητος. Για τη σωτηρία άλλων, πολύ περισσότερων αθώων ζώων. Κι αυτό που περιγράφουμε –κι ας περιέχει θάνατο– λέγεται «κύκλος της ζωής». ■
Πολλά από τα στοιχεία της τεκμηρίωσης αντλήθηκαν από τη σχετική έρευνα του ellinikahoaxes.gr.