Με την τακτική του «σοκ» απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην έκρυθμη κατάσταση που διαμορφώθηκε εντός της εβδομάδας στο ελληνικό ποδόσφαιρο και πυροδότησε μία σοβαρή κυβερνητική κρίση. Ο πρωθυπουργός αντιλαμβανόμενος πως το συγκεκριμένο θέμα λόγω της φύσης του θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κάτι πολύ χειρότερο, επέλεξε να κινηθεί με ταχύτητα ώστε από εκεί που φαινόταν πως η κατάσταση ξεφεύγει να ανακτήσει εντός λίγων 24ωρων τη διαχείριση των πραγμάτων. Η αρχική απόφαση για την τροπολογία ώστε να αποφευχθεί ο υποβιβασμός του ΠΑΟΚ που θα μπορούσε να πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις στη Βόρεια Ελλάδα, ήταν μόνο το προσωρινό «παυσίπονο» για να μπει φρένο στην πιθανή κλιμάκωση και «η ποδοσφαιρική ένταση να μην εξελιχθεί σε κοινωνική», όπως είπε ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης ωστόσο από την πρώτη στιγμή, ευρισκόμενος στο Παρίσι, αναζητούσε το φάρμακο που θα βάλει τέλος σε μία νοσηρή κατάσταση δεκαετιών. Αμέσως ελήφθησαν οι πρωτοβουλίες να γίνουν οι διερευνητικές πρώτες επαφές με την UEFA και με τη FIFA ώστε να προγραμματιστούν τα επόμενα βήματα. Εξ ου και κυβερνητικές πηγές ήδη από την Τετάρτη, εν μέσω κρίσης, μετέδιδαν σε κάθε τόνο να υπάρχει «ψυχραιμία» καθώς θα αναληφθούν «πρωτοβουλίες από τον ίδιο τον πρωθυπουργό» που θα σηματοδοτούν την επανεκκίνηση του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Το μνημόνιο
Τα επόμενα βήματα συζητήθηκαν προσεκτικά και διεξοδικά σε αλλεπάλληλες συσκέψεις. Ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με στενούς του συνεργάτες, φάνηκε εξαρχής πως θέλει να διαχειριστεί προσωπικά την κατάσταση και να λάβει δραστικά μέτρα ώστε να μη χαθεί ο έλεγχος. Στο πλαίσιο αυτό έγινε συζήτηση για το αν τα μέτρα εξυγίανσης θα πρέπει να ονομαστούν «μνημόνιο», μία λέξη που είναι ταυτισμένη με αυστηρό εξωτερικό έλεγχο. Η απάντηση ήταν θετική, καθώς κρίθηκε πως με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργηθεί ένα «σοκ στον ποδοσφαιρικό χώρο», θα φανεί «το επείγον του πράγματος» και επιπλέον «θα καταστεί σαφές πως θα υπάρχει ο αυστηρός έλεγχος από διεθνείς οργανισμούς» που θα έχουν και την επίβλεψη εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων.
Ο πρωθυπουργός μάλιστα επέλεξε –όχι τυχαία– να ανακοινώσει τις προθέσεις του από το βήμα της Βουλής, δηλαδή απολύτως θεσμικά, ανακτώντας με αυτόν τον τρόπο τον έλεγχο της κατάστασης και στέλνοντας μήνυμα προς όλες τις πλευρές. Η προειδοποίηση πως είτε θα διακοπεί το πρωτάθλημα είτε θα υπάρξει αποβολή από τις διεθνείς διοργανώσεις, με το συνακόλουθο οικονομικό κόστος για τους ιδιοκτήτες των ομάδων, ήταν ακριβώς αυτό το σοκ που ήθελε να περάσει σε όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές για να αντιληφθούν πως αν δεν αποδεχθούν τη νομιμότητα, το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα επόμενα βήματα θα είναι «άμεσα και ξεκάθαρα». Αντιπροσωπεία από το Γραφείο του πρωθυπουργού με επικεφαλής τον υπουργό Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη θα έχει συναντήσεις με την UEFA, ενώ αντίστοιχη συνάντηση θα γίνει και με τη FIFA. Στις συζητήσεις, όπως σημειώνεται από το Μαξίμου, θα συμμετέχουν πρόσωπα «εγνωσμένου κύρους» ώστε να διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Στο τραπέζι μάλιστα έχει πέσει η πρόταση να μετέχουν στο ελληνικό κλιμάκιο και τεχνοκράτες από τον χώρο του αθλητισμού.
Επόμενο βήμα είναι οι προσωπικές συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους προέδρους της FIFA Τζάνι Ινφαντίνο και της UEFA Αλεξάντερ Τσέφεριν, οι οποίοι θα προσκληθούν να έρθουν στην Αθήνα. Οι βασικοί άξονες του μνημονίου που θα συμφωνηθεί είναι οι εξής πέντε: Πρώτον, επιλογή προσώπων για κρίσιμες θέσεις ευθύνης στο ποδόσφαιρο, υψηλού κύρους και αδιαμφισβήτητης ακεραιότητας, δεύτερον, αναθεώρηση του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των κεντρικών οργάνων διοίκησης του ποδοσφαίρου, τρίτον, ενίσχυση των μέτρων αδιαβλητότητας των αγώνων (διαιτησία, VAR κ.λπ.), τέταρτον, αυστηρό πειθαρχικό πλαίσιο για πράξεις που ενθαρρύνουν τη βία και πέμπτον, αυστηρά μέτρα που φθάνουν μέχρι τον αποκλεισμό από ευρωπαϊκές διοργανώσεις και διακοπή του πρωταθλήματος.
Οπως… τρόικα
Η εφαρμογή του μνημονίου θα γίνεται από διεθνείς οργανισμούς, «όπως επόπτευε η τρόικα την εφαρμογή της δημοσιονομικής προσαρμογής στα χρόνια της αυστηρής επιτήρησης». Στο Μαξίμου θεωρούν πως παρά τον κακό χειρισμό που προηγήθηκε και οδήγησε τα πράγματα λίγο πριν από την έκρηξη, οι πρωτοβουλίες Μητσοτάκη σταμάτησαν την κλιμάκωση και ταυτόχρονα έστειλαν μήνυμα «ως εδώ και μη παρέκει». Υπάρχει και μία ακόμα κρίσιμη λεπτομέρεια που λαμβάνει υπ’ όψιν το Μαξίμου: η άποψη πως σε αυτές τις πρωτοβουλίες ο πρωθυπουργός έχει μαζί του τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών, που αναγνωρίζει την παρακμή η οποία επικρατεί στον χώρο του ποδοσφαίρου.
Την ίδια ώρα λήξαν θεωρείται για το Μαξίμου το «επεισόδιο» με τον Αντώνη Σαμαρά. Το γεγονός ότι ο πρώην πρωθυπουργός απουσίαζε από την ψηφοφορία για το ποδόσφαιρο –είχε προηγηθεί η απουσία από την ψηφοφορία για την κ. Σακελλαροπούλου– προβλημάτισε το Μαξίμου. Η επιλογή να μη δοθεί συνέχεια στο θέμα και η παρουσία του Αντ. Σαμαρά στην ομιλία του κ. Μητσοτάκη την Πέμπτη στη Βουλή, επιβεβαιώνει τη λήξη συναγερμού.
Ο υφυπουργός
Την ίδια ώρα ο αρμόδιος υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης δεν θα συμμετέχει σε κάποιο κλιμάκιο, επιβεβαιώνοντας πως βρίσκεται ουσιαστικά σε άτυπη παύση καθηκόντων. Το κλίμα για τον αρμόδιο υφυπουργό ήταν πολύ κακό την εβδομάδα που πέρασε ανάμεσα στις τάξεις των βουλευτών, καθώς πολλοί θεωρούσαν πως ενεπλάκησαν και οι ίδιοι σε μία αντιπαράθεση που μπορεί να τους κοστίσει πολιτικά, εξαιτίας της κακής διαχείρισης που έκανε ο υφυπουργός αλλά και της αδυναμίας του να αντιληφθεί εγκαίρως πού οδεύουν τα πράγματα. Το κλίμα πάντως δεν ήταν διαφορετικό και στο Μέγαρο Μαξίμου. Στην κυβέρνηση εμφανίζονται δυσαρεστημένοι για δύο βασικές επιλογές του κ. Αυγενάκη: πρώτον, διότι τα μέλη της αρμόδιας Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού που αποφάσισαν τον υποβιβασμό του ΠΑΟΚ δεν είχαν εγκριθεί, όπως προβλεπόταν, από τη Βουλή και δεύτερον, επειδή μόλις δύο ημέρες πριν από την επίμαχη απόφαση που ήταν η σπίθα που άναψε τη φωτιά, ο κ. Αυγενάκης είχε ορίσει ένα νέο μέλος στην επιτροπή. Από εκεί και πέρα, πλην της θεσμικής διαχείρισης, υπάρχει και το αμιγώς πολιτικό σκέλος, με τον υφυπουργό να χάνει τον έλεγχο των εξελίξεων.