Στη χρονοκάψουλα της μεσοπολεμικής πολυκατοικίας, στη Συγγρού 52

Στη χρονοκάψουλα της μεσοπολεμικής πολυκατοικίας, στη Συγγρού 52

2' 33" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πόσα διαμερίσματα, από τα χιλιάδες της Αθήνας, να έχουν μείνει σε συνεχή κατοίκηση και σε διαδοχή γενεών, με όλες εκείνες τις αλλεπάλληλες στρώσεις ζωής; Κοιτούσα ολόγυρα αχόρταγα όσα άφησε ο χρόνος από τα χρόνια του ’30 ώς σήμερα σε αυτό το παλιό διαμέρισμα της Συγγρού 52. Από το γραφείο, πίσω, που παλιά ήταν κρεβατοκάμαρα, γεμάτο χαρτιά και βιβλία ώς το ψηλό ταβάνι, έβλεπα την Ακρόπολη.

Στην άλλη κάμαρα, σε κορνίζα οβάλ η ανύπαντρη θεία, μια καλλονή του 1930. Στην κουζίνα, ο νεροχύτης, από μάρμαρο Πεντέλης και στο λουτρό, η μπανιέρα με τα ποδαράκια. Ολόγυρα, όσα μαζεύει ο σημερινός κάτοικος, εγγονός του αρχιτέκτονα Οδυσσέα Πουσκουλού, που γύρω στα 1920 είχε έρθει ευκατάστατος αστός από την Πόλη στην Αθήνα. Αρχεία, φωτογραφίες, αρ ντεκό τραπεζαρία (από τότε), ενθύμια από τη διαμονή του σημερινού ιδιοκτήτη, συνονόματου του παππού του, στο Παρίσι, στο Ιράκ, στην Ινδία. Ενας κόσμος που γοητεύει και ζαλίζει.

Εκεί που εκβάλλει το Κουκάκι στη Συγγρού, λίγο πάνω από το Φιξ, υψώθηκε αυτή η πολυκατοικία ανάμεσα στις χαμηλές μονοκατοικίες της γειτονιάς. Σχεδιασμένη ως ένα κτίριο μοντέρνο για την εποχή του, η πολυκατοικία αυτή ήταν το «σπίτι» των δύο συνεργατών αρχιτεκτόνων που είχαν δημιουργήσει την εργοληπτική εταιρεία «Η Στερεά». Ο Οδυσσέας Πουσκουλούς (γεννημένος στην Πόλη το 1880) και ο Ιωάννης Πυρπινιάς είχαν χτίσει σπουδαία κτίρια του Μεσοπολέμου, στη Βασιλίσσης Σοφίας, στην Ομήρου, στην Πραξιτέλους, στις κοιλότητες και στις προθήκες της αστικής Αθήνας.

Στη Συγγρού 52, κόσμοι συμπαγείς γεννήθηκαν και φιλοξένησαν τις οικογένειές τους. Στα ίδια διαμερίσματα συνεχίζουν οι απόγονοι. Ο Οδυσσέας Πουσκουλούς, ο νεότερος, περήφανος συνεχιστής μιας παράδοσης, έδειχνε όσα κατάλοιπα υπάρχουν από το αρχείο του παππού. Η αλληλογραφία για το ασανσέρ Schindler και το μπόιλερ, η ακτινογραφία των εμπορικών αντιπροσώπων της Αθήνας. Οι δίδυμες αρχοντικές πολυκατοικίες στη Βασιλίσσης Σοφίας, σχέδια-καλλιτεχνήματα με μολύβι για ένα ξενοδοχείο στην οδό Στουρνάρη το 1923, με όλον εκείνο τον κομψό εκλεκτικισμό της εποχής, γαλλικά περιοδικά αρχιτεκτονικής, φωτογραφίες των διαδοχικών γενεών.

Ηρθε στον νου η προ εικοσαετίας επίσκεψη στο διαμέρισμα της μεσοπολεμικής πολυκατοικίας στην Ιουλιανού 26, όπου, σε ενοικιαζόμενο διαμέρισμα είχε διασωθεί σύμπασα η καθημερινότητα μιας αστικής οικογένειας του Μεσοπολέμου. Από τα μαχαιροπίρουνα στα συρτάρια της κουζίνας ώς τα παιχνίδια των παιδιών. Το διαμέρισμα εκείνο, δυστυχώς, ξηλώθηκε, αλλά το διαμέρισμα των Πουσκουλού παραμένει μια κάψουλα του χρόνου. Στα 170 τ.μ. νιώθεις πώς ήταν να ζεις σε εκείνα τα σαλόνια, με τις κόγχες, τα μικρά μπαλκονάκια σαν σέρες, τα ντουλάπια, τα πατάρια, τις αποθηκούλες, το δωμάτιο υπηρεσίας, τη στριφογυριστή εξωτερική σκάλα, το μηχανοστάσιο, το πλυσταριό στην ταράτσα, τη σκόνη του χρόνου. Στην κουζίνα όριζε τα πάντα η γιαγιά – βασιλομήτωρ, στα μπροστινά σαλόνια έβλεπες δεξιά το παλιό Φιξ, από τα δωμάτια πίσω τα νεοκλασικά του Κουκακίου με στέμμα την Ακρόπολη. Ενας κόσμος, μια Αθήνα, μια ανάγκη και μια επιθυμία.

Πόσα χάνονται, πόσα εξαερώνονται, πόσα λανθάνουν… Ο Οδυσσέας Πουσκουλούς και ο Ιωάννης Πυρπινιάς ήταν δύο από τους μορφωμένους αρχιτέκτονες – μηχανικούς του αθηναϊκού Μεσοπολέμου, τα ίχνη τους διακλαδίζονται σαν νευρώνες στην καρδιά της Αθήνας. Από το μπαλκόνι της πολυκατοικίας της Συγγρού 52 (που οριακά γλίτωσε από πλήρη καταστροφή τον Δεκέμβριο του 2008) ατενίζω την πόλη. Αισθάνομαι σαν φιγούρα σε πίνακα του Caillebotte. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή