Οπως και άλλοι, η στήλη αυτή έγκαιρα διαπίστωσε ότι το προσφυγικό – μεταναστευτικό είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο ώς και άλυτο πρόβλημα. Αυτό έγινε ιδιαίτερα εμφανές όταν οι ροές αυξήθηκαν πάλι θεαματικά μετά τις εκλογές του περυσινού Ιουλίου, αιφνιδιάζοντας, είναι αλήθεια, την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Και τότε είχε επίσης επισημανθεί ότι το καθεστώς Ερντογάν εργαλειοποιεί τα κύματα των προσφύγων και των μεταναστών, πρωτίστως για να προκαλέσει χάος στην Ελλάδα και να δοκιμάσει την εσωτερική συνοχή της και δευτερευόντως για να απειλεί την Ευρώπη.
Δυστυχώς, οι εκτιμήσεις εκείνες επαληθεύονται, κρίνοντας από τις εξελίξεις. Οι αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών και αρχόντων από τη μία πλευρά και οι απεγνωσμένες κινήσεις της κυβέρνησης –θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο σύνολο της πολιτικής τάξης– αποδεικνύουν α) το μέγεθος του προβλήματος, β) τον τεράστιο βαθμό δυσκολίας στην αντιμετώπισή του, γ) την τεράστια απειλή που συνιστά στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής των Ελλήνων. Και όσο οι ροές δεν μειώνονται επειδή η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι εκρηκτική και στην Αφρική αδιέξοδη λόγω της κλιματικής αλλαγής και των γεγονότων στη Λιβύη, όσο ο Ερντογάν δεν δείχνει βούληση περιφρούρησης των τουρκικών ακτών, το αντίθετο, όσο η Ευρώπη βολεύεται με τη στάση της και αρνείται να επιδείξει ουσιαστική αλληλεγγύη, η πραγματικότητα δεν θα βελτιώνεται.
Απομένει, λοιπόν, στη χώρα μας και στον λαό της να επιδείξει καρτερία και λογική για να αντιμετωπίσει με τον πιο αποτελεσματικό δυνατό τρόπο τα κύματα των προσφύγων και των μεταναστών, προκειμένου να μείνει όρθια κερδίζοντας χρόνο. Με αυτή την έννοια, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα νησιά του Βορείου Αιγαίου κυρίως, μαζί με τη Λέρο και την Κω, πλήττονται από το προσφυγικό – μεταναστευτικό τσουνάμι. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι η κατάσταση στη Μόρια και στα άλλα ανοιχτά κέντρα υποδοχής είναι αφόρητη και ανεπίτρεπτη για τους πάντες. Ομως, η γεωγραφία δεν αλλάζει, τα νησιά αυτά και μαζί τους ολόκληρη η χώρα είναι όμηροί της και οι τελευταίες αντιδράσεις ξεπερνούν τα όρια της λογικής.
Δεν είναι όντως καθόλου βέβαιο ότι η δημιουργία των λεγόμενων κλειστών δομών θα ανακόψει κάπως τις ροές. Αλλά είναι αρκετά σίγουρο ότι σε συνδυασμό με βελτίωση των μηχανισμών που ασχολούνται με το πρόβλημα και άλλες ενέργειες της κυβέρνησης, θα καλυτερεύσει τη σημερινή κατάσταση.
Εξάλλου, οι επιλογές των ερημικών χώρων όπου θα δημιουργηθούν οι δομές αυτές δεν δικαιολογούν τέτοιες αντιδράσεις, όπως αυτές που προβάλλουν ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου (χθες πάντως ακούστηκε πιο συνετός) και κάποιοι δήμαρχοι. Δεν μπορούν να αρνούνται κάθε συνεννόηση με την κυβέρνηση. Φυσικά, τα ίδια ισχύουν και για τις τοπικές κοινωνίες της ηπειρωτικής χώρας που αντιδρούν στη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών σε δομές στις περιοχές τους. Εκτός και αν θέλουν μία Ελλάδα χωρίς νησιά… Ετσι όπως έχουν τα πράγματα, χωρίς στοιχειώδη λογική και διατήρηση της συνοχής, η απειλή θα γίνει γρήγορα θανάσιμη.