Επρόκειτο περί λάθους. Τουλάχιστον αυτό λένε έγκυρες πληροφορίες. Η συνάντηση δύο εκ των κεντρικών «παικτών» του προσφυγικού – μεταναστευτικού, του υπουργού Μετανάστευσης Νότη Μηταράκη και του περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνου Μουτζούρη, στον τηλεοπτικό αέρα, το πρωί της περασμένης Δευτέρας, οφείλεται σε λάθος συνεννόηση.
Ο υπουργός ήταν προγραμματισμένο να βγει με σύνδεση, link, αλλά τελικώς, εξαιτίας ασυνεννοησίας, βρέθηκε στο στούντιο. Πιθανόν ενθυμούμενος πρόσφατους θερμούς εναγκαλισμούς με τον κ. Μουτζούρη και τη μεγάλη χαρά του περιφερειάρχη κάθε φορά που τον έβλεπε, ο υπουργός επέμεινε να βγουν μαζί στον αέρα. Ο περιφερειάρχης στην αρχή προέβαλε ενστάσεις, καθώς πίστευε ότι θα είναι μόνος στο στούντιο. Τελικώς υποχώρησε, αλλά ο κ. Μηταράκης αντιμετώπισε –με εμφανή την έκπληξη στο βλέμμα του– μια πολύ διαφορετική στάση, μια σκληρή επίθεση και την απαίτηση για άμεση απόσυρση των αποφάσεων για επιτάξεις εκτάσεων για τα κλειστά κέντρα για τους μετανάστες. Τα όσα ακολούθησαν εξελίχθηκαν σε τρύπα στο νερό, αλλά δίνουν σαφή εικόνα του τρόπου με τον οποίο κινούνται οι παράγοντες που καλούνται να διαχειριστούν το προσφυγικό – μεταναστευτικό.
Ο Νότης Μηταράκης δείχνει, σύμφωνα και με συνομιλητές του, να διακατέχεται από μια σχεδόν μεταφυσική βεβαιότητα ότι η θητεία του στο υπουργείο Μετανάστευσης είναι ένα ιδιότυπο… καθαρτήριο στην πορεία για την καθιέρωσή του ως κυβερνητικού στελέχους πρώτης γραμμής. Οτι, παρά το αναμφίβολο πολιτικό κόστος που έχει η θέση, η θυσία του θα αναγνωριστεί και θα ανταμειφθεί με αναβάθμισή του. Πιθανόν εξαιτίας της βεβαιότητας αυτής δείχνει να κινείται έχοντας άγνοια κινδύνου. Το βίντεο που κυκλοφόρησε πριν από μερικές εβδομάδες, αμέσως μετά τα επεισόδια που ακολούθησαν την πορεία Αφγανών αιτούντων άσυλο στη Λέσβο, όπου ο δήμαρχος Μυτιλήνης, Στρατής Κύτελης, τηλεφωνεί από ανοικτή ακρόαση στον κ. Μηταράκη προκειμένου οι ψηφοφόροι του να ακούσουν ζωντανά τις δεσμεύσεις του υπουργού, θα έπρεπε να τον έχει υποψιάσει για τον τρόπο με τον οποίο παίζουν το παιχνίδι οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες, ή τουλάχιστον μέρος αυτών, υπό την άμεση πίεση της κοινής γνώμης. Ομως, όχι, η εμπειρία εκείνη δεν τον πτόησε, επιδίωξε την τηλεοπτική συνύπαρξη με τον κ. Μουτζούρη, η οποία εξελίχθηκε σχεδόν σε παράλληλους μονολόγους, από τους οποίους καθένας εκ των δύο συνομιλητών έβγαλε για λογαριασμό του το συμπέρασμα που ήθελε.
Ο κ. Μηταράκης την εβδομαδιαία παράταση στην έναρξη εργασιών για τα κλειστά κέντρα την υποσχέθηκε ως ένδειξη της διάθεσης της κυβέρνησης να καταβάλει μια έσχατη προσπάθεια συναινετικής λύσης στο πρόβλημα. Ο κ. Μουτζούρης, από την πλευρά του, έσπευσε να πανηγυρίσει ότι εξασφάλισε τη δέσμευση για διάλογο από μηδενική βάση. Ο υπουργός, που κατά τα φαινόμενα λειτούργησε χωρίς προηγούμενη ενδοκυβερνητική συνεννόηση, εισέπραξε τα επίχειρα άμεσα. Ο κ. Μουτζούρης έμεινε να πανηγυρίζει για επιστροφή στη μηδενική βάση, που, βεβαίως, γνώριζε ότι ποτέ δεν ίσχυσε (ο διάλογος και η προσπάθεια εύρεσης κοινού τόπου επί αρκετούς μήνες δεν απέφεραν αποτέλεσμα) και, ακολούθως, θύμωσε γιατί η άλλη πλευρά δεν τον ακολούθησε σε αυτή τη μηδενική βάση.
Λογοπαίγνιο της μοίρας
Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, από ένα… λογοπαίγνιο της μοίρας, βρέθηκε με τον… μουτζούρη του μεταναστευτικού στα χέρια. Ο κ. Μουτζούρης κέρδισε τις περιφερειακές εκλογές τον περασμένο Μάιο σε σημαντικό βαθμό εξαιτίας της απροθυμίας της τοπικής οργάνωσης της Ν.Δ. να υποστηρίξει την επίσημη υποψήφια του κόμματος, Χριστιάνα Καλογήρου. Οι συσχετισμοί δυνάμεων, τα μικροπολιτικά παιχνίδια και οι αντιπαλότητες τοπικών πολιτευτών του κυβερνώντος κόμματος ευνόησαν τον «αντάρτη» υποψήφιο, ο οποίος συχνά σε συνομιλητές του αρέσκεται να επαναλαμβάνει ότι ιδεολογικά είναι κοντά στη Ν.Δ., αλλά στην καθημερινότητα οφείλει να συνταχθεί με τον κόσμο που τον εξέλεξε. Αυτή η προσαρμογή του στο λαϊκό αίσθημα αναδείχθηκε πολύ έντονα στο συλλαλητήριο της 22ας Ιανουαρίου, το οποίο συγκέντρωσε πολύ κόσμο, σημαντικά περισσότερο από ό,τι ανέμεναν οι διοργανωτές. Εκεί ο κ. Μουτζούρης ξένισε αρκετά με τη σκληρή γραμμή που υιοθέτησε και, απαντώντας σε συνομιλητές του που εμφανίστηκαν να απορούν, είπε ότι όφειλε να ανταποκριθεί στο λαϊκό αίσθημα, να ικανοποιήσει το κοινό στο οποίο απευθυνόταν.
Ο περιφερειάρχης συχνά επαναλαμβάνει ότι συμπαθεί πολύ τον κ. Μηταράκη και ότι κοινωνικά είναι φίλοι. Μάλιστα, εμφανίζεται να είχε χαρεί πολύ όταν ο τελευταίος ανέλαβε το υπουργείο Μετανάστευσης. Τη μεταξύ τους καλή σχέση έχει απαθανατίσει ο φωτογραφικός φακός. Το αμέσως επόμενο διάστημα, εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει με βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό για τις νέες δομές, θα φανεί εάν οι μεταξύ τους εναγκαλισμοί ανήκουν οριστικά στο παρελθόν.