Ο Ερντογάν επιχείρησε να εργαλειοποιήσει, όπως επισημάναμε από την πρώτη στιγμή, το προσφυγικό – μεταναστευτικό πρόβλημα με στόχο την Ελλάδα. Το έκανε απροκάλυπτα απειλώντας την Ευρώπη. Δεν τα κατάφερε γιατί η ελληνική κυβέρνηση απάντησε ανορθόδοξα. Ορθώς διαχώρισε μια κλασική ανθρωπιστική κρίση σαν και αυτήν του 2015 από μια καλά σχεδιασμένη επιχείρηση προώθησης χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών με τις ανοικτές ευλογίες της Αγκυρας.
Οι Eυρωπαίοι θα δείξουν σήμερα συμβολικά την αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα. Αυτό είναι σημαντικό. Είναι όμως αρκετό; Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται.
Οι Γερμανοί και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι τα έχουν χαμένα. Βλέπουν την κατάσταση στη Συρία σαν μια ευκαιρία να τραβήξουν τον Ερντογάν μακριά από τον Πούτιν και να τον ξαναφέρουν κοντά στο ΝΑΤΟ και στη Δύση. Το ίδιο ισχύει και για τον Τραμπ. Γι’ αυτό και οι δηλώσεις είναι χλιαρές ή δηλώσεις κατανόησης των θέσεων του Τούρκου ηγέτη.
Οσο για τη Γερμανίδα καγκελάριο, τρέμει το προσφυγικό – μεταναστευτικό πρόβλημα και θέλει απλώς να το ξεφορτωθεί. Πληρώνοντας πολλά χρήματα. Το αν θα το επωμισθεί η Ελλάδα αποκλειστικά ή όχι, δεν ενδιαφέρει. Αρκεί να μην της δημιουργήσει πάλι πολιτικό πρόβλημα.
Είναι δύσκολο να δει κανείς λύση στην εκρηκτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Ευρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των παρασκηνίων ομολογούσε ότι κανείς δεν μπορεί να επηρεάσει τον Ερντογάν πλέον, ούτε και ο Πούτιν.
Η Μέρκελ υποστηρίζει τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας μέσα στη Συρία, όπου ο Ερντογάν ονειρεύεται τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες να κτίζουν πόλεις για πρόσφυγες με ευρωπαϊκά χρήματα. Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτή μπορεί να είναι μια διέξοδος στη σημερινή κρίση.
Προς το παρόν, πάντως, η εθνική γραμμή που ακολουθεί η κυβέρνηση είναι η μόνη που μπορεί να ξυπνήσει την Ευρώπη και να μην αποσταθεροποιήσει τη χώρα. Χρειάζεται, βέβαια, προσοχή. Ο Ερντογάν πολύ θα ήθελε να μας δει να «σφαζόμαστε» μεταξύ μας. Ο κίνδυνος να εκτραφεί μια νέα Ακροδεξιά που θα θελήσει να πάρει τα πράγματα (και τα όπλα) στα χέρια της είναι επίσης εμφανής και θέλει κάθετη αντιμετώπιση. Μην ξεχνάμε ότι το ελληνικό κράτος θα χρειασθεί να προχωρήσει κάποτε στις κλειστές και μη δομές στην ηπειρωτική Ελλάδα, πράγμα που σήμερα μοιάζει απίθανο πολιτικά.
Αυτά είναι για «αύριο», όμως. Σήμερα είναι σημαντικό να μην περάσει ένας ανοικτός εκβιασμός. Και να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή εθνική συνεννόηση.