Η αναχαίτιση προσφυγικών ροών στον Εβρο το τελευταίο δεκαήμερο τόνωσε το εθνικό αίσθημα των πολιτών της χώρας. Το είχε ανάγκη η ελληνική κοινή γνώμη. Αλλά συχνά η υπερβολική αισιοδοξία είναι εξίσου επικίνδυνη με την παθητικότητα και την ηττοπάθεια.
Δεν ξαναζούμε το αλβανικό έπος στις μέρες μας, όπως κάποιοι νομίζουν. Διανύουμε την πρώτη φάση μιας κρίσεως. Και η απόφαση της Αγκυρας να αναπτύξει χίλιους άνδρες των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας στην ελληνοτουρκική μεθόριο, προκειμένου να εμποδίσει την επανεισδοχή μεταναστών από την Τουρκία, είναι μια πρώτη σοβαρή ένδειξη ότι ο κίνδυνος δεν αποσοβήθηκε αλλά ενυπάρχει απειλητικός.
Είναι σαφές ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντιμετωπίζει πλέον προβλήματα λόγω υπερεκτάσεως των δραστηριοτήτων του. Αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο απελπιστικά μόνος όσο πιστεύουν κάποιοι εν Ελλάδι. Δεν είναι ο αποσυνάγωγος της διεθνούς κοινότητος.
Η συμφωνία εκεχειρίας στην επαρχία του Ιλντίμπ, που συνομολογήθηκε κατά τη συνάντηση του κ. Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα προ τριημέρου, έχει τη σημασία της. Σηματοδοτεί μια επαναπροσέγγιση των δύο χωρών και μερικώς ικανοποιεί τους ευρύτερους στόχους της Τουρκίας.
Αλλά και στην Ευρώπη η στήριξη της Ελλάδος δεν είναι μονομερώς απόλυτη. Οι γέφυρες της Ε.Ε. με την Αγκυρα δεν πρόκειται να καταρρεύσουν. Στο πλαίσιο της Ε.Ε., ο υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας Στεφ Μπλοκ πρότεινε την Τετάρτη τη δημιουργία «ζώνης απαγορεύσεως πτήσεων» στην περιοχή του Ιλντίμπ. Η πρόταση βεβαίως είχε σαφώς και μόνον συμβολική σημασία, διότι η εφαρμογή της προϋποθέτει απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η ελληνική κυβέρνηση χαρακτηρίζει fake news τα όσα προβάλλονται από την Αγκυρα περί παραβιάσεως των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών που επιχειρούν να εισέλθουν στη χώρα μας. Αλλά το θέμα αυτό αρχίζει να εμφανίζεται εν εκτάσει σε κάποιες σοβαρότατες εφημερίδες της Ευρώπης, η κοινή γνώμη της οποίας είναι ιδιαιτέρως ευαισθητοποιημένη στο ζήτημα αυτό.
Υπάρχει όμως και μια άλλη, προσφιλής σε ορισμένους, «υπόθεση εργασίας», κατά την οποία η θέση του κ. Ερντογάν είναι πλέον επισφαλής στο εσωτερικό. Εχει υποστεί ασφαλώς πτώση η δημοτικότης του κ. Ερντογάν. Αλλά είναι καλό να έχει κανείς υπ’ όψιν ότι ο κ. Ερντογάν είναι πρόεδρος έως το 2023 και ως εκ τούτου δεν υπάρχει δυνατότης ανατροπής του κοινοβουλευτικώς. Η αντιπολίτευση στο σύνολό της είναι ενισχυμένη –σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις– αλλά διόλου ενωμένη, και δεν υπάρχει ηγετική προσωπικότητα που θα μπορούσε να αντιπαραταχθεί με τον σημερινό πρόεδρο της Τουρκίας.
Πέραν τούτων, η πολιτική του κ. Ερντογάν έναντι της Ελλάδος, έως ότου ανέκυψε το θέμα αξιοποιήσεως των ενεργειακών αποθεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν είχε δημιουργήσει τα προβλήματα που είχαν ανακύψει επί πρωθυπουργίας του Μπουλέντ Ετσεβίτ ή της Τανσού Τσιλέρ. Κατά συνέπεια, πέρα από τις εθνικές εξάρσεις, που είναι από μιαν άποψη αυτονόητες, μια ψυχραιμότερη αντιμετώπιση της καταστάσεως ίσως να είναι απολύτως αναγκαία. Πολιτική και ψευδαισθήσεις είναι έννοιες ασύμβατες.