Τηλεργασία, ελάχιστο προσωπικό στα γραφεία, έρημες πλατείες και δρόμοι, άνθρωποι παραταγμένοι σε αποστάσεις έξω από σούπερ μάρκετ, βιαστικά νεύματα από μακριά, φόβος, ανησυχία, όμως όχι παντού. Ναι μεν σε απομακρυσμένα χωριά οι ηλικιωμένοι έχουν κλειστεί στα σπίτια και δεν θέλουν να δουν επισκέπτη, όμως σε αστικά κέντρα οι άνω των 65 είναι εκείνοι που περισσότερο εμφανίζονται να αψηφούν τα μέτρα. Μάλιστα, σε πόλεις όπου δεν έχει καταγραφεί ακόμη κρούσμα, ο κόσμος κυκλοφορεί σχεδόν κανονικά στους δρόμους.
«Ολα ρολόι με τηλεδιασκέψεις»
«Δουλεύουμε εκ περιτροπής, στο κτίριο υπάρχει μόνο προσωπικό ασφαλείας», περιγράφει η Μ.Σ., εργαζόμενη στο Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας στο Ηράκλειο Κρήτης. «Το ερευνητικό κέντρο, που απασχολεί, μαζί με τους φοιτητές, μόνο στο Ηράκλειο, 700 με 800 άτομα, λειτουργεί με τους απολύτως απαραίτητους, ακολουθήσαμε τις οδηγίες για μείωση του προσωπικού, έτσι καθημερινά βρίσκεται στα γραφεία και στα εργαστήρια μόνο το ένα τρίτο του δυναμικού, ανά 10 τ.μ. βρίσκεται μόνο ένα άτομο, σε αίθουσες των 80 τ.μ. δεν υπάρχουν περισσότερα από έξι άτομα, οι υπόλοιποι δουλεύουν από το σπίτι. Ολοι έχουμε εφοδιαστεί με τον απαραίτητο εξοπλισμό και είμαστε συνεχώς συνδεδεμένοι, ακόμη και εκείνοι που δεν ήταν εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Οι επαγγελματικές συναντήσεις γίνονται μέσω τηλεδιάσκεψης, αλλά δεν παρακωλύεται η καθημερινότητα της εργασίας, όλα προχωρούν κανονικά.
Στην πόλη του Ηρακλείου, στο πολυσύχναστο κέντρο, επικρατεί ησυχία, δεν κυκλοφορεί κόσμος, δεν υπάρχει πλέον συνωστισμός στα σούπερ μάρκετ, στις γειτονιές οι λίγοι που κυκλοφορούν φορούν μάσκες, τα παιδιά δεν βγαίνουν να παίξουν στις πιλοτές και στους πεζόδρομους, είναι μέσα. Ομως σε συνεννόηση ακόμη και με εξωσχολικούς καθηγητές, των αγγλικών, των γαλλικών, βρίσκουν λύσεις ώστε να συνεχίσουν τα μαθήματά τους μέσω Skype, μάλιστα με ενθουσιασμό, καθώς είναι κάτι καινούργιο. Ολοι έχουν καταλάβει ότι πρέπει να τηρήσουν τα προληπτικά μέτρα, ακόμη και εκείνοι που το πήραν αψήφιστα σύντομα θα αλλάξουν συμπεριφορά γιατί είναι μια περίοδος πρωτόγνωρη για όλους μας. Ολοι είναι πιο επιφυλακτικοί, όταν συναντάς κάποιον γνωστό στη δουλειά, στον δρόμο, στο σούπερ μάρκετ, παραμένει σε απόσταση, ρωτά “είσαι καλά; Ολοι καλά;” και φεύγει βιαστικά. Κόψαμε τις επισκέψεις στη γιαγιά μου στον κάτω όροφο. Στην αρχή το θεώρησε υπερβολικό, αλλά ενημερώνεται από τα ΜΜΕ και πλέον ξέρει ότι το κάνουμε για να την προστατεύσουμε».
«Οι άνθρωποι είναι φοβισμένοι»
Η τηλεργασία κρατάει γερά και στην πόλη της Λαμίας. Από χθες Τετάρτη, οι περισσότεροι από όσους υπαλλήλους εταιρειών πήγαιναν στις δουλειές τους, ξεκίνησαν την εργασία από το σπίτι. Η πόλη έχει ερημώσει. Κλειστά τα εστιατόρια και τα καφενεία, μόνο όσα έχουν άδεια για παράδοση καφέδων και σνακ στο σπίτι λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό. Αν και ακούγεται παράδοξο, μόνο ηλικιωμένοι κυκλοφορούσαν στους άδειους δρόμους την Τρίτη, ψώνιζαν από όσα καταστήματα παρέμεναν ακόμη ανοιχτά, όπως περιγράφει ο Αργύρης Σπυρόπουλος, υπάλληλος της Cosmote. «Το 90% των ανθρώπων στους δρόμους είναι άνω των 60 ετών», λέει. «Γενικότερα η εικόνα είναι καταθλιπτική, το κέντρο της πόλης είναι παντελώς άδειο. Οι άνθρωποι περιμένουν έξω από τα σούπερ μάρκετ για να μπουν με σειρά προτεραιότητας». Ο ίδιος, που είναι με άδεια ειδικού σκοπού, μένει σε προάστιο της Λαμίας, όπου είναι εύκολες οι μικρές αποδράσεις στην εξοχή. Βγάζει έξω για βόλτα τους σκύλους, τα παιδιά κάνουν ποδήλατο. «Ομως ακόμη κι εδώ λίγος κόσμος κυκλοφορεί έξω. Και όταν συναντάς κάποιον αντιλαμβάνεσαι αμέσως τον φόβο. Σταματάμε σε απόσταση ο ένας από τον άλλο και κοιταζόμαστε από μακριά με αμηχανία. Οι άνθρωποι είναι φοβισμένοι, αποφεύγουν τις επαφές».
«Είμαι καλά, φύγε, δεν σου ανοίγω»
«Στη Σπερχειάδα δεν υπάρχει ψυχή έξω. Ολα είναι κλειστά, πολύ λίγα καφενεία λειτουργούν υποτυπωδώς, δεν περνάει ούτε ένα αυτοκίνητο» περιγράφει ο Ηλίας Κουτσόβουλος, συνταξιούχος. «Ο κόσμος φοβάται να βγει έξω. Βγήκα στην πλατεία, συνάντησα μόνο δύο ή τρεις ανθρώπους, οι οποίοι μου πρότειναν ως χαιρετισμό τον αγώνα. Οι ατρόμητοι όλο και λιγοστεύουν. Την Τρίτη το μεσημέρι πήγα στο Λυχνό, ένα χωριό στην Οίτη, 2 χλμ. από τη Μονή Αγάθωνος, με 20 κατοίκους, το 80% άνω των 80 ετών. Εμοιαζε ακατοίκητο. Δεν βγαίνει κανείς έξω, ούτε θέλουν επισκέπτες, γιατί φοβούνται να μην τους μεταφέρουν τον ιό. Την ίδια εικόνα συναντάμε λίγο πιο πάνω στην Καστανιά, όπως και στο γειτονικό Μεσοχώρι. Πήγα στο Μεσοχώρι να βρω έναν γνωστό μου, ήταν στο σπίτι, η αναμμένη οθόνη της τηλεόρασης φαινόταν από το παράθυρο. Του χτύπησα το τζάμι και ως απάντηση ήρθε μια δυνατή φωνή: “Είμαι καλά, φύγε σε παρακαλώ, μην μπαίνεις μέσα, δεν σου ανοίγω!”».
«Ενας σε κάθε παγκάκι»
«Το ηλιόλουστο πρωινό της Τρίτης μαρτυρούσε τον ερχομό της άνοιξης, αν και οι κορυφές των βουνών ήταν χιονισμένες» μας γράφει από τη Δράμα ο καρδιολόγος Χρήστος Καΐρης. «Ομως οι δρόμοι ήταν έρημοι, τα εμπορικά κλειστά, οι λίγοι διερχόμενοι περπατούσαν βιαστικά. Στην πλατεία Ελευθερίας, ελάχιστοι ηλικιωμένοι βγήκαν να απολαύσουν την ηλιόλουστη ημέρα. Ωστόσο, τηρούσαν ευλαβικά τα μέτρα ασφαλείας: σε κάθε παγκάκι ένα μόνο άτομο και δεν συνωστίζονταν. Μία κυρία με ρώτησε αν είχε πολύ κόσμο στο σούπερ μάρκετ, ενδεικτικό της ωριμότητας με την οποία έχουν προσεγγίσει το θέμα οι πολίτες. Οι Δραμινοί πολίτες δείχνουν να μη διακατέχονται από πανικό. Εχει συμβάλει η απουσία κρούσματος. Τα ιατρεία (όπως και τα φαρμακεία) παραμένουν ανοιχτά φροντίζοντας να μην υπάρχουν άτομα στον χώρο αναμονής. Αργά το απόγευμα στο ιατρείο ακούστηκε ένας εκκωφαντικός θόρυβος στο κινητό ασθενούς – το μήνυμα της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας ήταν ξεκάθαρο: μείνετε σπίτι, αποφύγετε τις άσκοπες μετακινήσεις, λάβετε προφυλάξεις. Αμέτρητα τηλέφωνα και μηνύματα από ανθρώπους που νιώθουν την ανάγκη να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους. Ο καθησυχασμός είναι απαραίτητος, όχι όμως και ο εφησυχασμός. Η μέρα κλείνει με ένα σύντομο τηλεφώνημα. Στην άλλη άκρη της γραμμής η σύζυγος ενός ασθενούς που πρόκειται να υποβληθεί σε βιοψία προκειμένου να αποκλειστεί κακοήθεια. Αναμονή, αγωνία, ελπίδα. Η ζωή θα συνεχιστεί και μετά την επιδημία του κορωνοϊού».
«Οι νέοι είναι ακόμη έξω»
Από το σπίτι δουλεύουν και οι εργαζόμενοι στο Παράρτημα του Ινστιτούτου Επεξεργασίας Λόγου του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά στην Ξάνθη. Από τα 30 άτομα μαζί με τους συνεργάτες, πλέον βρίσκονται εκεί μόνο τα τέσσερα-πέντε. Ομως δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, λέει ο διευθυντής του παραρτήματος Νέστορας Τσιρλιγκάνης. «Επειδή τα εργαστήριά μας είναι στο υπόγειο και τα γραφεία μας στον πρώτο όροφο, για να μην ανεβοκατεβαίνουμε, είχαμε ήδη φροντίσει να παρακολουθούμε τα εργαστήρια από απόσταση. Τώρα μπορούμε να τα βλέπουμε και από το σπίτι».
Στην πόλη η κίνηση έχει μειωθεί, καθώς είναι κλειστά όλα τα καταστήματα εκτός από τα καφέ-εστιατόρια που δουλεύουν με ντελίβερι, όμως όχι σημαντικά, υπάρχει μια ατμόσφαιρα Κυριακής. «Ο κόσμος βγαίνει για βόλτα, κάθεται στα παγκάκια με τον καφέ στο χέρι, όχι σε μεγάλες αποστάσεις, χωρίς μάσκες ή γάντια, ίσως επειδή δεν έχει υπάρξει ακόμη κρούσμα. Ολοι οι νέοι είναι έξω…».