Αμέση ανάλυση: Πόσο και τι κράτος μετά την επιδημία;

Αμέση ανάλυση: Πόσο και τι κράτος μετά την επιδημία;

3' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο Ισραήλ έθεσαν σε λειτουργία τα πλέον εξεζητημένα συστήματα γεωεντοπισμού, που χρησιμοποιεί η Μοσάντ για λόγους εθνικής ασφάλειας. Την περασμένη εβδομάδα εκατοντάδες πολίτες της χώρας πήραν στο κινητό τους το εξής μήνυμα: «Γειά σας κ. (Τάδε) Σύμφωνα με την επιδημιολογική έρευνα βρεθήκατε κοντά σε κάποιον ασθενή  με κορωνοϊό και πρέπει να απομονωθείτε σπίτι για 14 ημέρες για να προστατεύσετε τους συγγενείς σας και το κοινό…». Στο SMS δεν διευκρινίζεται αν και ο ίδιος ο παραλήπτης μπαίνει σε παρακολούθηση και όλοι όσους συναντά θα παίρνουν το ίδιο μήνυμα.

Στην Ελλάδα το μέτρο αυτό απορρίφθηκε μόνο και μόνο διότι η δική μας ΕΥΠ δεν είναι τόσο τεχνολογικά προηγμένη όσο η Μοσάντ. «Εξετάστηκε το ενδεχόμενο αξιοποίησης του “112” για την επιτήρηση -μέσω τεχνολογίας γεωεντοπισμού- όσων τίθενται σε υποχρεωτική καραντίνα  (…) Το θέμα συζητήθηκε σε κλειστές συσκέψεις, ωστόσο, κρίθηκε τελικώς δύσκολο στην εφαρμογή του. Κι αυτό διότι το σύστημα δεν μπορεί να προσδιορίσει με απόλυτη ακρίβεια την θέση ενός ατόμου με βάση το στίγμα του κινητού τηλεφώνου» («Τα drones της ΕΛΑΣ και η ΕΥΠ στην μάχη κατά του κορωνοϊού», Καθημερινή 22.3.2020)

Στην Σιγκαπούρη δημοσιεύουν σε ειδικό δικτυακό τόπο όλα τα στοιχεία, πλην ονόματος, όλων των γνωστών φορέων SARS-CoV-2. Κάνεις κλικ στον «φορέα 430» κι ανακαλύπτεις ότι είναι 57χρονος Σιγκαπουριανός που βρίσκεται στο τάδε μέρος και έχει έρθει σε επαφή με τον «φορέα 350», διευκρινίζοντας μάλιστα ότι οι σχέση των δύο είναι οικογενειακή. Από την μικρή έρευνα, που κάναμε για διάφορους φορείς δεν είδαμε να αναφέρονται …εξωσυζυγικές σχέσεις. Εδώ ο ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Νίκος Χαρδαλιάς δήλωσε «Η ελληνική πολιτεία γνωρίζει και γνώριζε ποιοι περνούν διόδια» (20.3.2020)

Είναι πολλοί στην Ελλάδα που πανηγυρίζουν για την απρόσμενη «επιστροφή του κράτους». Ξεχνούν ότι η ιδρυτική αποστολή του κράτους δεν είναι η πρόνοια, αλλά η καταστολή. Γι' αυτόν τον λόγο φτιάχτηκε, αυτό ξέρει να κάνει καλύτερα και το κάνει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν λείπουν εκείνες οι ενοχλητικές λεπτομέρειες, όπως είναι τα δημοκρατικά δικαιώματα. Δεν είναι κάποιο σχέδιο σε εφαρμογή, όπως λένε οι συνωμοσιολόγοι που ήδη κυκλοφορούν βιντεάκια στο Youtube για την νέα μεγάλη μάχη της «Νέας Τάξης» με όπλο τον ιό.  Όλα αυτά γίνονται ανεξαρτήτως πολιτικής βούλησης, είναι το γνωστό φαινόμενο του δημοκρατικού κατήφορου (slippery slope) ή το «δώσε θάρρος στον γραφειοκράτη…». Μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι των μπολσεβίκων είχαν τις καλύτερες προθέσεις όταν ξεκίνησε το μεγάλο κομμουνιστικό πείραμα του 1917, γι' αυτό και τους καθάρισε ο Ιωσήφ Στάλιν με τις διαβόητες δίκες της Μόσχας. Ο δρόμος προς την δουλεία της Γερμανίας ξεκίνησε από το αίτημα μιας κοινωνίας για περισσότερη κοινωνική προστασία και ασφάλεια, αγαθά που δεν μπορούσε να προσφέρει η Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Υπάρχει και κάτι χειρότερο. Το κράτος είναι από την φύση του δυσλειτουργικός μηχανισμός και οι γραφειοκρατίες βολεύονται με την ευκολία της δουλειάς. Έτσι τα έκτακτα μέτρα συνήθως μονιμοποιούνται. «Στην χώρα μου, το Ισραήλ», γράφει ο Yuval Noah Harari, «κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης κατά τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1948, το οποίο νομιμοποίησε μια σειρά προσωρινών μέτρων,από λογοκρισία, μέχρι δημεύσεις περιουσιών και μέχρι την απαγόρευση παρασκευής πουτίγκας (και δεν αστειεύομαι). Ο πόλεμος της ανεξαρτησίας τέλειωσε αλλά το Ισραήλ ποτέ δεν κατάργησε το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, και δεν απέσυρε πολλά από τα «προσωρινά μέτρα του 1948• ο νόμος έκτακτης ανάγκης για την πουτίγκα ευτυχώς καταργήθηκε το 2011» ( «Yuval Noah Harari, the world after coronavirus», Financial Times, 20.3.2020)

«Ναι, αλλά τώρα βρισκόμαστε σε πόλεμο», θα πουν κάποιοι. Σωστά είμαστε σε έναν ιδιότυπο πόλεμο, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι «μετά από κάθε πόλεμο υπάρχει πολύ λίγη Δημοκρατία να σώσει κάποιος» (Βrooks Atkinson).

Υστερόγραφο: Όλα τα παραπάνω βεβαίως, δεν σημαίνουν ότι πρέπει να ξεκινήσουμε «αντάρτικο» κατά των μέτρων, να βγούμε όλοι στις πλατείες και να αγκαλιάζουμε αλλήλους στα πλαίσια της ρωμαίικης «ανυπακοής». Αν μη τι άλλο, θα πάει χαμένο το «αντάρτικο», αν όλοι οι αντάρτες βρεθούν στην εντατική. Θέλουν απλώς να υπενθυμίσουν ότι η ιατρική επιστήμη και η άνοδος του προσδόκιμου της ζωής από τα 40 στα 80 χρόνια είναι μόνο μία από τις μεγάλες κατακτήσεις της νεωτερικότητας. Η άλλη μεγάλη κατάκτησή της είναι η Δημοκρατία και οι ελευθερίες της και αυτό είναι το πρώτο που πρέπει να θυμηθούμε όταν καταλαγιάσει αυτή η κρίση. Λέμε «να καταλαγιάσει», διότι μετά από αυτήν την εμπειρία η απειλή των επιδημιών θα είναι πάντα παρούσα και μια καλή δικαιολογία για μονιμοποίηση των μέτρων κατά της ελευθερίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή