ΠΑΡΙΣΙ
Οταν ο κόσμος υποδεχόταν το αύριο
Ενας τρόπος για να μιλήσει κανείς για τους νεώτερους χρόνους είναι να προσεγγίσει τις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις που ήδη από τη δεκαετία του 1840 ήταν βαρόμετρα οικονομικής ανάπτυξης και ανταγωνισμών ανάμεσα σε έθνη και αυτοκρατορίες. Σήμερα, στις μέρες που διανύουμε και στις ειδικές συνθήκες της πανδημίας που δεν ξέρουμε πού θα μας βγάλουν, εξάπτουν τη φαντασία οι εικόνες από το παρελθόν, προσηλωμένες σε ένα μέλλον που ανοιγόταν τότε ευοίωνο, έστω και αν οι εξελίξεις διέψευσαν εν πολλοίς τις υψηλές προσδοκίες. Στάθηκα στις φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν πρόσφατα με αφορμή τα εγκαίνια, τέτοιες μέρες, του Πύργου του Αϊφελ, το 1889, για τη Διεθνή Εκθεση των Παρισίων, 100 χρόνια μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Μια εποχή ανασυγκρότησης του δυτικού κόσμου, με άνοδο του υλικού πολιτισμού, των νέων τεχνολογιών και επιστημονικών επιτευγμάτων, με πρωτοφανή κυκλοφορία αγαθών, με αυξημένη ζήτηση, με ισχυρά τα δίκτυα της αποικιοκρατίας, με βελτίωση της καθημερινότητας και με διαρκή επένδυση σε μια υπερβολικά αισιόδοξη μελλοντολογία. Οι διεθνείς εκθέσεις, όπως του Σικάγου (1893), του Παρισιού (1900) και των Βρυξελλών (1910), για να σταθώ σε αυτές που έγιναν μέσα σε αυτό το κλίμα της μπελ επόκ, χωρίς να υπάρχει τότε η σκιά του Μεγάλου Πολέμου που θα ακολουθούσε, ήταν τα μεγάλα διεθνή γεγονότα τής τότε παγκοσμιοποίησης, που σήμερα μας φαίνονται μακρινά, αλλά απολύτως κατανοητά και δικαιολογημένα για τα μέτρα της εποχής. Ο Πύργος του Αϊφελ ήταν το έμβλημα της εποχής του μοντερνισμού σε ένα Παρίσι του ιμπρεσιονισμού και σε μια εντελώς νεωτερική συνθήκη μετά τους κύκλους της ανοικοδόμησης στη δεκαετία του 1860 και τον πόλεμο με την Πρωσία το 1870. Τα γενέθλια του Πύργου του Αϊφελ, που έγινε 131 ετών, είχαν, σε αυτήν τη δεδομένη συγκυρία, έναν πικρό απόηχο για τους κύκλους του χρόνου και την υποδοχή του (όποιου) μέλλοντος. Θα σηματοδοτεί εσαεί την πίστη στο αύριο, στον υψηλό σχεδιασμό και στην εφαρμογή της προηγμένης τεχνολογίας στην υπηρεσία του ωραίου και του χρήσιμου. Αυτές τις μέρες του 2020, με τον πολιτισμό της ανθρωπότητας σε πρωτοφανή για τις γενιές μας κρίση, η ανάγνωση του πρόσφατου (ιστορικά) παρελθόντος έχει ένα στοιχείο πικρής γοητείας, καθώς προσφέρεται για συγκρίσεις και στοχασμό.
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Η επόμενη μέρα
Τα κλειστά μουσεία για αόριστο διάστημα είναι η νέα συνθήκη που κλονίζει τον κόσμο του πολιτισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, από τα πιο σημαντικά μουσεία των ΗΠΑ, διατυπώνει δημοσίως μέσω της διευθύντριάς της, Κέιγουιν Φέλντμαν, τον κοινό προβληματισμό για την επόμενη μέρα, που δεν μπορεί να προβλεφθεί ούτε χρονικά αλλά ούτε και ποιοτικά, παρά μόνο με τη σταθερή αρχή της ελευθερίας του ανθρώπινου πνεύματος.
ΗΠΑ
Ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία
Οι μεγάλες πιέσεις που δέχονται λόγω πανδημίας τα μικρά, ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία είναι μια σημαντική παράμετρος. Στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει μεγάλη παράδοση μικρών βιβλιοπωλείων στη Νέα Υόρκη, στο Σικάγο, στην Καλιφόρνια και στις πανεπιστημιουπόλεις, υπάρχουν νέες καμπάνιες ενίσχυσης αυτών των μικρών κιβωτών πολιτισμού. Ο εκδοτικός κολοσσός Simon & Schuster εξέδωσε σχετική ανακοίνωση με την προτροπή για στήριξη του τοπικού βιβλιοπώλη.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Μισθοί στα μουσεία
Το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε πως θα εξασφαλίσει μισθούς και ασφάλεια για τους 2.200 υπαλλήλους του έως τις 2 Μαΐου, αν και η επαναλειτουργία του μουσείου τοποθετείται προς το καλοκαίρι. Για το μεσοδιάστημα η διοίκησή του εξετάζει το ενδεχόμενο να βάλει χέρι στα αποθεματικά, που ξεπερνούν τα 3,6 δισ. δολάρια. Η πανδημία προκαλεί σοβαρούς τριγμούς σε όλο το εργασιακό πλαίσιο του πολιτισμού διεθνώς.
ΝΤΙΤΡΟΪΤ
Διέξοδος στους καλλιτέχνες
Καθώς μουσεία και οργανισμοί σε όλον τον κόσμο επεξεργάζονται ιδέες για να σταθούν απέναντι στη διεθνή κρίση, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ντιτρόιτ δημιούργησε μια νέα πλατφόρμα. Μέσα από αυτήν την πύλη, προσφέρεται η δυνατότητα σε καλλιτέχνες να αναρτούν έργα που τους ανήκουν και τα οποία διαθέτουν προς πώληση. Ενας τεράστιος αριθμός ανεξάρτητων καλλιτεχνών θίγεται άμεσα από τη νέα κρίση, που πλήττει και την αγορά του πολιτισμού.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Γκογκέν σε 60 δεύτερα
Αγωνίζονται τα μουσεία, μικρά και μεγάλα διεθνώς, να κρατήσουν το ενδιαφέρον του κοινού τους. Η Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου είχε προγραμματίσει τα εγκαίνια μιας φιλόδοξης έκθεσης με θέμα «Ο Γκογκέν και οι ιμπρεσιονιστές», που θα είχε εγκαινιαστεί προ ημερών. Τώρα, το μουσείο προσφέρει διαδικτυακά δόσεις από την έκθεση διαρκείας ενός λεπτού, ούτως ώστε να διατηρήσει την επαφή με το πολυπληθές διεθνές κοινό της.