Το Σχέδιο Μάρσαλ, αυτή η μεταπολεμική πατέντα που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ με σκοπό την ανοικοδόμηση της Γερμανίας και της Δυτικής Ευρώπης, υπό τον φόβο της ανερχόμενης σοβιετικής επιρροής, έχει επανέλθει στην επιφάνεια του δημόσιου διαλόγου, αυτή τη φορά όχι από Ελληνες, αλλά από Ευρωπαίους αξιωματούχους. Το Σχέδιο Μάρσαλ της περιόδου 1948-51, λίγο μετά τη στρατιωτική συντριβή της ναζιστικής Γερμανίας είχε ως στόχο την ανοικοδόμηση της Δυτικής Ευρώπης, αλλά και την εμπέδωση της ηγεμονικής θέσης των ΗΠΑ. Αυτή η ομαδοποίηση οδήγησε στην ανάλογη μετασκευή του σχήματος του ελεύθερου κόσμου με τις ΗΠΑ στην ηγετική θέση, ενώ παρήγαγε και τη σχετική ιδεολογία, όπως οι θεωρίες ηγεμονικής σταθερότητας του Τσαρλς Π. Κίντλμπεργκερ, ο οποίος, άλλωστε, εργάστηκε για το Σχέδιο Μάρσαλ.
Οι αντίστοιχες συνθήκες δεν υπάρχουν στην Ευρώπη ούτε και στον δυτικό κόσμο. Οι ΗΠΑ θυμίζουν σκιά του μεταπολεμικού εαυτού τους με πρόεδρο έναν άνθρωπο που δεν διαθέτει ίχνος ενσυναίσθησης και ιστορικού καθήκοντος του επικεφαλής της ισχυρότερης οικονομίας και πολεμικής μηχανής του πλανήτη. Στην Ευρώπη, η Γερμανία είναι η μεγάλη οικονομία, με ελάχιστη γεωπολιτική αντίληψη πέρα από αυτήν που επιβάλλουν οι στενοί όροι της οικονομικής διπλωματίας. Η Γαλλία διαθέτει μεν τη βούληση για γεωπολιτική προβολή της Ευρώπης και ικανό αμυντικό τομέα, δεν διαθέτει όμως το ανάλογο βάθος στην οικονομία. Η στάση της Βρετανίας, που αποτελεί σημείο αναφοράς απελπιστικής πολιτικής ακατανοησίας, εκτός Ε.Ε. πλέον, δεν γνωρίζει καν προς τα πού βαδίζει. Ούτως ή άλλως, η συζήτηση για ένα ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ», ή «ευρωομόλογο», ή οποιαδήποτε μορφή τελικά έχει η λύση που θα βρεθεί, θα μπορέσει να υλοποιηθεί μόνον εφόσον οι μεγαλύτεροι (αναπόφευκτα οι μεσαίες και μικρότερες χώρες θα ακολουθήσουν) αποδεχθούν να παραχωρήσουν τμήμα των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους σε ομοσπονδιακού χαρακτήρα δομές, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. Οτιδήποτε λιγότερο, απλά θα οδηγήσει την Ε.Ε. σε σταδιακή αποδρομή, οτιδήποτε περισσότερο θα περισφίξει τις μοίρες των κρατών-μελών της σε μια αναγκαστική συμπόρευση. Το δεύτερο σενάριο δεν μοιάζει πιθανό για πολλούς και διάφορους λόγους. Οικονομικούς, αλλά και ιδεολογικούς, όπως αποκαλύπτεται και εν μέσω κρίσης, με παράδειγμα την Ουγγαρία του Ορμπαν. Ερχονται ακόμα δυσκολότεροι καιροί.