Μπρινό Λε Μερ: Δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του 2010

Μπρινό Λε Μερ: Δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του 2010

17' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την Τρίτη το απόγευμα, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας παραχώρησε συνέντευξη σε εννιά ευρωπαϊκές εφημερίδες, μεταξύ των οποίων και η «Καθημερινή». Στο σημερινό φύλλο της «Κ» δημοσιεύουμε τα πιο βασικά σημεία της συζήτησης. Παρακάτω ακολουθεί το πλήρες κείμενο, με ελάχιστες παρεμβάσεις για λόγους συνέχειας και αποφυγής επαναλήψεων.

ΜΠΡΙΝΟ ΛΕ ΜΕΡ: Ο κορωνοϊός είναι η πιο σημαντική κρίση στην ιστορία της Ε.Ε. Είναι μία οικονομική, αλλά επίσης μία κοινωνική και πολιτική πρόκληση. Αυτό που διακυβεύεται είναι το μέλλον της Ε.Ε. ως μία πολιτική ήπειρος, ως μία νομισματική ένωση και ως μία οικονομική δύναμη. Είτε θα σταθούμε ενωμένοι και θα βγούμε από αυτήν την κρίση πιο δυνατοί, ή θα είμαστε διχασμένοι και […] τότε είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι η Ε.Ε. θα σβήσει.

Οι πρώτες αντιδράσεις, από την Επιτροπή αλλά και από τα κράτη-μέλη, ήταν οι σωστές. Καταφέραμε να λάβουμε μερικές βασικές αποφάσεις για να στηρίξουμε τις οικονομίες μας. Η ΕΚΤ έδωσε το παρόν με ένα πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, λαμβάνοντας υπ’ όψη τη βίαιη αντίδραση των αγορών στην κρίση. Η Επιτροπή πρότεινε και το Συμβούλιο αποφάσισε την ενεργοποίησης της ρήτρας γενικής εξαίρεσης [general escape clause], η οποία θα είναι το κλειδί ώστε όλα τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν οικονομικά, μέσω δημοσιονομικών δαπανών, τις οικονομίες τους. Και το γεγονός ότι έχει αποφασιστεί να απαλλαγούμε από ορισμένους κανόνες, όπως αυτούς για τις κρατικές ενισχύσεις, θα είναι καθοριστικό για την προστασία των νευραλγικών περιουσιακών μας στοιχείων και των ιδιωτικών βιομηχανικών μονάδων.

Πιστεύω επίσης ότι το οικονομικό σχέδιο που συμφωνήθηκε, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, μεταξύ των 27 υπουργών Οικονομικών, είναι καλό και ισχυρό. Θα μας επιτρέψει να χρησιμοποιήσουμε τον ESM με ελαφριά αιρεσιμότητα, για συνολικό ποσό 240 δισ. ευρώ. Θα μας επιτρέψει να παρέχουμε νέα δάνεια σε ιδιωτικές επιχειρήσεις μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Και θα αποδειχθεί απαραίτητο να δοθεί κάποια υποστήριξη στις δαπάνες για την ανεργία, μέσω του λεγόμενου SURE, το οποίο εισηγήθηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, αποφασίστηκε σε αυτό το συνολικό πακέτο να συμπεριληφθεί ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα είναι αποφασιστικής σημασίας για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων ανάκαμψης όλων των κρατών-μελών.

Θα ήθελα να επιμείνω σε δύο σημεία σε αυτό το πακέτο. Πρώτα απ 'όλα, αποτελεί πακέτο. Ήταν πολύ ξεκάθαρο από την αρχή για τη Γαλλία ότι ποτέ δεν θα δεχόμασταν ένα είδος πακέτου «3 συν 1». Το πακέτο αποτελείται από τέσσερις πυλώνες και το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ζωτικό μέρος του.

Δεύτερον, είναι ένα σημείο εκκίνησης. Δεν είναι το τέλος αυτής της ιστορίας. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο τρόπος χρηματοδότησης του σχεδίου ανάκαμψης δεν έχει ακόμη αποφασιστεί και, φυσικά, μπορώ να σας εξηγήσω τι σκεφτόμαστε σχετικά με τη χρηματοδότηση αυτή. Παρότι οι συζητήσεις μεταξύ των κρατών-μελών ήταν δύσκολες, στο τέλος καταφέραμε να συμπαραταχθούμε και να συναποφασίσουμε αυτό το οικονομικό σχέδιο. Από αυτήν την οπτική γωνία, αυτά είναι πολύ καλά νέα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Θα διαθέσουμε όλη την ενέργειά μας με τον Εμανουέλ Μακρόν για να δώσουμε νέα ώθηση στην προσπάθεια να διατηρηθεί η Ε.Ε. στο ίδιο επίπεδο με την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες στον 21ο αιώνα. Διότι σαφώς, το διακύβευμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αν μπορεί αυτή η κρίση να αποτελέσει σημείο εκκίνησης για την επανεφεύρεση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, με περισσότερη ισχύ, ενέργεια και πολιτικό νόημα για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.

Έχετε την πλήρη δέσμευση και των δύο, του προέδρου και του εμού, πως θα κάνουμε οτιδήποτε είναι απαραίτητο για γίνουν νέα βήματα και για να είναι η Ε.Ε. στο τέλος της κρίσης ισχυρότερη από ό, τι στην αρχή.

Σχετικά με τον ESM, το Eurogroup αποφάσισε τη χρήση του ECCL, με ελαφριά αιρεσιμότητα που αφορά άμεσες και έμμεσες δαπάνες που σχετίζονται με την υγεία. Αλλά για να φτάσετε το ποσό των 240 δισεκατομμυρίων που αναφέρατε, όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να ζητήσουν την ενεργοποίηση της πιστωτικής γραμμής, καθώς υπάρχει όριο 2% του εθνικού ΑΕΠ. Σε αυτό το στάδιο η Ιταλία και η Ισπανία είπαν ότι δεν κάνουν χρήση του ECCL. Θα το κάνει η Γαλλία; Και τι σημαίνει «άμεσο και έμμεσο κόστος που σχετίζεται με την υγεία»; Είναι η παροχή στήριξης σε μία εταιρεία που πλήττεται από τα μέτρα καραντίνας ένα έμμεσο κόστος;

ΜΛ: Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, θα ήθελα να υπενθυμίσω τη λογική των τεσσάρων εργαλείων που έχουμε αποφασίσει, διότι πιστεύω πραγματικά ότι κάθε εργαλείο έχει τη δική του οικονομική σημασία και πρέπει να έχουμε κατά νου ποιος είναι ο σκοπός του αν θέλουμε να καταλάβουμε τη λογική αυτού του συνολικού πακέτου.

Το ECCL έχει σαφώς σχεδιαστεί για να υποστηρίζει τα κράτη-μέλη. Η ΕΤΕπ είναι σαφώς σχεδιασμένη για να υποστηρίζει ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το SURE έχει σχεδιαστεί σαφώς για να υποστηρίζει τις κοινωνικές δαπάνες. Και το σχέδιο ανάκαμψης είναι σαφώς εστιασμένο στις επενδύσεις. Γι’ αυτό πιστεύουμε ακράδαντα ότι το κλειδί θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, γιατί οι επενδύσεις θα είναι ο βασικός μοχλός της οικονομικής ανάκαμψης όλων των κρατών-μελών.

Όσον αφορά το ECCL, έχετε δίκιο: υπάρχουν 240 δισεκατομμύρια αν προσφύγουν όλα τα κράτη-μέλη, κάτι που δεν θα συμβεί. Ας είμαστε πολύ σαφείς σχετικά με αυτό. Αλλά υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η κατάσταση των κρατών-μελών σε δύο, τρεις, τέσσερις μήνες. Πιστεύω, λοιπόν, ότι είναι απαραίτητη προστασία για όλα τα κράτη-μέλη. Δεν θα σας πω αν η Γαλλία θα χρησιμοποιήσει αυτό το ECCL ή όχι γιατί δεν μπορώ να σας πω ποιες θα είναι οι ανάγκες του γαλλικού κράτους σε έναν, δύο, τρεις ή τέσσερις μήνες. Νομίζω ότι είναι καλή είδηση ότι το ECCL είναι πλέον διαθέσιμο για όλα τα κράτη-μέλη [σ.σ.: της Ευρωζώνης]. Και κάθε κράτος-μέλος που θέλει να προσφύγει σε αυτό το ταμείο έχει τώρα τη δυνατότητα να το κάνει. Αυτά είναι καλά νέα. Και θα εναπόκειται σε κάθε κράτος-μέλος να κρίνει αν θέλει να υποβάλει αίτηση ή όχι.

Όσον αφορά το κόστος, έχετε δίκιο ότι αυτό το ECCL έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίζει άμεσες και έμμεσες δαπάνες που συνδέονται με την κρίση του Covid-19. Κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης υποχρεωθήκαμε να αποφασίσουμε μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας. [Τέτοια μέτρα] επιβλήθηκαν στη Γαλλία, στην Ισπανία και προφανώς στην Ιταλία, που επλήγη σοβαρά από αυτήν την κρίση. Και θα ήθελα να απευθύνω την πλήρη συμπάθειά μου στον ιταλικό λαό και την πλήρη υποστήριξή μου στους ανθρώπους που έχουν πληγεί τόσο βαριά από αυτήν την κρίση, με τόσες πολλές απώλειες. «Έμμεσο κόστος» σημαίνει ότι εάν έχετε υποχρεωθεί να επιβάλλετε μέτρα αναστολής λειτουργίας της οικονομίας, να κλείσετε καταστήματα και εταιρείες, αυτά αποτελούν έμμεσο κόστος [σ.σ.: της πανδημίας] στην οικονομία σας. Για μένα δεν υπάρχει αμφισημία. Εάν υπάρχουν κάποια κόστη που συνδέονται με τις απαγορεύσεις αυτές, θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ECCL.

Πώς θα περιγράφατε τη στάση της Ολλανδίας κατά τις πρόσφατες συναντήσεις [του Eurogroup];

ΜΛ: Η ολλανδική στάση ήταν δύσκολη καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Αλλά πρέπει να λαμβάνει κανείς υπ’ όψη την πολιτική κατάσταση σε όλα τα κράτη-μέλη. Δεν θα επικρίνω άλλα κράτη-μέλη, γιατί όλοι πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κοινή γνώμη στις χώρες μας. Στην τελική ευθεία των διαπραγματεύσεων, αποφάσισα να συνεργαστώ στενά και διμερώς με τον Ολλανδό συνάδελφό μου Βόπκε Χούκστρα και ανοίξαμε το δρόμο για τον συμβιβασμό. Ήταν μια σκληρή γραμμή, αλλά όχι μια αρνητική γραμμή. Η ολλανδική στάση δεν ήταν αρνητική. Ο πρόεδρος Μακρόν ενεπλάκη προσωπικά καλώντας τον πρωθυπουργό Ρούτε το πρωί της Πέμπτης. Αυτό ήταν επίσης αποφασιστικό για να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ Γαλλίας, Ολλανδίας και των «27» συνολικά».

Είναι δυνατή μια συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την επόμενη εβδομάδα, εάν οι Ολλανδοί δεν είναι πιο ανοιχτοί σε συμβιβασμό, που σημαίνει αμοιβαιοποίηση χρέους;

ΜΛ: Πρέπει να αφήσουμε πίσω μας τη διαμάχη της γλώσσας: κορωνο-ομόλογα, ευρω-ομόλογα. Τώρα πρέπει να προχωρήσουμε, πρέπει να αποφασίσουμε και να βρούμε τη σωστή χρηματοδότηση για τις τεράστιες δαπάνες που θα χρειαστούν για να αντιμετωπίσουμε τις επενδυτικές ανάγκες της επόμενης μέρας. Αν θέλουμε να κινηθούμε στους ίδιους ρυθμούς, όλοι οι 27, υπάρχει ανάγκη για κοινή χρηματοδότηση των επενδύσεων αυτών. Διαφορετικά, χώρες που έχουν τη δημοσιονομική δυνατότητα, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, θα ανακάμψουν ταχέως, ενώ άλλες θα μείνουν πίσω, αυξάνοντας τις αποκλίσεις μεταξύ των 19 κρατών-μελών με τρόπο που θα σημάνει το τέλος της Ευρωζώνης. Αυτό διακυβεύεται.

Τι προτείνουμε με αυτό το ταμείο ανάκαμψης; Όχι ακριβώς ευρω-ομόλογα, ακόμα κι αν επιμένουμε στην άποψη ότι τα ευρω-ομόλογα θα μπορούσαν να μία πιθανότητα μελλοντικά. Προτείνουμε την έκδοση κοινού χρέους μόνο για το μέλλον, ενώ τα ευρω-ομόλογα αφορούν και τα χρέη του παρελθόντος· δεύτερον, το κοινό χρέος θα εκδίδεται για μία σύντομη, πεπερασμένη περίοδο· τρίτον, οι πόροι θα κατευθυνθούν αποκλειστικά σε επενδύσεις. Γι’ αυτούς τους τρεις λόγους πιστεύω ότι υπάρχουν περιθώρια για διαπραγματεύσεις [σ.σ.: που θα οδηγήσουν στην τελική συμφωνία]. Θέλω επίσης να επιμείνω σε ένα επιχείρημα που θα έπρεπε να πείσει τους Γερμανούς και τους Ολλανδούς φίλους μας: ότι από οικονομικής άποψης, η κοινή έκδοση χρέους είναι καλύτερο εργαλείο από τη χρήση του κοινοτικού προϋπολογισμού [σ.σ.: το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο ή ΠΔΠ]. Η έκδοση χρέους επιτρέπει τη διασπορά του κόστους της ανάκαμψη σε βάθος χρόνου, ενώ η χρήση πόρων του κοινοτικού προϋπολογισμού επιβαρύνει άμεσα τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών. Η έκδοση νέου χρέους δεν είναι τόσο ακριβή και είναι πιο κατάλληλη από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Θα έδινε τη δυνατότητα να έχουμε πολύ χαμηλά επιτόκια και να συγκλίνει το κόστος δανεισμού των κρατών-μελών, διευκολύνοντας το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών τους. Είναι η καλύτερη λύση.

Φοβάστε μια κρίση χρέους στην Ιταλία εάν δεν υπάρξει κοινή έκδοση χρέους, με δεδομένο το πόσο αυξημένα είναι ήδη τα επίπεδα χρέους στη χώρα;

ΜΛ: Όπως ξέρετε, η ΕΚΤ παίζει το ρόλο της ακριβώς όπως πρέπει και πραγματικά πιστεύω ότι αποτελεί την καλύτερη προστασία κατά οποιασδήποτε υποψίας κρίσης χρέους.

Εάν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ των «27» (ή των «19») για κοινή έκδοση χρέους, θα πρέπει οι εννιά χώρες [σ.σ.: που έχουν ταχθεί ανοιχτά υπέρ των ευρω-ομολόγων] να προχωρήσουν μόνες τους;

ΜΛ: Θα ήθελα να επιμείνω στο γεγονός ότι αυτό το κοινό χρέος είναι κάτι που πρέπει να γίνει εντός του πλαισίου της Ε.Ε. και με κεντρικό ρόλο για την Επιτροπή. Αυτές είναι οι εγγυήσεις που βάζουμε στο τραπέζι με σκοπό να πείσουμε τους εταίρους μας. Πιστεύω πραγματικά ότι αυτό είναι ένα καλό εργαλείο αυτό που προτείνουμε. Δεν μιλάμε για ευρω-ομόλογα ή κορωνο-ομόλογα, δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, αυτός είναι απλώς ο καλύτερος τρόπος χρηματοδότησης νέων επενδυτικών δαπανών για να υπάρξει μεγαλύτερη σύγκλιση μεταξύ των μελών της Ε.Ε. Αυτό σημαίνει ότι, για μένα, το να υιοθετηθεί και να εφαρμοστεί αυτό το εργαλείο από ορισμένα κράτη-μέλη και όχι από όλα είναι σαφώς μια μη καλή επιλογή. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να επιμείνουμε στην ενότητα της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., γι΄ αυτό και προτιμώ να κάνω όλες τις αναγκαίες προσπάθειες για να πείσω τους Ευρωπαίους εταίρους μας αντί να προχωρήσουμε σε διαιρέσεις μεταξύ των μελών της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. Πρέπει να είμαστε σοφοί και τολμηροί, νομίζω ότι μπορούμε να συνδυάσουμε τα δύο. Σοφία σημαίνει να παραμείνουμε ενωμένοι. Φιλοδοξία σημαίνει να σκεφτούμε για το νέο εργαλείο. Αυτό θα ήταν το πιο κατάλληλο για την αντιμετώπιση των τεράστιων οικονομικών συνεπειών αυτής της κρίσης.

Ο Επίτροπος Τζεντιλόνι μίλησε για περίπου 1 τρισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης [έχει μιλήσει για 1,5 τρισεκατομμύριο, αλλά 0,5 δισ. είναι το πακέτο που έχει ήδη εγκριθεί]. Συμφωνείτε;

ΜΛ: Είναι δύσκολο να δώσει κανείς πειστικούς αριθμούς όταν αντιμετωπίζει μια τόσο βίαιη κρίση. Όμως πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα κοστίσει πολύ. Δεν θέλω να πω 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ή 2 τρισεκατομμύρια ευρώ, δεν ξέρω. Θα κοστίσει πολύ. Θέλω να διασφαλίσω ότι όλα τα κράτη-μέλη της Ευρώπης, όλα μαζί – θέλω να επιμείνω σε αυτήν τη λέξη: όλα μαζί – θα έχουν μια ταχεία ανάκαμψη. Αν αργήσει η ανάκαμψη, κινδυνεύουμε να τεθούμε εκτός αγώνα στην κούρσα του 21ου αιώνα γιατί θα μείνουμε πίσω σε τεχνολογίες όπως το 5G και η τεχνητή νοημοσύνη. Δεν θα έχουμε τους απαραίτητους πόρους για δαπάνες σε αυτούς τους τομείς γιατί θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε σημαντικά έξοδα για την υγεία ή την ασφάλιση των ανέργων. Και αυτό σημαίνει ότι σε δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε χρόνια δεν θα μπορούμε πια να ανταγωνιστούμε τις ΗΠΑ και την Κίνα. Όλοι πρέπει να το γνωρίζουν αυτό.

Η γαλλική πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί εγκατάλειψη της ιδέας των ευρω-ομολόγων ή ένα πρώτο βήμα προς την αμοιβαιοποίηση του χρέους;

ΜΛ: Ήρθε η ώρα να αποφασίσουμε. Είναι δυνατόν να αποφασίσουμε τώρα για τα ευρω-ομόλογα; Προφανώς όχι. Και δεδομένου ότι πρέπει να αποφασίσουμε τώρα για αυτήν τη χρηματοδότηση, έχουμε κάνει αυτήν την πρόταση για ένα Ταμείο Ανάκαμψης βασισμένο στην ιδέα της κοινής έκδοσης χρέους, μόνο για το μέλλον, μόνο για επενδύσεις και μόνο για λίγα χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει ότι απορρίπτουμε την ιδέα των ευρω-ομολόγων. Δεν απορρίπτουμε την ιδέα της αμοιβαιοποίησης του ευρωπαϊκού χρέους.

Αλλά αυτό είναι ένα βήμα παραπέρα, ενώ πρέπει να αντιμετωπίσουμε το παρόν. Γι’ αυτό πιστεύω ότι αυτό το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μια ισορροπημένη, δίκαιη και αποτελεσματική πρόταση. Θα μπορούσε να φτάσει πιθανώς περίπου στο 1 τρισεκατομμύριο ευρώ. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος επίτευξης αυτού του είδους της οικονομικής φιλοδοξίας.

Υπογραμμίσατε πολύ πόσο πιο κατάλληλο εργαλείο είναι το Ταμείο Ανάκαμψης σε σύγκριση με το ΠΔΠ. Αλλά για τις χώρες εκτός της Ευρωζώνης το ΠΔΠ είναι το μόνο εργαλείο για την ανάκαμψη. Πώς πρέπει να επανασχεδιαστεί το ΠΔΠ σε σχέση με τις προτάσεις που βρίσκονταν στο τραπέζι τον Φεβρουάριο προκειμένου να συμβάλλει στην υπέρβαση της κρίσης του Covid-19;

ΜΛ: Θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος για το γεγονός ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι για όλα τα 27 κράτη-μέλη. Δεν έχει σχεδιαστεί ειδικά για την Ευρωζώνη. Αν επιμένω ειδικά στην Ευρωζώνη είναι επειδή μερικά από τα μέλη της έχουν πληγεί σφοδρά από την κρίση του κορωνοϊού – σκέφτομαι την Ισπανία και την Ιταλία. Είμαστε πολύ κοντά σε αυτές τις χώρες και θέλουμε να τις υποστηρίξουμε. Αλλά επαναλαμβάνω, το Ταμείο αφορά όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Πρέπει επίσης να υπογραμμίσω ότι έχουμε ήδη συμφωνήσει ένα πολύ ισχυρό πακέτο 540 δισ. ευρώ: 200 δισ. ευρώ σε νέα δάνεια από την ΕΤΕπ, 100 δισ. ευρώ του SURE και 240 δισ. ευρώ που θα είναι άμεσα διαθέσιμα από την πιστωτική γραμμή του ESM. Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε αυτά που έχει πετύχει η Ε.Ε. σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι η πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή ιστορία που τα 27 κράτη-μέλη μπόρεσαν να αποφασίσουν τόσο εξαιρετικά σημαντικά μέτρα σε λίγες εβδομάδες. Πρέπει να τονιστεί αυτό. Όλοι επικρίνουν την Ε.Ε. για την έλλειψη ηγεσίας και αποφάσεων. Η αλήθεια είναι πήραμε ισχυρές αποφάσεις. Είναι αρκετές; Όχι, δεν είναι. Αλλά είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης.

Τι ρόλο βλέπετε λοιπόν για το ΠΔΠ στη χρηματοδότηση της ανάκαμψης μετά την πανδημία;

ΜΛ: Θα υπάρξει ρόλος και για το ΠΔΠ. Είμαστε ανοιχτοί στην ιδέα οποιασδήποτε σύνδεσης μεταξύ του ΠΔΠ και του Ταμείου Aνάκαμψης. Υπάρχουν ορισμένες πιθανότητες να συμπεριληφθεί το ταμείο Ανάκαμψης στο ΠΔΠ. Είμαστε απόλυτα ανοιχτοί στις δύο αυτές νομικές επιλογές, να είναι το Ταμείο εκτός ή εντός του ΠΔΠ. Βασικό σημείο για εμάς είναι να κοινή έκδοση χρέους για το μέλλον για τη χρηματοδότηση επενδύσεων.

Πόσο πρέπει να διαρκέσει η αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε.; Μπορούν υπερχρεωμένες χώρες να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψή τους ενώ παράλληλα προσπαθούν να μειώσουν το έλλειμμά τους κάτω από το 3% του ΑΕΠ;

ΜΛ: Είναι μία ερώτηση-κλειδί. Αποφασίσαμε να αναστείλουμε την εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. και του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η οικονομική ανάκαμψη θα είναι μακρά, δύσκολη και υψηλού κόστους. Δεν θα είναι σαν να ανοίγουμε ένα διακόπτη από τον off στο on – ένα ζήτημα ημερών ή εβδομάδων. Ούτε καν ένα ζήτημα μηνών. Χρειάζεται χρόνο για να ανοίξουν μαγαζιά και εστιατόρια, για να αποκατασταθεί η παραγωγική ικανότητα των βιομηχανιών μας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγουμε τα λάθη που κάναμε το 2009-2010, όταν βιαστήκαμε πολύ να περιορίσουμε την ευελιξία που είχαμε θεσμοθετήσει, επιλογή για την οποία πληρώσαμε βαρύ τίμημα. Είναι πεποίθησή μου ότι πρέπει να κινηθούμε βήμα-βήμα, στηρίζοντας την οικονομική ανάκαμψη για όσο είναι αναγκαίο και μην επαναφέροντας τους δημοσιονομικούς κανόνες πολύ σύντομα, γιατί αυτό θα έθετε σε κίνδυνο την ανάκαμψη.

Σχετικά με το «έμμεσο κόστος» των μέτρων καταπολέμησης του Covid-19, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών είπε σαφώς ότι οι δαπάνες που καλύπτονται από το ECCL είναι μόνο υγειονομικές και δεν μπορούν να αφορούν π.χ. τη στήριξη εταιρειών που πλήττονται από τον ιό. Σημαίνει αυτό ότι η Ολλανδία και η Γαλλία ερμηνεύουν διαφορετικά το συγκεκριμένο σημείο;

ΜΛ: Ξέρω ότι κάποια κράτη-μέλη το αμφισβητούν, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, είναι γραμμένο ξεκάθαρα. Η προληπτική γραμμή ECCL αφορά όλα τα άμεσα και έμμεσα κόστη, μεταξύ των οποίων και το κόστος πρόληψης – και τα μέτρα καραντίνας είναι σαφώς μέρος της πρόληψης. Άρα οι συνέπειες της καραντίνας θα έπρεπε να υπάγονται στην εμβέλεια του ECCL. Αλλά ας αποφύγουμε τις διαφωνίες για την ερμηνεία του ECCL. Καταφέραμε να συμφωνήσουμε σε αυτό. Θα δούμε πόσες χώρες θα αιτηθούν χρηματοδότηση από το συγκεκριμένο εργαλείο και έπειτα είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι θα μπορέσουμε να βρούμε πολύ γρήγορα έναν συμβιβασμό σχετικά με την δυνατότητα χρήσης του ECCL για ένα πολύ ευρύ φάσμα δαπανών. Είμαι απολύτως πεπεισμένος επ’ αυτού. Επομένως, μην δημιουργείτε δυσκολίες εκεί που δεν νομίζω, από πρακτική άποψη, ότι θα υπάρξουν δυσκολίες…

Το Ταμείο Ανάκαμψης θα χορηγεί δάνεια ή επιχορηγήσεις; Θα πρέπει να υπάρχει στοιχείο μεταβιβάσεων;

ΜΛ: Το Ταμείο Ανάκαμψης προορίζεται σαφώς για δημόσιες δαπάνες μέσω επιχορηγήσεων. Δεν μιλώ για δάνεια. Γι’ αυτό το ταμείο θα είναι τόσο χρήσιμο και αποτελεσματικό.

Η χρηματοδότηση του Ταμείου επιθυμείτε να γίνει μέσω κοινής ευθύνης ή μερικής ευθύνης;

ΜΛ: Όσον αφορά την κοινή έκδοση χρέους, μένει ακόμη δουλειά για να επιτευχθεί συμβιβασμός. Αλλά είναι εφικτό. Έχουμε δύο δυνατότητες: η από κοινού ανάληψη ευθύνης θα ήταν η καλύτερη επιλογή, αλλά είμαστε επίσης ανοιχτοί στην ιδέα της μερικής ευθύνης των κρατών-μελών ανάλογα με το ΑΕΠ το καθενός. Το πρώτο θα έστελνε ένα σαφές μήνυμα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών, αλλά το δεύτερο είναι επίσης μια πιθανότητα.

Όταν λέτε ότι είστε ανοιχτοί στη μερική ανάληψη ευθύνης, εννοείτε όπως εγγυώνται τα κράτη-μέλη τα ομόλογα που εκδίδει ο ESM;

ΜΛ: Θα ήταν καλύτερο αν είχαμε μία από κοινού και εις ολόκληρον εγγύηση του κοινού χρέους. Αλλά – επαναλαμβάνω για μία ακόμα φορά – είμαστε ανοιχτοί σε άλλες επιλογές. Έχουμε φτάσει στη στιγμή των αποφάσεων. Και για να μπορέσουμε να αποφασίσουμε, πρέπει να μπορούμε να κάνουμε συμβιβασμούς. Όλοι θα πρέπει να κάνουμε βήματα στην κατεύθυνση των άλλων κρατών-μελών. Έτσι καταφέραμε την αποφασιστική συναίνεση για το συνολικό πακέτο στο οποίο συμφώνησαν οι 27 υπουργοί Οικονομικών.

Είπατε ότι δεν μιλάμε για αμοιβαιοποίηση παρελθόντων χρεών. Μιλάμε όμως για αμοιβαιοποίηση μελλοντικού χρέους; Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος αυτής της κοινής έκδοσης χρέους στο επίπεδο χρέους των κρατών-μελών; Αναμένετε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει το κοινό χρέος ή κάποιον άλλο θεσμό;

ΜΛ: Πριν εξηγήσω λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για αυτήν τη μελλοντική αμοιβαιοποίηση του χρέους, θα ήθελα να συγχαρώ τον Μάριο Σεντένο για την πολύ καλή δουλειά που έκανε σε αυτήν την πολύ σκληρή διαπραγμάτευση. Ο Μάριο Σεντένο υπήρξε πραγματικά σπουδαίος πρόεδρος του Eurogroup. Πήρε την πρωτοβουλία και έπαιξε βασικό ρόλο στην επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ των 19 μελών της Ευρωζώνης και επίσης μεταξύ των 27 μελών της Ε.Ε. και είμαι πολύ ευγνώμων στον Μάριο για αυτό.

Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει σχεδιαστεί για επενδύσεις. Επενδύσεις στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Είναι ζήτημα δικαιοσύνης, όπως είπα. Κανείς δεν είναι υπεύθυνος για την κρίση του Covid-19. Κανείς δεν έχει μια σαφή εξήγηση για τους λόγους για τους οποίους η Ιταλία έχει πληγεί τόσο σοβαρά και όχι άλλες χώρες.

Η ιδέα είναι να αφήσουμε την Επιτροπή να αποφασίσει για αυτές τις επενδύσεις. Δεν θα αποφασίζει το κάθε κράτος μόνο του τι και που θα επενδύσει. Με αυτήν την έκτακτη κρίση, θα χρειαστεί να επεκτείνουμε σημαντικά την κοινή μας ικανότητα να χρηματοδοτούμε δημόσιες επενδύσεις για τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια. Αλλά βραχυπρόθεσμα δεν έχουμε απαραίτητα τους εθνικούς πόρους για να το κάνουμε. Εξ ου και η ιδέα να έχουμε ένα κοινό ταμείο που θα εκδίδει χρέος με μεγάλη διάρκεια, για παράδειγμα 10 έως 20 χρόνια. Κάθε χώρα θα πρέπει να συνεισφέρει το ταμείο ανάλογα με το ΑΕΠ της. Αυτός είναι ένας πολύ έξυπνος τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης και στήριξης της ανάκαμψης.  Τα κράτη-μέλη θα λαμβάνουν πόρους ανάλογα με το πόσο έχουν πληγεί από την κρίση και συμβάλλουν ανάλογα με το ΑΕΠ τους.

Είμαι πολύ ικανοποιημένος που βλέπω ότι σε πολλές χώρες όπως η Γερμανία υπάρχουν τόσοι πολλοί οικονομολόγοι και πολιτικοί ηγέτες που αλλάζουν γνώμη σχετικά με αυτήν την πρόταση, κατανοώντας ότι δεν προτείνουμε ευρω-ομόλογα αλλά έναν νέο τρόπο χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Επαναλαμβάνω ότι είναι πολύ αποτελεσματικός και έξυπνος τρόπος αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης και στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει δικαιοσύνη, αυτό σημαίνει αλληλεγγύη, αυτό ακριβώς περιμένει ο ευρωπαϊκός λαός.

Αλλά εάν τα κράτη-μέλη πρέπει να επιστρέψουν τη χρηματοδότηση, μιλάμε για δάνεια, όχι μεταβιβάσεις…

ΜΛ: Μιλάμε για νέα χρήματα που θα δοθούν για επενδύσεις. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα δάνεια. Τα χρήματα θα συγκεντρωθούν είτε από την Επιτροπή είτε από ένα Όχημα Ειδικού Σκοπού. Τα κράτη θα πρέπει να πληρώσουν ανάλογα με το ΑΕΠ τους, όχι ανάλογα με το τι έχουν δαπανήσει.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή