Αυτό το μάθημα ζωής που όλοι βιώνουμε αυτή την περίοδο κάνει ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη ενός άλλου σχολείου. Ενός σχολείου που διαμορφώνει την κοινωνία, της δίνει τα όπλα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του αύριο αλλά και να αναζητήσει την πρόοδο σε κάθε της δραστηριότητα. Εστω και καθυστερημένα, ήρθε η ώρα να αφήσουμε πίσω την προσχηματική εκπαίδευση και το τυπικό «χαρτί» και να δομήσουμε γρήγορα το σχολείο της ουσίας. Το σχολείο που μπορεί να παίρνει από τον κάθε μαθητή τη μέγιστη απόδοση, τον καλύτερο εαυτό του. Γιατί μόνο έτσι θα κατακτήσουμε τη βιώσιμη ευημερία.
Το σύγχρονο σχολείο δεν μπορεί να παραμένει στο παραδοσιακό αναλυτικό πρόγραμμα και στους κλασικούς τρόπους διδασκαλίας όταν γύρω του τρέχει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Χρειάζεται νέες θεματικές και το νομοσχέδιο που έρχεται τις εισάγει πιλοτικά.
Σεβασμός στη διαφορετικότητα, πρώτες βοήθειες, σεξουαλική αγωγή, εθελοντισμός, ρομποτική, νεανική επιχειρηματικότητα, πρόληψη εξαρτήσεων, αειφόρος ανάπτυξη είναι μερικοί από τους τομείς τους οποίους καλούνται να γνωρίσουν τα παιδιά.
Η πανδημία και η από απόσταση εκπαίδευση μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την αξία της τεχνολογίας στη μετάδοση της γνώσης, οπότε το ψηφιακό σχολείο καθίσταται αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια.
Η αποδοτικότητα του νέου σχολείου δεν μπορεί να βασίζεται στην προσχηματική αξιολόγηση και στη λιγότερη προσπάθεια. Στην οκνηρία και στην ημιμάθεια. Ας ανεβάσουμε, λοιπόν, τον πήχυ ζητώντας από τα παιδιά μας να προσπαθήσουν για το καλύτερο. Ηρθε η ώρα για αξιόπιστες σχολικές εξετάσεις με τη βοήθεια της τράπεζας θεμάτων και για προαγωγή με τη βάση του 10 και όχι του 9,5.
Οι μαθητές μας δεν χρειάζονται φιλικά χτυπήματα στην πλάτη, αλλά ενθάρρυνση για σκληρή δουλειά. Διότι η αξία του απολυτηρίου δεν μετριέται με την ποιότητα του χαρτιού ούτε με το βάρος της σφραγίδας αλλά με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που αυτό πιστοποιεί. Ας βγάζουμε στο μέλλον περισσότερους τεχνικούς και λιγότερους επιστήμονες, αλλά οι τεχνικοί να ξέρουν πραγματικά την τέχνη τους ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και την πατρίδα.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον προόδου, ένα ισχυρό δίκτυο Πρότυπων και Πειραματικών δημόσιων σχολείων είναι αυτονόητο. Με εξετάσεις εισαγωγής και σοβαρά αξιολογημένους διδάσκοντες, μπορούν να αναζητούν τους καλύτερους από το μαθητικό δυναμικό της χώρας και να τους απογειώνουν. Μπορούν να δοκιμάζουν νέα μοντέλα και νέα μέσα διδασκαλίας και να ιχνηλατούν από νωρίς τους ταγούς της επόμενης μέρας.
Ηρθε ο καιρός να αποκτήσει το δημόσιο σχολείο σταθερή και καθολική ποιότητα ώστε να μπορεί να επιτελέσει την αποστολή του. Συνεχής, λοιπόν, και αυστηρή αξιολόγηση προγραμμάτων, δομών και προσωπικού ώστε να μην πηγαίνει στράφι ο κόπος της κοινωνίας. Οι διαχρονικές σκέψεις για ανασυγκρότηση της παιδείας μας μετατρέπονται σε επείγουσες δράσεις στη μετά την πανδημία εποχή. Είναι καιρός για μεγάλα βήματα προς τη θεμελίωση της προόδου του αύριο.
* Ο κ. Λεωνίδας Καστανάς είναι Φυσικός σε Λύκειο της Αττικής.