Οι αόρατες συνέπειες

3' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τις προάλλες η εταιρεία που βγάζει το Zoom, το δημοφιλές εργαλείο τηλεδιασκέψεων που πριν από την κρίση είχε δέκα εκατομμύρια χρήστες, ανακοίνωσε πως πλέον το χρησιμοποιούν παγκοσμίως 300 εκατομμύρια χρήστες. Το Netflix, η συνδρομητική υπηρεσία που προσφέρει πολύ μεγάλο αριθμό ταινιών και τηλεοπτικών σειρών για streaming, ανακοίνωσε με τη σειρά της ότι απέκτησε 16 εκατομμύρια νέους συνδρομητές μόνο το τελευταίο τρίμηνο.

Ο αριθμός των εργατοωρών που έχουν κερδίσει οι Eλληνες ήδη από την εκτός προγράμματος λειτουργία του gov.gr είναι ανυπολόγιστος. Στις αρχές της εβδομάδας ένα αρχιτεκτονικό γραφείο στο Λονδίνο ανακοίνωσε στους πενήντα εργαζομένους του ότι από την 1η Μαΐου ακυρώνει το ενοικιαστήριο στα πολυτελή και πανάκριβα γραφεία της εταιρείας και στο εξής θα δουλεύουν όλοι αποκλειστικά με τηλεργασία, όπως τώρα, αλλά για πάντα, ακόμα κι όταν τελειώσει η κρίση.

Κάποιες από τις αλλαγές που συμβαίνουν στις ζωές μας ήταν προδιαγεγραμμένες. Αργά ή γρήγορα, θα συνέβαιναν και η πανδημία ήρθε για να λειτουργήσει ως καταλύτης ώστε να επιταχυνθούν.

Aλλες αλλαγές είναι επίσης καλά κατανοητές και αναμενόμενες. Οι περισσότερες είναι και πολύ πιο δυσάρεστες. Η οικονομική καταστροφή που έρχεται, η ανεργία, τα οικονομικά προβλήματα σε νοικοκυριά που σύντομα θα φτάσουν στα όρια της αντοχής τους, η κόπωση, η κάμψη του φρονήματος και της υπομονής καθώς οι μήνες θα περνούν και δεν θα ξεμπερδεύουμε από αυτή την ιστορία. Oλα αυτά συζητούνται εκτενώς ήδη. Οι παράμετροι είναι γνωστές, η κλίμακα και το μέγεθος μπορεί να μην είναι, αλλά το διακύβευμα είναι εύκολο να το καταλάβει κανείς.

Υπάρχουν, όμως, και άλλες συνέπειες που κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια καθώς το φαινόμενο που τις προκαλεί είναι εντελώς πρωτοφανές. Oπως, για παράδειγμα, το πώς θα συνεχίσουμε να συνυπάρχουμε χωρίς να αγγιζόμαστε.

Τη Δευτέρα το πρωί η διαΝΕΟσις θα δημοσιεύσει μία πανελλαδική έρευνα για το πώς ζουν οι Ελληνες μέσα στην κρίση. Η έρευνα διεξήχθη από τις 8 έως τις 15 Απριλίου, και περιλαμβάνει απαντήσεις σε μια σειρά από –κατά τη γνώμη μου πολύ ενδιαφέρουσες– ερωτήσεις που αφορούν τα συναισθήματα και τις ανησυχίες μας, το τι κάνουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας, πού πάμε όταν βγαίνουμε –όσοι βγαίνουμε– το πόσοι δουλεύουμε και πώς, τι φοβόμαστε, τι περιμένουμε και τι ευχόμαστε για το μέλλον.

Ολες μαζί δίνουν μια πολύ καλή εικόνα της κοινής μας εμπειρίας αυτόν τον απίστευτο ενάμιση μήνα που έχει περάσει, και του πώς αντιλαμβανόμαστε αυτό που μας συμβαίνει. Δεν μπορώ να σας γράψω για τα πολλά και ενδιαφέροντα συμπεράσματα ακόμα, αλλά θα ήθελα να μοιραστώ εδώ μαζί σας μόνο ένα ποσοστό: 85%. 

Τους ρωτήσαμε, «πότε κάνατε τελευταία φορά χειραψία με άτομο εκτός του νοικοκυριού σας;» και το 85% απάντησε «πριν από ένα μήνα». Το μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο που υπήρχε ως επιλογή.

Σχεδόν όλοι οι Ελληνες δεν έχουν αγγίξει άνθρωπο εκτός από αυτούς με τους οποίους ζουν εδώ και, πια, πάνω από ένα μήνα. Μπορεί να μη μοιάζει μεγάλο διάστημα και μπορεί να μην ακούγεται και πολύ τρομερό πράγμα, κυρίως επειδή έως τώρα κανείς δεν είχε αντιληφθεί κάτι τέτοιο ως πιθανή πραγματικότητα. Αλλά το ανθρώπινο άγγιγμα είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας. Οι άνθρωποι χρειάζονται να αγγίζουν άλλους ανθρώπους, είναι ένα σημαντικό στοιχείο της κοινωνικοποίησης, ένας τρόπος να συντονιζόμαστε με τους άλλους, μια γλώσσα επικοινωνίας. Ερευνες έχουν δείξει ότι το άγγιγμα μειώνει τον πόνο και το άγχος. Ακόμα και η τυπική διαδικασία της χειραψίας έχει αξία πολύ μεγαλύτερη του απλού χαιρετισμού. Κανένας δεν ξέρει τι σημαίνει το ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν σταματήσει να αγγίζονται.

Οι συνέπειες της κρίσης στην ψυχική υγεία είναι ήδη ανυπολόγιστες. Ολοι έχουμε αρχίσει να καταλαβαίνουμε πόσο ζορίζονται οικείοι και γνωστοί, ακόμα και μέσα από τις βιντεοκλήσεις. Οσο το φαινόμενο συνεχίζεται, κάποιες από τις άλλες συνέπειες θα εξομαλύνονται. Οικονομίες, αγορές και συστήματα υγείας στις πλούσιες χώρες θα τις βρουν τις λύσεις, δεν θα καταρρεύσει το σύμπαν μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο.

Στο ατομικό επίπεδο, όμως, η πίεση θα είναι πάρα πολύ μεγάλη. Ακόμα και όσοι βρουν τον τρόπο να συνεχίσουν να δουλεύουν και να δραστηριοποιούνται σε ένα καινούργιο, ανασφαλές περιβάλλον, θα δυσκολευτούν να αντεπεξέλθουν ψυχολογικά.

Ο άνθρωπος είναι ευπροσάρμοστο ον και πολλές δυσκολίες τις ξεπερνά σχετικά ανώδυνα, αλλά υπάρχουν όρια. Η κρίση που ζούμε είναι η μεγαλύτερη της γενιάς μας. Θα μείνουν ουλές ανυπολόγιστες, από τραύματα τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να ανοίγουν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή