Ηταν ξημερώματα της 11ης Απριλίου όταν σε δύο υπουργεία (Ναυτιλίας και Μεταναστευτικής Πολιτικής) σήμανε συναγερμός. Είχαν λάβει μια ανεπίσημη πληροφορία για μια βάρκα με 70 πρόσφυγες στο Αιγαίο. Υπήρχαν δύο εκδοχές σχετικά με την έκβαση του περιστατικού: Αλλοι έλεγαν πως το Λιμενικό Σώμα μέσα στη νύχτα είχε προσπαθήσει να αναχαιτίσει τη βάρκα, άλλοι πως η βάρκα με τους πρόσφυγες είχε φτάσει στη Χίο χωρίς να τους αντιληφθεί κανείς. Ηταν οι ημέρες που εξεταζόταν σοβαρά το σενάριο η Τουρκία να έχει οργανωμένο σχέδιο μεταφοράς μεταναστών με κορωνοϊό στην Ελλάδα και όλοι ήταν σε επιφυλακή.
Στη Χίο όμως, τουλάχιστον στο λιμεναρχείο, επικρατούσε ηρεμία. Η λιμενάρχης, όπως συνηθίζει νωρίς κάθε πρωί, πήγε για τρέξιμο και έκανε μια γρήγορη στάση στο γραφείο της στο λιμάνι – η βραδινή βάρδια, της είπαν, είχε κυλήσει ήρεμα. Γι’ αυτό και παραξενεύτηκε όταν στις 7.30 το πρωί έλαβε ένα μήνυμα από τον υπουργό Νότη Μηταράκη. Της έγραφε πως είχε ενημερωθεί για το υποτιθέμενο περιστατικό, αλλά ότι στην επίσημη αναφορά του Λιμενικού δεν διάβαζε κάτι σχετικό. Πριν προλάβει εκείνη να του απαντήσει, δέχτηκε κλήση και από τον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος, ο οποίος επίσης ανήσυχος τη ρωτούσε για το συμβάν. «Μα δεν συνέβη κάτι», επέμενε εκείνη. Παρ’ όλα αυτά η ανησυχία όλων στην Αθήνα για την είδηση την έβαλε σε αμφιβολίες.
«Μήπως κάτι μας ξέφυγε;» αναρωτήθηκε με την ομάδα της. Μίλησαν με τον διοικητή της Αστυνομίας και αποφάσισαν πως από κοινού θα έπρεπε να το ερευνήσουν περαιτέρω. Για περίπου δύο ώρες τα σκάφη που ήταν σε περιπολία «χτένισαν» τη θαλάσσια περιοχή της Αγίας Ερμιόνης –όπου υποτίθεται είχε εξελιχθεί το συμβάν–, ενώ η Αστυνομία έκανε ελέγχους στο νησί. Δεν εντόπισαν τίποτα γιατί απλά τίποτα δεν είχε συμβεί.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που κυκλοφορούσαν στο νησί ψευδείς ειδήσεις ειδικά σε σχέση με το προσφυγικό. Αλλά για κάποιο λόγο, εκείνο το Σάββατο η συγκεκριμένη ψευδής είδηση τους θύμωσε πραγματικά. «Δεν γίνεται να πολεμάμε εμείς και κάποιοι από τους καναπέδες τους να γράφουν εν γνώσει τους ψέματα και να πανικοβάλλουν τον κόσμο», έλεγαν μεταξύ τους. Το τελευταίο διάστημα, είχαν μάλιστα αντιληφθεί πως υπάρχει και ένας ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος. Πολλοί πολίτες επηρεασμένοι από αυτά που διάβαζαν είχαν εκφράσει την επιθυμία να συνδράμουν, κάτι που θα μπορούσε να βάλει σε κίνδυνο τους ίδιους αλλά και να διαταράξει τις ήδη τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία.
Γι’ αυτό, αποφάσισαν να ερευνήσουν τη διαδρομή της ψευδούς είδησης. Τους πήρε λίγες ώρες, αλλά εντόπισαν την ανάρτηση από όπου θεωρούν πως ξεκίνησαν όλα: «Μια βάρκα τώρα στην Αγία Ερμιόνη με 70 περίπου επενδυτές έχει πλησιάσει ενώ το λιμενικό σώμα προσπαθεί να τους γυρίσει πίσω», είχε γράψει μια γυναίκα στις δύο παρά τα ξημερώματα στην προσωπική της σελίδα στο Facebook. «Αλήθεια;» τη ρωτάει μια άλλη γυναίκα διαβάζοντας την ανάρτησή της. «Για να στα λέω εγώ», απαντάει εκείνη. Μέσα σε λιγότερο από πέντε ώρες, η είδηση αναπαράγεται και χωρίς κανείς να τη φιλτράρει φτάνει στην Αθήνα.
Στην Εισαγγελία
Εκείνο το μεσημέρι στο Λιμεναρχείο Χίου, συζήτησαν για ώρα το πώς θα έπρεπε να χειριστούν την υπόθεση. Τελικά, αποφάσισαν να απευθυνθούν στην Εισαγγελία. Δεν ήταν η ποινική δίωξη που επιθυμούσαν (εάν καταδικαζόταν η ποινή θα ήταν φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή), αλλά ελπίζουν πως με την κίνησή τους μπορεί να μπει ένα φρένο σε όσους για κάποιο λόγο θελήσουν να διαδώσουν κάτι που δεν είναι ακριβές.
Η «Κ» επικοινώνησε με τη γυναίκα η οποία έκανε την ανάρτηση. Ασχολείται επαγγελματικά «με το ψάρι» και συχνά σχολιάζει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το προσφυγικό και άλλα θέματα επικαιρότητας. Δεν θέλησε να μιλήσει για το συμβάν αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στην εισαγγελία ισχυρίστηκε πως και εκείνη κάπου αλλού διάβασε και αναπαρήγαγε την είδηση. Η εισαγγελέας δεν πείστηκε και την παρέπεμψε σε τακτική δικάσιμο για διασπορά ψευδών ειδήσεων.