Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου ο ΟΗΕ ήταν στο περιθώριο, ανίκανος να δράσει, λόγω της απαιτούμενης ομοφωνίας των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αρχισε να λειτουργεί μετά την πτώση των σοβιετικών καθεστώτων. Μέχρι που έπεσε θύμα του κορωνοϊού: το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν μπόρεσε να καταλήξει σε ψήφισμα για την COVID-19 ελλείψει συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Προτίμησαν να υπονομεύσουν τον παγκόσμιο συντονισμό κατά της πανδημίας όταν, ακόμη και επί Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ είχαν καταλήξει σε συμφωνία για να διευκολυνθεί η έρευνα για τη δημιουργία εμβολίου κατά της πολιομυελίτιδας. Πρώτη φορά από την ίδρυσή του ο ΟΗΕ στέκεται άπρακτος σε μια περίπτωση πανδημίας.
Από μια νεόπλουτη δικτατορική τριτοκοσμική χώρα δεν θα περίμενε κανείς να αναλάβει τις τεράστιες ευθύνες που της αναλογούν. Η διολίσθηση όμως των ΗΠΑ σε χώρα με ανεύθυνη συμπεριφορά οδηγεί σε υποψίες ότι η Αμερική του κ. Τραμπ έπαψε να ενδιαφέρεται για τη διεθνή ηγεσία. Κανείς μπαίνει στον πειρασμό να πιθανολογεί ότι η αναστολή της αμερικανικής χρηματοδότησης προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας –με το πρόσχημα ότι συγκάλυψε τις αστοχίες και μεθοδεύσεις της Κίνας– γίνεται για τη συγκάλυψη των ευθυνών του κ. Τραμπ στον χειρισμό της πανδημίας.
Είμαστε ίσως μάρτυρες της αρχής ενός νέου ψυχρού πολέμου (πιστεύω ότι η ύπαρξη πυρηνικών όπλων μας προστατεύει από παγκόσμια σύρραξη). Η υφήλιος χρειάζεται τη συσπείρωση όλων για την αντιμετώπιση της πανδημίας και η Δύση χρειάζεται τη συσπείρωση των συνιστωσών της για την αντιμετώπιση της νεόπλουτης νέας υπερδύναμης.
Και για τις δυο συσπειρώσεις, κρίσιμο μέγεθος είναι η Ε.Ε., μια δύναμη που είναι ισχυρή χωρίς να συμπεριφέρεται αλαζονικά. Μια δύναμη που όμως για να είναι αξιόπιστη πρέπει να διορθώσει τις αδυναμίες της. Οι περισσότερες από αυτές πηγάζουν από την καθυστέρηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Πώς π.χ. να εφαρμοστεί το ευρωομόλογο, δηλαδή η αμοιβαιοποίηση των χρεών, όταν αυτοί που χρεώνονται και αυτοί που ευθύνονται για τα χρέη είναι άλλοι, οι οποίοι μάλιστα καθυστερούν να συγχωνευτούν; Πώς θα δώσουν τα κράτη-μέλη ενίσχυση στις δοκιμαζόμενες επιχειρήσεις τους χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ενιαία αγορά; Πώς θα λυθεί η συνεχιζόμενη αντίθεση Βορρά – Νότου; Είναι σαφής η ανάγκη για ενιαίο ευρωπαϊκό υπουργείο οικονομικών και γενικότερα για περισσότερη Ευρώπη.