Γιατί κέρδισε τις εντυπώσεις η κυβέρνηση στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού; Επειδή οι πολίτες έβλεπαν στις οθόνες και ενημερώνονταν από ανθρώπους, οι οποίοι α) ήξεραν το αντικείμενό τους, β) δεν χάιδευαν αυτιά και έλεγαν τα πράγματα όπως είναι, ακόμη και αν γίνονταν δυσάρεστοι, και γ) έδειχναν επαγγελματισμό στην κατάρτιση ενός σχεδίου. Ολοι ένιωσαν φόβο, ακόμη και δέος, απέναντι σε έναν αόρατο εχθρό. Είχαν ανάγκη να ακούσουν τα πράγματα όπως είναι.
Οι επαγγελματίες της πολιτικής και κυνηγοί του σταυρού προκαλούν, αντιθέτως, ανασφάλεια, εντείνουν την αβεβαιότητα. Αναρωτιέμαι, για παράδειγμα, τι νόημα έχει να βγαίνει ένας υπουργός ή υφυπουργός σε τηλεοπτικό παράθυρο μόνο και μόνο για να μας πει ότι «μπορεί να συμβεί αυτό, μπορεί και το άλλο», ή «μπορεί να ανοίξουν τα Χ μαγαζιά τώρα, μπορεί και αργότερα». Προκαλούν σύγχυση, ανασφάλεια και διαλύουν την εικόνα μιας κυβέρνησης που κινείται βάσει σχεδίου. Καταλαβαίνουμε όλοι την ανάγκη της προβολής, εκείνοι όμως δεν καταλαβαίνουν ότι δεν πείθουν κανέναν.
Δεν είναι, βεβαίως, όλοι οι πολιτικοί ίδιοι. Υπάρχουν ορισμένοι που επέδειξαν αυτοσυγκράτηση, έκαναν πίσω όταν κατάλαβαν το μέγεθος του προβλήματος και άφησαν τους ειδικούς να χειρίζονται περίπλοκα και επικίνδυνα θέματα. Αυτό θέλεις τελικά από έναν πολιτικό: τον συνδυασμό κοινού νου και ταλέντου ανάδειξης των σωστών ανθρώπων στη σωστή θέση την κρίσιμη στιγμή.
Το φαινόμενο των πολιτικών που πέφτουν θύματα της υπερέκθεσης στα μέσα ενημέρωσης δεν θεραπεύεται. Αυτά που μπορούν να θεραπευθούν είναι η ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης και η ανάδειξη και προβολή ειδικών σε κάθε τομέα.
Το ελληνικό κράτος έχει υπέροχους επαγγελματίες, που θα ζήλευε κάθε δυτική χώρα. Από το σύστημα υγείας έως την αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις. Υπάρχει μια ραχοκοκαλιά που μας κρατάει όρθιους στα δύσκολα. Εχει επιβιώσει, παρά τη συστηματική κομματικοποίηση του κράτους και την εδραίωση ενός παρακράτους με τη μορφή των «συμβούλων». Αυτούς τους ανθρώπους, που δεν είναι πολλοί αλλά αρκετοί, έχει υποχρέωση να ανακαλύπτει και να εμπιστεύεται κάθε υπουργός.
Οι παλαιότεροι διηγούνταν ιστορίες με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή όταν επισκεπτόταν ένα μεγάλο έργο. Ο υπουργός του βιαζόταν να τον εντυπωσιάσει, αλλά ο Καραμανλής τού έκανε ένα αυστηρό νεύμα και απευθυνόταν στον μόνιμο γενικό διευθυντή που ήξερε –όσο κανείς– το έργο και τον σχετικό φάκελο.