Ανεβαίνει η ένταση στη Μέση Ανατολή

Ανεβαίνει η ένταση στη Μέση Ανατολή

3' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ. Ανεβάζοντας τα διακυβεύματα γύρω από το σχέδιο του Ισραήλ για προσάρτηση παλαιστινιακής γης, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ανακοίνωσε οργισμένος την Τρίτη ότι αποδεσμεύεται από τις ειρηνευτικές συνθήκες του Oσλο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη συνεργασία στο πεδίο της ασφάλειας, η οποία προστάτευε από ένοπλες επιθέσεις τους Ισραηλινούς και θωράκιζε την Παλαιστινιακή Αρχή στην κατεχόμενη Δυτική Oχθη. Αυτή τη φορά, δεν πρόκειται για απλή φραστική απειλή, διαβεβαίωναν Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι.

«Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και το κράτος της Παλαιστίνης απαλλάσσονται, από σήμερα, από όλες τις συμφωνίες και τις συνεννοήσεις με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ», διακήρυξε ο Αμπάς στη Ραμάλα ύστερα από συνεδριάσεις των καθοδηγητικών οργάνων της PLO και της ισχυρότερης συνιστώσας της, Φατάχ. Οπως τόνισε ο ίδιος, η δραματική απόφαση είναι απάντηση στο σχέδιο της νέας ισραηλινής κυβέρνησης για προσάρτηση μεγάλων τμημάτων της Δυτικής Οχθης.

Με τις ειρηνευτικές συνομιλίες νεκρές εδώ και χρόνια, πολλοί δεξιοί πολιτικοί στο Ισραήλ ζητούσαν από τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου να επεκτείνει την ισραηλινή κυριαρχία στη Δυτική Οχθη, επικαλούμενοι ιδεολογικούς και θρησκευτικούς λόγους, με όραμα ένα εβραϊκό κράτος από τον ποταμό Ιορδάνη μέχρι τη Μεσόγειο. Οι ευαγγελικοί χριστιανοί, που αποτελούν σημαντικό μέρος της εκλογικής βάσης του Ντόναλντ Τραμπ, υποστηρίζουν αυτό το όραμα.

Ωστόσο, οι υποστηρικτές μιας ειρηνικής λύσης στο Μεσανατολικό πάνω στη βάση των δύο κρατών προειδοποιούν ότι οι προσαρτήσεις θα καταστήσουν αδύνατη τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Βραχυπρόθεσμα, εκτιμούν πως μπορεί να υπάρξει αναζωπύρωση της βίας και διάλυση της Παλαιστινιακής Αρχής, είτε αυτή προσπαθήσει να καταστείλει τις ταραχές είτε όχι. Σε αυτή την περίπτωση, ο ισραηλινός στρατός θα υποχρεωθεί να αναλάβει τον έλεγχο κάθε πλευράς της καθημερινότητας των Παλαιστινίων που ζουν στη Δυτική Οχθη και ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια.

Στην πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία του, ο συντηρητικός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δεσμεύθηκε για προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη και των εβραϊκών εποικισμών, που αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών. Ο τωρινός κυβερνητικός συνεταίρος του και επικεφαλής του κεντρώου συνασπισμού, Μπένι Γκαντς, είχε υποσχεθεί προεκλογικά ότι θα αντιταχθεί στις μονομερείς προσαρτήσεις. Ωστόσο η συμφωνία για κυβερνητική συνεργασία με τον Νετανιάχου τού έδωσε το δικαίωμα βέτο για όλα τα ζητήματα εκτός από ένα: τις προσαρτήσεις.

Η συναισθηματικά φορτισμένη ομιλία του 80χρονου Αμπάς δεν έδωσε λεπτομέρειες για τη νέα κατάσταση πραγμάτων που θα προκύψει, ούτε αποσαφήνισε πώς θα λειτουργεί στο εξής η Παλαιστινιακή Αρχή. Το 2017, όταν προκλήθηκε μεγάλη ένταση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων με αφορμή αμφιλεγόμενη απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης για τους ιερούς τόπους της Ιερουσαλήμ, ο πρόεδρος Αμπάς είχε ανακοινώσει ότι σταματά τη συνεργασία με το Ισραήλ στο πεδίο της ασφάλειας. Στην πράξη, όμως, η εν λόγω συνεργασία σε μεγάλο βαθμό συνεχίστηκε.

Το μη χείρον

Αυτή τη φορά, τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν διαφορετικά. «Το κόστος αυτής της απόφασης (του Αμπάς) είναι υψηλό, αλλά το κόστος της συνύπαρξης με μια κατοχική αρχή που προσαρτά εδάφη μας θα ήταν εκπληκτικά μεγαλύτερο», εκτιμά ο Αχμάντ Ματζνταλανί, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της PLO. Σπεύδει πάντως να προσθέσει ότι δεν επιθυμεί να οδηγηθεί η κατάσταση σε μη αναστρέψιμη ρήξη. «Αν το Ισραήλ ανακοινώσει ότι δεν θα κινηθεί στην κατεύθυνση της προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών, θα είμαστε έτοιμοι να ανανεώσουμε τον διάλογο μαζί του και να θέσουμε επί τάπητος όλα τα θέματα, την ίδια ημέρα», δηλώνει ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος.

Στο Ισραήλ, η ομιλία Αμπάς έγινε δεκτή με αρκετό σκεπτικισμό. «Επί του παρόντος, έχουμε μόνο ηχηρές διακηρύξεις», σημειώνει η Σίμριτ Μεΐρ, δημοσιογράφος ειδικευμένη στις υποθέσεις του αραβικού κόσμου. «Το ερώτημα είναι κατά πόσον σκέφτονται στα σοβαρά να υλοποιήσουν αυτές τις διακηρύξεις τους. Θα πρέπει να περιμένουμε κάμποσες ώρες για να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Πιστεύω ότι η διακοπή κάθε συνεργασίας στο πεδίο της ασφάλειας είναι πολύ δύσκολη απόφαση», προσθέτει. 

Τέλος εποχής

Η PLO, η οποία εκφράζει όλες τις παλαιστινιακές οργανώσεις πλην των ισλαμιστών, είχε αποφασίσει την αποδέσμευση από τις (ουσιαστικά νεκρές) συμφωνίες του Oσλο και τον τερματισμό κάθε συνεργασίας με το Ισραήλ από το 2018, στον απόηχο της απόφασης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του εβραϊκού κράτους. Αφησε ωστόσο στον Μαχμούντ Αμπάς να αποφασίσει πότε και πώς θα υλοποιήσει τις αποφάσεις. Το πράσινο φως της κυβέρνησης Τραμπ στην προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη και της πλειονότητας των εβραϊκών εποικισμών ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τους Παλαιστινίους. Η ανησυχία είναι μεγάλη και στα γειτονικά αραβικά κράτη, πρώτα απ’ όλα στην Ιορδανία. Το περασμένο Σάββατο, ο βασιλιάς Αμπντάλα προειδοποίησε ότι η προσάρτηση απειλεί να οδηγήσει σε «τεράστια σύγκρουση» στη Μέση Ανατολή, ενώ δεν απέκλεισε να ακυρώσει τη συνθήκη ειρήνης που έχει υπογράψει η χώρα του με το Ισραήλ. Στο μεταξύ, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου επείγεται να προωθήσει το σχέδιό του μέχρι τον Νοέμβριο, καθώς ο Δημοκρατικός υποψήφιος Τζο Μπάιντεν έχει ταχθεί δημοσίως εναντίον των μονομερών προσαρτήσεων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή