Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού έχει επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς σε ταξίδια και μετακινήσεις, η εικόνα του τουρισμού παγκοσμίως είναι η χειρότερη που έχει γνωρίσει ο κλάδος του ενός τρισ. δολαρίων από τη δεκαετία του 1950. Στη διαπίστωση αυτή καταλήγει σχετική έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNWTO). Η φετινή έκθεση δίνεται στη δημοσιότητα ενώ οι χώρες της Ε.Ε. ετοιμάζονται να ανοίξουν και πάλι τα σύνορα και τα αεροδρόμια στις 15 Ιουνίου, σε μια προσπάθεια να αναθερμάνουν την τουριστική κίνηση και να διασφαλίσουν έστω ένα τμήμα από την τουριστική σεζόν του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με τον UNWTO, η παγκόσμια τουριστική κίνηση θα μειωθεί φέτος από 58% έως 78% σε σύγκριση με τα επίπεδα του περασμένου έτους. Η ραγδαία αυτή πτώση της τουριστικής κίνησης συνεπάγεται μεγάλες απώλειες εσόδων για τις παραδοσιακά τουριστικές χώρες, μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα. Οπως τονίζει η εν λόγω έκθεση, η Ελλάδα συγκαταλέγεται μαζί με την Κύπρο, την Πορτογαλία, τη Μάλτα και την Κροατία μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. που έχουν τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τον τουρισμό ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του UNWTO, τα έσοδα από τον τουρισμό αντιπροσωπεύουν το 9,9% του ελληνικού ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα όπως και οι Πορτογαλία, Κύπρος, Μάλτα και Κροατία αναμένεται να γνωρίσουν ύφεση από 5,8% έως 9,7% μέσα στο τρέχον έτος.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του UNWTO, συνολικά οι χώρες-παραδοσιακοί τουριστικοί προορισμοί θα χάσουν έως και ένα τρισ. δολάρια από τα έσοδα του κλάδου. Και βέβαια, θα πρόκειται για το τέλος μιας δεκαετούς περιόδου συνεχούς ανάπτυξης στον κλάδο. Ηδη τα σχετικά στοιχεία, που για το πρώτο αλλά και καταστρεπτικό τρίμηνο του έτους, όταν η μία μετά την άλλη οι χώρες επέβαλαν απαγορεύσεις σε ταξίδια και μετακινήσεις, κατατείνουν σε μια τουλάχιστον δυσοίωνη εικόνα σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις για τον κλάδο. Μόνο μέσα στον Μάρτιο τα ταξίδια μειώθηκαν κατά 57%, επιφέροντας μείωση εισοδημάτων κατά 89 δισ. δολάρια.
Οι επιπτώσεις στην αγορά εργασίας θα είναι εξίσου σημαντικές με την ύφεση που θα γνωρίσουν οι τουριστικοί προορισμοί. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταξιδιωτικό και Τουριστικό Συμβούλιο (WTTC), σε παγκόσμιο επίπεδο ο τουρισμός και η βιομηχανία των ταξιδιών και των διακοπών δημιούργησαν το περασμένο έτος 330 εκατ. άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Εξαιτίας της πανδημίας και του οικονομικού της αντίκτυπου, όμως, όλες οι τελευταίες έρευνες συγκλίνουν σε δυσοίωνες προβλέψεις και συγκεκριμένα προεξοφλούν την απώλεια τουλάχιστον 100 εκατ. θέσεων εργασίας στον κλάδο. Από αυτές το 75% αναμένεται να είναι στις ανεπτυγμένες οικονομίες των χωρών-μελών του G20.
Από τη σχετική έρευνα του WTTC προκύπτει πως μόνο μέσα σε ένα μήνα, τον Απρίλιο, χάθηκαν σχεδόν 25 εκατ. θέσεις εργασίας στον κλάδο. Ο αντίκτυπος της πανδημίας έγινε αισθητός πρώτα σε αεροπορικές εταιρείες και ξενοδοχεία. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήγαγε η εταιρεία Duetto μεταξύ ξενοδοχείων και ξενώνων, οι κρατήσεις μειώθηκαν κατά μέσον όρο κατά 37% κάθε εβδομάδα του Μαρτίου και του Απριλίου σε σύγκριση με τα επίπεδα του περασμένου έτους. Οι διασημότερες αλυσίδες ξενοδοχείων, όπως εκείνες των Marriott International και Hilton WorldWide, ανέφεραν ότι τα έσοδά τους ανά διαθέσιμο δωμάτιο μειώθηκαν τον Απρίλιο σε ποσοστό 90%. Και βέβαια, όλοι οι παράγοντες του τουρισμού επισημαίνουν πως ακόμη και όταν οι άνθρωποι θα αισθανθούν ασφαλείς και θα αρχίσουν να κάνουν κρατήσεις για τις διακοπές τους, ο αντίκτυπος της πανδημίας θα παραμείνει ισχυρός.
Οι αεροπορικές
Σε ό,τι αφορά τον κλάδο των αεροπορικών εταιρειών, τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκαν μόλις 1,6 εκατ. προγραμματισμένες πτήσεις, που ισοδυναμεί με μείωσή τους κατά 61% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, τα έσοδα του κλάδου των αεροπορικών εταιρειών θα υποχωρήσουν φέτος κατά 314 δισ. δολάρια, καταγράφοντας πτώση 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του περασμένου έτους, παρά το γεγονός ότι οι αερομεταφορείς σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία έχουν ήδη διασφαλίσει κρατικές ενισχύσεις που συνολικά υπερβαίνουν τα 85 δισ. δολάρια.