«Εγώ είμαι ο πραγματικός βασιλιάς του ροκ εντ ρολ. Εγώ τραγουδούσα ροκ όταν κανείς δεν ήξερε τι σημαίνει ροκ, σε μια εποχή που κυριαρχούσε το σουίνγκ. Ανθρωποι σαν τον Ελβις Πρίσλεϊ οικοδόμησαν το ροκ εντ ρολ, αλλά ο αρχιτέκτονας υπήρξα εγώ», είχε δηλώσει ο πρωτοπόρος Λιτλ Ρίτσαρντ, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 87 ετών το πρωί του προπερασμένου Σαββάτου.
Ο Ρίτσαρντ Ουέιν Πένιμαν, όπως ήταν το πραγματικό όνομά του, γεννήθηκε και μεγάλωσε στις φτωχογειτονιές του Μέικον της Τζόρτζια. Οπως πολλοί σπουδαίοι μαύροι καλλιτέχνες, ανατράφηκε με τα γκόσπελ, ιδιαίτερα της Σίστερ Ροζέτα Θαρπ και του Μπράδερ Τζο Μέι. Κάθε Κυριακή τραγουδούσε στην παιδική χορωδία της Πεντηκοστιανής Εκκλησίας αποκτώντας φήμη για το εύρος και τον όγκο της φωνής του.
Παρ’ όλα αυτά, ο πατέρας του τον κατηγόρησε πως είναι ομοφυλόφιλος, αναγκάζοντάς τον να φύγει απ’ το σπίτι σε ηλικία μόλις 13 ετών. Στα εφηβικά του χρόνια, μαθαίνει να παίζει πιάνο και ξεκινά να περιοδεύει με διάφορες ορχήστρες όπως αυτή του Μπάστερ Μπράουν απ’ τον οποίο βαφτίστηκε Λιτλ Ρίτσαρντ. Ο κόσμος που τον περιβάλλει είναι γεμάτος από μουσικούς, στριπτιζέζ και ντραγκ κουίν επηρεάζοντας στην ανάπτυξη του εκρηκτικού μουσικού του στυλ και της εκκεντρικής σκηνικής παρουσίας του.
Τον Οκτώβριο του ’51, έφηβος, υπογράφει με την RCA Victor και ηχογραφεί τις πρώτες του συνθέσεις «Every Hour» και «Thinkin’ bout My Mother». Η εμπορική επιτυχία δεν έρχεται και αναγκάζεται να πλένει πιάτα σ’ ένα σταθμό λεωφορείων για να βγάλει τα προς το ζην. Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, ο Λιτλ Ριτσαρντ πειραματίζεται μουσικά με τη δική του εκδοχή για το ροκ, όμως το κοινό δεν ανταποκρίνεται. Αργότερα, θα δηλώσει: «Ηταν αστείο, έλεγα τα ίδια τραγούδια με αυτά που τραγουδώ τώρα στα κλαμπ, αλλά το μαύρο κοινό δεν ενθουσιαζόταν καθόλου. Ηθελαν μπλουζ σε στυλ B.B. King».
Η αναγνώριση θα έρθει το 1955, όταν θα υπογράψει με τη Speciality του παραγωγού Art Rupe, ο οποίος έτυχε να αναζητεί έναν τραγουδιστή για να ηχογραφήσει κάποια τραγούδια με μουσικούς της Νέας Ορλεάνης. Κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος, ο Λιτλ Ριτσαρντ αρχίζει να τραγουδά ένα τραχύ και άσεμνο τραγούδι με τον στίχο «awopbopaloobop alopbamboom» – δεν ήταν άλλο από το «Tutti Frutti». Αμέσως τράβηξε την προσοχή του παραγωγού και αφού αφαίρεσε τους στίχους που αναφέρονταν στο σεξ, το ηχογράφησαν. Μέσα σε μιάμιση εβδομάδα πούλησε διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα εκτοξεύοντας τον Λιτλ Ρίτσαρντ στον ουρανό με τους αστέρες του ροκ εντ ρολ.
Μέχρι το 1958 κατάφερε να αναδείξει το άστρο του με σειρά επιτυχημένων και διαχρονικών τραγουδιών, όπως τα «Long Tall Sally», «Rip It Up», «Lucille», «Jenny Jenny», «Keep a Knockin» και «Good Golly, Miss Molly». Το ξέφρενο πιανιστικό στυλ και τα εκκεντρικά φωνητικά του είχαν σημαντική επίδραση στα μετέπειτα μουσικά είδη όπως η ροκ, η φανκ και το χιπ χοπ.
Η εντυπωσιακή και αμφιφυλόφιλη εικόνα του, με το κινηματογραφικό μακιγιάζ του προσώπου του και τα μαλλιά πομπαντούρ, επηρέασε στυλιστικά σπουδαίους ερμηνευτές όπως οι Μικ Τζάκερ, Ντέιβιντ Μπόουι, Αλις Κούπερ και φυσικά ο Πρινς. «Αν ο Ελβις ήταν ο βασιλιάς του ροκ εντ ρολ, τότε ο Λιτλ Ριτσαρντ ήταν σίγουρα η βασίλισσα», όπως του άρεσε να λέει τα τελευταία χρόνια.
Τον Σεπτέμβριο του 1957, στο απόγειο της φήμης του, ταξιδεύει για περιοδεία στην Αυστραλία. Το βράδυ της 4ης Οκτωβρίου, καθώς ερμηνεύει μία από τις επιτυχίες του μπροστά σε 40.000 θαυμαστές, παρατηρεί μια βολίδα να διασχίζει τον ουρανό. Το εκλαμβάνει ως σημάδι από τον Θεό και αποφασίζει να γίνει ιεροκήρυκας. Ο ίδιος είχε δηλώσει έπειτα από χρόνια: «Εκείνη τη νύχτα η Ρωσία έστειλε τον πρώτο Σπούτνικ. Φαινόταν σαν μια μεγάλη πύρινη σφαίρα να έρχεται ακριβώς πάνω από το γήπεδο, περίπου τριακόσια πόδια πάνω από τα κεφάλια μας. Ταρακούνησε το μυαλό μου. Σηκώθηκα από το πιάνο και είπα: “Αυτό είναι. Φεύγω από το σόου για να επιστρέψω στον Θεό”». Η σύγκρουση μεταξύ του Θεού και της μουσικής του διαβόλου θα τον βασανίζει στο μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης ζωής του.
Στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του Λιτλ Ρίτσαρντ, σπουδαίοι καλλιτέχνες και δημόσια πρόσωπα, από τον Μικ Τζάκερ και τη Βαϊόλα Ντέιβις έως τον Σπάικ Λι και τον Μπομπ Ντίλαν, έσπευσαν να αποτίσουν φόρο τιμής. Το πιο τρυφερό αποχαιρετιστήριο μήνυμα το έγραψε ο Πολ Μακάρτνεϊ στο Twitter: «Από το “Tutti Frutti” στο “Long Tall Sally” και από το “Good Golly, Miss Molly” έως τη “Lucille”, ο Λιτλ Ρίτσαρντ ήρθε ουρλιάζοντας στη ζωή μου όταν ήμουν έφηβος. Οφείλω πολλά από αυτά που κάνω στον Λιτλ Ρίτσαρντ και στο στυλ του. Το ήξερε και έλεγε: “Δίδαξα στον Πολ ό,τι ξέρει”. Πρέπει να παραδεχτώ πως είχε δίκιο.
Τις πρώτες μέρες των Beatles, γνωρίσαμε και παίξαμε με τον Ρίτσαρντ στο Αμβούργο. Μας άφηνε να πηγαίνουμε στο καμαρίνι του και ήμασταν μάρτυρες των τελετουργιών του πριν από κάθε παράσταση. Με το κεφάλι του κάτω από μια πετσέτα και πάνω από ένα μπολ με το ζεστό νερό να ατμίζει, σήκωνε ξαφνικά το κεφάλι του στον καθρέφτη και έλεγε: “Δεν μπορώ να κάνω κάτι που είμαι τόσο όμορφος” και όντως ήταν. Ενας υπέροχος άντρας με υπέροχη αίσθηση του χιούμορ, που θα λείψει από την κοινότητα του rock and roll. Τον ευχαριστώ για όλα όσα μου δίδαξε και για την καλοσύνη που μου έδειξε αφήνοντάς με να γίνω φίλος του. Αντίο, Ρίτσαρντ και a-wop-bop-a-loo-bop».
* Αρθρογράφος μουσικών θεμάτων.