Στα δεξιά μετά την κύρια πόρτα εισόδου του στρατηγείου της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων (ΚΕΕ) στο υπουργείο Παιδείας, σε έναν γυάλινο, διαφανή χώρο, βρίσκονται όλα τα μηχανήματα και οι θέσεις των υπαλλήλων που θα στείλουν τα θέματα και στο τελευταίο λύκειο της χώρας.
Προχωρώντας προς τα μέσα, δεξιά κι αριστερά, βρίσκονται μικρά δωμάτια, εννοείται ότι δεν υπάρχει πουθενά παράθυρο, στα οποία εργάζονται οι επιτροπές. Βιβλιοθήκες, φωτοτυπικά, ένας μπουφές στη μια πλευρά του διαδρόμου με καφέ, τσάι, χυμούς, σάντουιτς, φρούτα, αλμυρά και γλυκά κρουασάν! Στο τέλος του διαδρόμου βρίσκεται μια μεγάλη αίθουσα, στην οποία συγκεντρώνεται η ΚΕΕ για να ακούσει την εισήγηση κάθε ομάδας για κάθε μάθημα και να επικυρώσει το τελικό διαγώνισμα ή να διορθώσει ερωτήσεις, στη διατύπωση και το περιεχόμενο. Αν η Επιτροπή δεν δώσει την τελική έγκριση, τίποτα δεν προχωρά. Πρόκειται για το ερμητικά κλειστό στρατηγείο της ΚΕΕ, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Κ». Κάθε μέρα, τα μέλη της Επιτροπής περνούν σχεδόν δεκαέξι ώρες έντασης, υψηλής ετοιμότητας, άγχους, μυστικότητας, διαφωνιών και κόπωσης. Δηλαδή από τις 7 το προηγούμενο απόγευμα έως τις 11 το πρωί της επόμενης ημέρας, και το σήμα αποχώρησης των υποψηφίων.
Περίπου 200 άτομα θα εμπλακούν φέτος στην επιλογή των θεμάτων των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Συγκεκριμένα, η ΚΕΕ αποτελείται από 22 τακτικά μέλη και 18 εισηγητικές επιτροπές για κάθε εξεταζόμενο μάθημα, χωρίς τους διοικητικούς. Ο αριθμός είναι αυξημένος φέτος σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, καθώς, λόγω αλλαγής της εξεταστέας ύλης, απόφοιτοι θα εξεταστούν στην ύλη των προηγούμενων ετών και άρα κάθε μέρα σε κάθε μάθημα θα επιλέγονται θέματα για τους υποψηφίους με το νέο και με το παλιό σύστημα.
Ειδικότερα, όπως διηγείται στην «Κ» έμπειρο μέλος της ΚΕΕ που πρέπει να διατηρήσει την ανωνυμία του, το χρονολόγιο της ολονύκτιας διαδικασίας κυλά ως εξής:
– 7 μ.μ.: Συγκεντρώνεται στον ειδικό χώρο του υπ. Παιδείας η ομάδα που θα επιλέξει τα θέματα του μαθήματος το οποίο εξετάζεται την επόμενη ημέρα –τρεις καθηγητές λυκείου που διδάσκουν το μάθημα, ένας σχολικός σύμβουλος κι ένας πανεπιστημιακός του σχετικού κλάδου– και αρχίζει η συζήτηση για τα πιθανά θέματα.
– 11 μ.μ.: Γίνεται το πρώτο διάλειμμα, αφού έχει διαμορφωθεί ο κορμός του διαγωνίσματος.
– 1 π.μ.: Γίνεται το επόμενο διάλειμμα με την ολοκλήρωση του διαγωνίσματος, όχι φυσικά στην τελική του μορφή, και γίνεται η πρώτη δακτυλογράφησή του για να υπάρχει η πρώτη εκδοχή προς επεξεργασία.
– 2 π.μ.: Καταφθάνει ο «λύτης», ο οποίος παραλαμβάνει το τελικό διαγώνισμα, να το λύσει και να πει τη γνώμη του στην ΚΕΕ. Ο «λύτης» θεσμοθετήθηκε το 1994 μετά την παταγώδη αποτυχία στη Φυσική λόγω της τεράστιας δυσκολίας των θεμάτων το 1993. Eτσι, από το 1994 ένας καθηγητής λυκείου καλείται να μπει στη θέση των υποψηφίων λίγο πριν φθάσουν τα θέματα στα χέρια τους. Δηλαδή, να τα λύσει. Ο «λύτης» έχει σκοπό να συμψηφίζει την «επιστημονικότητα» των καθηγητών πανεπιστημίου της ΚΕΕ με τις ικανότητες του μέσου υποψηφίου.
– 3 π.μ.: Η ομάδα των καθηγητών του μαθήματος μπαίνει στην αίθουσα της ΚΕΕ. Eνας εξ αυτών αναλαμβάνει την ανάγνωση των θεμάτων. Αν πάνε όλα καλά, τελειώνουν κατά τις 4.30 π.μ. έπειτα από εκτενή συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων. Διαφορετικά, το άγχος χτυπάει κόκκινο για να γίνουν εγκαίρως οι αλλαγές, με πολύ μεγάλη προσοχή, γιατί τότε μπορεί να γίνει το λάθος.
– 5 π.μ.: Ακολουθεί η τελική δακτυλογράφηση του διαγωνίσματος.
– 7 π.μ.: Γίνεται η παράδοση του διαγωνίσματος προς αποστολή στα εξεταστικά κέντρα.
– 8 π.μ.: Ξεκινά η σύνταξη των ενδεικτικών απαντήσεων για τους καθηγητές που θα διορθώσουν τα γραπτά στα βαθμολογικά κέντρα.
– 9 π.μ.: Τα μέλη της ΚΕΕ παίρνουν τις τυχόν απορίες των υποψηφίων από εξεταστικά κέντρα. Συνήθως, δεν κρίνεται πως πρέπει να δοθεί απάντηση. Αλλιώς αυτό θα πρέπει να γίνει εγκαίρως.
– 11 π.μ.: Εφόσον έχει συμπληρωθεί ο χρόνος δυνατής αποχώρησης των υποψηφίων, αποχωρεί η ομάδα των καθηγητών από το υπ. Παιδείας.
«Επιτέλους χαλαρώνουμε», λέει στην «Κ» ο καθηγητής με συμμετοχή σε ΚΕΕ, τονίζοντας πως «στόχος είναι να επιλέξουμε σαφή θέματα, πρωτότυπα όσο το δυνατόν και να τηρηθεί με κάθε τρόπο μια διαβαθμισμένη κλίμακα δυσκολίας».
Τεστ και κόφτες
Τεστ για κορωνοϊό θα περάσουν φέτος τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων (ΚΕΕ). Βεβαίως, θα υπάρχουν μάσκες και αντισηπτικά στο στρατηγείο της επιτροπής, αλλά και οι παραδοσιακοί… κόφτες για τα κινητά τηλέφωνα. Πρόκειται για συσκευή που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια, που ενισχύει το αίσθημα της κλειστοφοβίας στα μέλη της ΚΕΕ και τα αποκόπτει από το εξωτερικό περιβάλλον. Εξ ου και το ευτράπελο: προ ετών, άνδρας, μέλος της ΚΕΕ, αρνούνταν έντονα να αποχωριστεί το κινητό του. Ο λόγος ήταν ότι επιθυμούσε να επικοινωνεί με τη «νεοαποκτηθείσα» φίλη του και, ως υποχώρηση, ζήτησε η κυρία να βρίσκεται στον χώρο του υπουργείου…
Στον χώρο του υπουργείου, επίσης, υπάρχει γιατρός. Ενδεικτικά, όπως αναφέρουν στην «Κ» μέλη παλαιότερων ΚΕΕ, προ ετών πανεπιστημιακός της ΚΕΕ μετέβη σε νοσοκομείο συνοδεία γιατρού και αστυνομικού. Και αυτό για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ο πανεπιστημιακός να αποκαλύψει τα θέματα σε φίλο ή συγγενή του, που θα παρίστανε τον ασθενή στο νοσοκομείο!