Κρίσιμα και σημαντικά θέματα που αφορούν τον έλεγχο της ΕΥΔΑΠ και της διαχείρισης του αγαθού του νερού θα κρίνει και θα επιλύσει η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς το Δ Τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου παρέπεμψε στην Ολομέλεια του ΣτΕ λόγω μείζονος σπουδαιότητας υπόθεση που αφορά στη μεταβίβαση μετοχών της εταιρείας ( ΕΥΔΑΠ) το 2018 σε άλλο νομικό πρόσωπο, αλλά και σημαντικά θέματα σχετικά με το ποιός ελέγχει και ορίζει την διοίκηση των εταιρειών υδρεύσεως τόσο σε Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη.
Από την απόφαση του Δ Τμήματος του ΣτΕ που παραπέμπει το θέμα στην Ολομέλεια για αμετάκλητη κρίση, προκύπτει η θέση πως οι εταιρείες υδρεύσεως μπορούν να ανήκουν και σε νομικά πρόσωπα πέραν του δημοσίου, όμως με μία βασική προϋπόθεση.
Να εξυπηρετούν σκοπούς δημοσίου συμφέροντος που σχετίζονται με τη διαχείριση του αγαθού του νερού.
Ενδεικτική και σαφής η αναφορά στην απόφαση του Δ Τμήματος όπου επί λέξει επισημαίνεται.
«Κατά την ομόφωνη γνώμη του Τμήματος, ο έλεγχος της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ ΑΕ δύναται να ασκείται όχι μόνο ευθέως από το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και εμμέσως από αυτό, δια της παρεμβολής άλλου νομικού προσώπου. Τούτο όμως είναι επιτρεπτό μόνο υπό την προϋπόθεση ότι το παρεμβαλλόμενο νομικό πρόσωπο έχει συσταθεί για την εξυπηρέτηση σκοπού δημοσίου συμφέροντος, υπόκειται, ως προς τις εξουσίες που διαθέτει σε σχέση με τη διαχείριση της ΕΥΔΑΠ [δια της κατοχής της πλειοψηφίας του μετοχικού της κεφαλαίου], στις ουσιαστικές δεσμεύσεις οι οποίες απορρέουν από το Σύνταγμα σε σχέση με την παρεχόμενη συγκεκριμένη υπηρεσία κοινής ωφέλειας και, επιπροσθέτως, το Ελληνικό Δημόσιο, αφενός, κατέχει το μετοχικό του κεφάλαιο και, αφετέρου, ελέγχει πλήρως τα όργανα διοίκησής του, δια του διορισμού, ιδίως, των μελών του διοικητικού του συμβουλίου».
Το ανώτατο δικαστήριο, υπό επταμελή σύνθεση (Πρόεδρος Μαρία Καραμανώφ και εισηγήτρια Ολγα Παπαδοπούλου) ασχολήθηκε και με τα κρίσιμα θέματα ελέγχου της διοίκησης των εταιρειών ύδρευσης και των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων.
Στο θέμα αυτό, που είναι επίσης κρίσιμο, διατυπώθηκε η θέση ότι ο έλεγχος της διοικήσεως πρέπει να ανήκει στο δημόσιο και εξ αυτού κρίθηκε αντισυνταγματική η ρύθμιση σύμφωνα με την οποία μέλη της διοικήσεως της ΕΥΔΑΠ ορίζονται μετά από συναπόφαση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
Ενδεικτικά στην απόφαση του Δ Τμήματος αναφέρεται:
«Ο έλεγχος της ΕΥΔΑΠ ΑΕ από το Ελληνικό Δημόσιο, όχι απλώς με την άσκηση εποπτείας επ’ αυτής, αλλά και δια του μετοχικού της κεφαλαίου, είναι συνταγματικώς επιβεβλημένος (ΣτΕ 1906/2014 Ολομ). Κατά συνέπεια, η αποξένωση από τον έλεγχο αυτό, με την αναγνώριση σε όργανα διεθνών οργανισμών αρμοδιοτήτων που περιορίζουν, έστω και εμμέσως, τον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου επί της ΕΥΔΑΠ ΑΕ, όπως η αναγνώριση με τις διατάξεις του άρθρου 191 του ν. 4389/2016 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας της εξουσίας να συναποφασίζουν με τον Υπουργό Οικονομικών για την επιλογή των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου, ειδικού συλλογικού οργάνου που διορίζει το ΔΣ της ΕΕΣΥΠ [κατέχουσας ήδη ποσοστό 50,003% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ ΑΕ], επιτρέπεται μόνον υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 28 παρ. 2 του Συντάγματος».