ΦΩΤΗΣ ΑΠΕΡΓΗΣ
Η Κάλλας, ο Μινωτής, ο Κουν
και τα μαγειρευτά της Κάκιας
εκδ. Ελληνογερμανική Αγωγή, σελ. 205
Αυτό το φωτογραφικό «μουσείο» στους τοίχους της μυθικής και τόσο αληθινής ταβέρνας του Λεωνίδα στο Λυγουριό έχει τόσα να αφηγηθεί ώστε γεμίζει βιβλίο… Το έκανε ο Φώτης Απέργης και μας το παραδίδει ολοζώντανο και βαθύτατα συγκινητικό, με ιστορίες, αφηγήσεις, μνήμες, ανέκδοτα, όλα όσα μπορούν να δώσουν υπόσταση σε αυτό που όλοι νιώθουμε στο άκουσμα και μόνο του «Λεωνίδα». Το Λυγουριό απέκτησε πανελλήνια φήμη χάρη στο Φεστιβάλ της Επιδαύρου και η ταβέρνα του Λεωνίδα γεννήθηκε εκεί, στην κατάλληλη ώρα, για να γεννήσει τις μνήμες τού αύριο.
Ανδρ. Βουτσινάς και Γ. Τσαρούχης στο ίδιο τραπέζι.
Το βιβλίο «Η Κάλλας, ο Μινωτής, ο Κουν και τα μαγειρευτά της Κάκιας» είναι ένα λεύκωμα κοινωνικής ιστορίας. Ενα λεύκωμα καλλιτεχνικής διαδρομής, παράπλευρης ιστόρησης, απόσταγμα αναμνήσεων, ανεκδοτολογίας και ανεπίσημης Ιστορίας. Είναι ένα βιβλίο που προκάλεσε κείμενα, καθώς ο Φώτης Απέργης, ένας από τους καλλιεργημένους δημοσιογράφους που τιμούν την έρευνα και την ανάλυση, οργάνωσε έτσι το υλικό του ώστε να αποσπάσει πρωτογενή κείμενα από κορυφαίους της τέχνης, όλοι πρόθυμοι να μοιραστούν ένα βίωμα, ένα περιστατικό, να καταγράψουν την προσωπική τους σχέση με τον κόσμο του Λεωνίδα και τη μαγική αύρα της Επιδαύρου στη χρυσή εποχή της (ιδιαίτερης βιωματικής αξίας το κείμενο της Κάκιας Λιακοπούλου).
Σχέδιο του Τσαρούχη.
Το λεύκωμα συμπυκνώνει, θέλοντας και μη, τον ανθό της δημιουργίας των μεταπολεμικών δεκαετιών, όταν οι παλαιότερες γενιές συνυπήρχαν με τις ανερχόμενες. Με εξώφυλλο την «Υπαίθρια ταβέρνα» του Αλέκου Φασιανού και καλλιτεχνική επιμέλεια της Βάσως Αβραμοπούλου, το λεύκωμα αξιοποιεί πλήθος φωτογραφικών αρχείων και ιδιωτικών συλλογών. Είναι ένα πανόραμα, περισσότερο όμως είναι η ανάγκη οργάνωσης μιας άυλης παρακαταθήκης σε απτό σώμα κοινωνικής ιστορίας. Ο «Λεωνίδας» έχει περάσει στο κοινό θυμικό.
Η Αλίκη Βουγιουκλάκη με την Κάκια Λιακοπούλου. Δεξιά, ο Λεωνίδας με τα παιδιά του, Νίκο και Γιώργο.
Η ιδέα για το λεύκωμα αυτό ανήκει στον Σταύρο Σάββα της Ελληνογερμανικής Αγωγής. Στο προλογικό σημείωμά του εξηγεί με συγκινητικό τρόπο το πώς και το γιατί, καθώς δύο οικογένειες, η δική του και των Λιακόπουλων, συναντώνται αναπάντεχα. «Στην ταβέρνα του Λεωνίδα», γράφει ο Σταύρος Σάββας, «ζήσαμε το 2001 το τελευταίο βράδυ της μητέρας μας». Στο σχολείο, ήδη από το 1992, είχε έρθει να εργαστεί ως γυμναστής ο ένας από τους δύο γιους του Λεωνίδα και της Κάκιας, ο Γιώργος. Η ιδέα για ένα βιβλίο γεννήθηκε και ωρίμασε και η πρόταση έγινε στον Φώτη Απέργη. Η δική του προσέγγιση είναι βαθιά και ταυτόχρονα ρεαλιστική και θα έλεγα αισιόδοξη. Μου έδωσε δύναμη η φράση του: «Η μεταβολή των συνθηκών στο φεστιβάλ και στην κοινωνική ζωή στο πέρασμα των δεκαετιών δεν διέρρηξε τους δεσμούς της θεατρικής οικογένειας με την κατεξοχήν αγροτική κοινότητα της Επιδαύρου. Αντίθετα, άντεξαν οι δεσμοί αυτοί, γιατί βασίζονται όχι μόνο στην ανάγκη, αλλά κυρίως στις αξίες του νεότερου συλλογικού μας μύθου, που αντέχει επίσης παρά την υποτίμησή του».
