Το πώς βλέπουμε σημαντικά ιστορικά γεγονότα συνήθως αποκαλύπτει περισσότερα για εμάς παρά για τα υπό συζήτηση γεγονότα. Αποτυπώνει πώς η εκπαίδευση, ο βαθμός που αναζητούμε την αλήθεια και οι σημερινές ανάγκες μας διαμορφώνουν απόψεις, μύθους και προκαταλήψεις. Σε αυτό το πλαίσιο, η πανελλήνια δημοσκόπηση «Πώς βλέπουν οι Ελληνες την Επανάσταση του 1821» δείχνει τον θαυμασμό μας για τους πολεμιστές, εις βάρος των πολιτικών, των διανοητών και των χρηματοδοτών της Επανάστασης. Φανερώνει την τάση να θαυμάζουμε τους ανθρώπους της δράσης παρά αυτούς της σκέψης, της διοίκησης και των θεσμών. Αποκαλύπτει, επίσης, την παραδοσιακή μας εκτίμηση για τη Ρωσία, με το 42,5% να τη θεωρεί τη Μεγάλη Δύναμη με τη μεγαλύτερη θετική συμβολή στον Αγώνα, παρά τον πολύ σημαντικότερο ρόλο της Μεγάλης Βρετανίας (μόλις 17,1%).
Φυσικό είναι να θαυμάζουμε τους πολεμιστές – χωρίς τις θυσίες τους, οι Ελληνες δεν θα αποκτούσαν εθνικό ανεξάρτητο κράτος τόσο νωρίς. Οταν, όμως, ο κατάλογος των «σημαντικότερων πρωταγωνιστών» βάζει στις πρώτες 14 θέσεις πολεμιστές (πρώτος ο Κολοκοτρώνης με 92,7%), ενώ ο Ρήγας Φεραίος βρίσκεται στη 15η θέση (5,4%), ο Καποδίστριας στη 17η, ο Μαυροκορδάτος στη 18η και ο Λόρδος Βύρων στην 25η, τότε ή η εκπαίδευσή μας είναι πολύ απλοϊκή ή θυμόμαστε μόνο όσα θέλουμε. Αγνοούμε τη σημασία των οραματιστών αλλά και των πρακτικών ανθρώπων, που ήθελαν την Ελλάδα να αποκτήσει διοίκηση και συμμάχους για να μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Σημαντική, επίσης, είναι η απουσία όποιας αναφοράς στον Αλή Πασά, έναν εκ των πρωταγωνιστών της εποχής, και στον Χατζή Χαλίλ Εφέντη, τον θρησκευτικό ηγέτη που πλήρωσε με τη ζωή του στην Κωνσταντινούπολη την άρνησή του να εκδώσει διαταγή για τη σφαγή άμαχων Ελλήνων.
Η μεγάλη πλειοψηφία θεωρεί την Επανάσταση εθνική, κοινωνική, φιλελεύθερη, θρησκευτική και δημοκρατική (από 95,5% έως 61,4%, αντιστοίχως). Αυτές οι ευγενείς έννοιες (οι οποίες, ασφαλώς, ισχύουν) θα αποκτούσαν ακόμη μεγαλύτερη αξία εάν τις βλέπαμε μαζί με τις προδοσίες και τις εμφύλιες διενέξεις που δυσχέραναν τον αγώνα και κατέστησαν αναγκαία την ακόμη μεγαλύτερη ανάμειξη ξένων δυνάμεων, και τότε και μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Η Ελλάδα αναπτύχθηκε με θεαματικά άλματα. Ομως, ο απλοϊκός τρόπος που βλέπουμε το 1821 μαρτυράει χρόνιες αδυναμίες. Οταν ακόμη διαπληκτιζόμαστε για το πώς θα διαδηλώνουμε, είναι σαν να βρισκόμαστε σε διαρκή επανάσταση.