Μήνυμα προς το εσωτερικό της Τουρκίας και το εξωτερικό το χθεσινό προεδρικό διάταγμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Η κίνηση του Ερντογάν ήλθε λίγη ώρα μόνο μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της γειτονικής χώρας, που ακύρωσε την ισχύ του νόμου της 24ης Νοεμβρίου 1934 της κυβέρνησης του Κεμάλ Ατατούρκ, με την οποία η Αγία Σοφία είχε αρχικά μετατραπεί σε μουσείο.
Λίγη ώρα αφότου κοινοποιήθηκε η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου, ο Ερντογάν υπέγραφε, συγκεκριμένα, διάταγμα για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, διά της μεταφοράς της στην κρατική Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων, που είναι και υπεύθυνη για τους χώρους λατρείας στην Τουρκία.
Λίγο αργότερα, χωρίς να χαθεί ούτε λεπτό, η απόφαση δημοσιοποιήθηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως, ένδειξη της ταχύτητας με την οποία επιθυμούσε ο Ερντογάν να προχωρήσει η υπόθεση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Μέχρι και οι λογαριασμοί της Αγίας Σοφίας στα κοινωνικά δίκτυα που την παρουσίαζαν με το προηγούμενο καθεστώς της καταργήθηκαν.
Το απόγευμα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με τους συναδέλφους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ενόψει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Δευτέρας, χαρακτήρισε την απόφαση που ακυρώνει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας ως μουσείου, πρόκληση για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και για την UNESCO. Παρά το γεγονός ότι η υπόθεση της Αγίας Σοφίας δεν συνιστά ελληνοτουρκική διαφορά, είναι απολύτως σαφές ότι δυσχεραίνει τις προσπάθειες που βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε Αθήνα και Αγκυρα να εγκαθιδρύσουν κάποιους αποτελεσματικούς και ειλικρινείς διαύλους επικοινωνίας. Δεν πέφτει, ωστόσο, ως κεραυνός εν αιθρία στην Αθήνα, ιδιαίτερα μετά την ανάγνωση της προσευχής στην Αγία Σοφία κατά τους επετειακούς εορτασμούς της Αλωσης της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου.
Το προεδρικό διάταγμα που υπέγραψε χθες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγη ώρα μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της Τουρκίας.
Με αυτή την κίνηση ο Ερντογάν ακυρώνει μια υψηλού συμβολισμού απόφαση του Κεμάλ Ατατούρκ στο πλαίσιο της εκκοσμίκευσης της τουρκικής κοινωνίας, ενώ στέλνει και τα αντίστοιχα μηνύματα στους διαμαρτυρόμενους πολιτικούς επιγόνους του που τις προηγούμενες ημέρες είχαν αμφισβητήσει την αποφασιστικότητα του Τούρκου προέδρου να προχωρήσει σε μια τόσο ρηξικέλευθη κίνηση. Η κίνηση αποτελεί, ακόμη, σαφή κίνηση ικανοποίησης των αιτημάτων των ακραίων ριζοσπαστικών ισλαμικών στοιχείων μέσα στην Τουρκία.
Μέχρι και λίγο πριν από την υπογραφή του τουρκικού προεδρικού διατάγματος, υπήρχε η εκτίμηση ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα ακολουθούσε κάποιου είδους μέση οδό.
Δεν είναι ακόμα σαφές αν οι μηχανισμοί που θα μπουν, ώστε να καλυφθούν οι τοιχογραφίες και οι εικόνες από την προηγούμενη κατάσταση της Αγίας Σοφίας ως ορθόδοξου ναού, θα μετακινούνται όπως είχε προβλέψει ένας εκ των προθύμων να συνεισφέρουν οικονομικά για τη μετατροπή σε τζαμί, προκειμένου να επιδεικνύονται σε επισκέπτες.
Το προεδρικό διάταγμα αναγνώστηκε στην τουρκική Εθνοσυνέλευση υπό το χειροκρότημα των όρθιων βουλευτών του ΑΚΡ και του ΜΗΡ (Γκρίζοι Λύκοι) που συνθέτουν και τον κυβερνητικό συνασπισμό. Ανάλογες ενθουσιώδεις εκδηλώσεις καταγράφηκαν από ομάδες συγκεντρωμένων έξω από την Αγία Σοφία.
Παράλληλα, η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τόπο λατρείας, αποτελεί και μια πρακτική απάντηση σε όλους όσοι εκτιμούσαν ότι ο κ. Ερντογάν θα μπορούσε να υποκύψει στις έντονες πιέσεις των τελευταίων ημερών από την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα και τις Βρυξέλλες.