Οκτώ χρόνια μετά, ακόμη θυμάμαι την πρώτη μου βουτιά στον Γροίκο, τον απάνεμο κόλπο στα νοτιοανατολικά της Πάτμου. Τέλη Ιουνίου, λίγο πριν σουρουπώσει, μπροστά από το παλιό «Ξενία», περπάτησα στην ψιλή άμμο και κοντοστάθηκα. Δεξιά, μια ευθύγραμμη συστοιχία από καμαρωτά αρμυρίκια με καθοδηγούσαν στην Καλλικατσού, αυτόν τον μυστηριώδη βράχο που ξυπνάει την ενέργειά σου. Ακριβώς απέναντι, πίσω από τα δεκάδες ιστιοπλοϊκά, το έρημο Τραγονήσι, που προφυλάσσει το ψαροχώρι από τους ανέμους, και λοξά αριστερά το Χιλιομόδι, η μικρή νησίδα με το εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα. Το Αιγαίο που συναρπάζει, σιωπηλό – μόνο τα θαλασσοπούλια ακούγονταν. Έκανα ένα λυτρωτικό μακροβούτι στο παγωμένο νερό και σβήστηκαν μονοκοντυλιά οι χειμωνιάτικες έγνοιες.
Τέτοιες στιγμές-καρτ ποστάλ, που τις κουβαλάς μέσα σου και τις ανασύρεις όποτε θες για να γαληνέψει ο νους, σου τις προσφέρει απλόχερα το νησί της Αποκάλυψης. Η δυναμική πλην διακριτική παρουσία της Μονής του Αγίου Ιωάννη δεν επέτρεψε να εξελιχθεί η Πάτμος σε ένα ατέλειωτο beach bar – μουσική δεν ακούγεται σχεδόν σε καμία παραλία. Αυτή η ασυνήθιστη, μα συνάμα λιμπιστική ησυχία συνδυάζεται ιδανικά με τον ντελικάτο κοσμοπολιτισμό που αποπνέει η Χώρα. Ο παραδοσιακός οικισμός εκτείνεται περιμετρικά του Καστρομονάστηρου και αποτελείται κυρίως από «ανωκάτωγα» σπίτια με ασβεστωμένες αυλές και γιασεμιά σκαρφαλωμένα στους τοίχους. Τη νύχτα σε μεθάει το άρωμά τους. Τα σπίτια συνδέονται με έναν λαβύρινθο φτιαγμένο από χαμηλές στοές και μυστικά περάσματα, ο οποίος προστάτευε τους ντόπιους από τις πειρατικές επιθέσεις.
Μετά την επιβεβλημένη επίσκεψη στο Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης και στο Μοναστήρι –μη χάσετε την ξενάγηση στη βιβλιοθήκη, που έχει κειμήλια του 11ου αιώνα–, δεν υπάρχει άλλος λόγος για πρωινή επίσκεψη στη Χώρα. Ωστόσο, πιθανότατα όλα σας τα βράδια θα καταλήγουν εδώ, για ατέλειωτο σεργιάνι στα κατάλευκα σοκάκια, για μαγειρευτό φαγητό (κυρίως) στην πλατεία –αν δεν έχετε ήδη γευματίσει σε κάποια ψαροταβέρνα πάνω στο κύμα– και για δροσερά κοκτέιλ στα πολύ προσεγμένα μπαρ, στα οποία θα συναντήσετε από σεΐχηδες που βρίσκονται incognito στο νησί μέχρι καλλιτέχνες που αναζητούν έμπνευση για το επόμενο έργο τους. Αυτές οι μαγευτικές βόλτες στη Χώρα είναι όπως ακριβώς οι βουτιές στον Γροίκο: σε παροτρύνουν να ονειρευτείς με τα μάτια ανοιχτά.