Το ξενοδοχείο είχε ορισθεί στη Μύκονο ως «COVID», αλλά όταν έπεφτε η νύχτα, αυτοκίνητα από τις γνωστές εταιρείες που καλείς σε μερικά νησιά του Αιγαίου, προσφέροντας υπηρεσίες μεταφοράς, έρχονταν και έπαιρναν τους νεαρούς και τις νεαρές χωρίς το παραμικρό πρόβλημα καθώς στο κατάλυμα δεν υπήρχε φύλαξη.
«Η Μύκονος είναι μη συνεργάσιμη», δήλωνε χαρακτηριστικά στην «Κ» αρμόδια πηγή της Πολιτικής Προστασίας που επί εβδομάδες «έκρουε κώδωνα κινδύνου» στους αρμόδιους «του νησιού των Ανέμων». Το ζήτημα δεν είναι «μόνο αν οι “θετικοί” μπαίνουν σε καραντίνα αλλά ποιος ελέγχει την καραντίνα», λέει γιατρός από το νοσοκομείο της Νάξου στην «Κ». Στα νησιά υπάρχουν αστυνομικά τμήματα υποστελεχωμένα που κι όταν θέλουν να ελέγξουν την τήρηση της καραντίνας απλώς αδυνατούν.
Ετσι στη Μύκονο και στη Χαλκιδική τα μέτρα που προστέθηκαν στα ήδη ισχύοντα είναι η απαγόρευση συγκεντρώσεων και πάρτι, που γίνονταν δύο φορές την εβδομάδα στις γνωστές επιχειρήσεις της Ψαρούς και της Παράγκας αντίστοιχα. Οσοι αισθάνονταν «ύποπτη» αδιαθεσία ή ανέβαζαν πυρετό εγκατέλειπαν το νησί ακόμα και με ελικόπτερα. Το ίδιο είχε συμβεί σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» και σε δύο περιπτώσεις στην Πάρο. Τα τεστ δύο νέων ανθρώπων που επιβάρυναν τον τελικό «λογαριασμό» του νησιού έγιναν σε ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο των Αθηνών και κατεγράφησαν ως «λοιμώξεις της Αττικής».
Η αδυναμία επιτήρησης της καραντίνας οφείλεται σε πολλούς λόγους. Στην Πάρο για παράδειγμα, το πρόβλημα ξεκίνησε από τρία καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που βρίσκονται όλα στη Νάουσα. Και τα τρία έχουν κλειστούς χώρους όπου ελάχιστοι (μα ελάχιστοι) φορούσαν μάσκα. Η δυνατή μουσική αναγκάζει τους θαμώνες να μιλούν φωναχτά, με αποτέλεσμα να εκσφενδονίζουν σταγονίδια παντού και όλοι σε όλους… Ελεγχοι στα μαγαζιά αυτά δεν γίνονταν –ενώ έκλεισαν ένα γνωστό εστιατόριο που βρίσκεται κοντά τους– καθώς θεωρούνταν κάτι σαν άβατο. «Ημασταν μια παρέα 15 αποφοίτων από το σχολείο. Είναι ίσως το τελευταίο κοινό μας καλοκαίρι. Ημασταν πιεσμένοι από την καραντίνα του χειμώνα και τις εξετάσεις. Πηγαίναμε στα… (σ.σ. αναφέρει τα δύο από τα τρία μαγαζιά που έχουν υπόψη τους και οι Αρχές). Στο τέλος των διακοπών 12 από τους 14 που έκαναν τεστ βγήκαν θετικοί. Οι περισσότεροι έκαναν το τεστ στην Αθήνα…», λέει ο 17χρονος Σ.Η. που δεν αρρώστησε.
«Πολλά από τα παιδιά αυτά», λέει άνδρας των μεικτών κλιμακίων ελέγχου που θέλει να παραμείνει ανώνυμος, «ανήκουν σε ανώτερες εισοδηματικά τάξεις με διασυνδέσεις και μια “αύρα” άτρωτου. Ξέρω εγώ αν τραβήξω το πράγμα στα άκρα αν η υπηρεσία μου θα μου σταθεί ώς το τέλος;».
Ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ Δημήτρης Μπούχαλης, που έχει ως αντικείμενο διδασκαλίας την έρευνα στον τουρισμό και τη φιλοξενία, είχε πει μιλώντας με τον γράφοντα στην αρχή της σεζόν ότι οι τουρίστες που θα κινηθούν εφέτος για να περάσουν τα σύνορα είναι οι περίφημοι «τουρίστες καμικάζι», δηλαδή τουρίστες που δεν τους ενδιαφέρει αν θα αρρωστήσουν, αρκεί να έχουν τις εμπειρίες των διακοπών που αποκομίζουν συνήθως. Ο κ. Μπούχαλης δεν είχε προβλέψει πάντως ότι αυτοί οι τουρίστες θα ήταν κυρίως Ελληνες.
Η αδυναμία ιχνηλατήσεων
Υπήρχαν όμως και άλλοι λόγοι πιο «κεντρικοί» που έπαιξαν ρόλο στο να είναι σχεδόν αδύνατη η ιχνηλάτηση στα νησιά του Αιγαίου αλλά και η τήρηση της καραντίνας. Στην Αντίπαρο για παράδειγμα τα κρούσματα και οι επαφές τους ήταν τόσο πολλά (15 κρούσματα + 55 επαφές) που δεν αρκούσε η αστυνομική δύναμη. Οταν ένα μέλος του προσωπικού μεγάλης τουριστικής επιχείρησης του νησιού είχε επαφή με παραθεριστή που αποδείχθηκε θετικός, η ιχνηλάτηση θα απαιτούσε χρήση τόσων τεστ που ουδείς έπαιρνε την ευθύνη να τα «χαραμίσει» (τα τεστ που γίνονται επιτόπου στην Αντίπαρο αποτελούν ιδιωτική δωρεά). Ενας παραθεριστής αποδείχθηκε από την ιχνηλάτηση θετικός, αλλά επειδή το τεστ του «ταξίδεψε» στην Αθήνα, χρειάστηκαν τρεις μέρες για να βγει το αποτέλεσμα. «Οταν τον σταματήσαμε ετοιμαζόταν να μπει σε καραβάκι που κάνει ημερήσια εκδρομή γύρω από το νησί», λέει στην «Κ» μέλος του μηχανισμού ιχνηλάτησης στα δύο νησιά (Πάρος-Αντίπαρος). Το προσωπικό αυτό που είναι κοινό λένε τοπικοί δημοτικοί παράγοντες «κάνει περισσότερα στην Αντίπαρο από ό,τι στην Πάρο». Πάντως, σύμφωνα με πηγές του ΕΟΔΥ και της Πολιτικής Προστασίας, οι τοπικοί άρχοντες που διαμαρτυρήθηκαν για τα περιοριστικά μέτρα είχαν έγκαιρα ενημερωθεί ότι «το νησί πάει στα βράχια από επιδημιολογική άποψη».
Οταν συμμορφώνονται με την εντολή να μείνουν στο νησί όσοι διαγιγνώσκονται θετικοί, το πρόβλημα είναι μικρότερο. Πριν από δέκα μέρες αυτό συνέβη με έναν νεαρό που βρέθηκε θετικός στην Πάρο. Του ζητήθηκε να μείνει στο νησί μέχρι να τελειώσει η επεξεργασία του τεστ. Μπήκε στο πλοίο και ταξίδευε όταν βγήκε το αποτέλεσμα. Το προσωπικό του πλοίου ενημερώθηκε από τη μητέρα του και τον έβαλε σε μια καμπίνα. Πριν από μια εβδομάδα αυτό συνέβη όταν μια παρέα τριών νέων ταξίδευε από την Πάτμο στην Αθήνα. Η ακτοπλοϊκή εταιρεία ενημερώθηκε από ανώτατη πηγή του υπουργείου Υγείας ενώ το πλοίο έπλεε στην περιοχή του Νέου Φαλήρου. Οι νεαροί οδηγήθηκαν στον χώρο του σταθμού πρώτων βοηθειών που διαθέτει το συγκεκριμένο οχηματαγωγό. Το πλοίο απολυμάνθηκε (οι νεαροί κάθονταν στο κατάστρωμα) και στη συνέχεια έφυγε για τον προορισμό του με ένα δίωρο καθυστέρηση.