Σε μια χρονική περίοδο που ολοένα πληθαίνουν οι φωνές εκείνων που κάνουν λόγο για την επανέναρξη ενός 2ου Ψυχρού Πολέμου μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, ένα νέο εκκολαπτόμενο ζήτημα, προερχόμενο κυριολεκτικά μέσα από τους πάγους ήλθε χθες να προστεθεί στη λίστα των προβλημάτων των δύο υπερδυνάμεων.
Με το πρώτο φως της ημέρας, το ερευνητικό σκάφος «Ακαντέμικ Φεντόροφ», ρυμουλκούμενο από ένα πυρηνικό παγοθραυστικό, ξεκίνησε την αποστολή του στον Βόρειο Πόλο.
Κάψουλα παρακαταθήκη
Σε μια ριψοκίνδυνη επιχείρηση που διήρκεσε περισσότερο από 9 ώρες, τα δύο βαθυσκάφη «Μιρ-1» και «Μιρ-2» που έφερε επάνω του το ερευνητικό σκάφος, σε μια κατακόρυφη κατάδυση άγγιξαν τον βυθό σε βάθος 4.261 μέτρων, τοποθετώντας στο σημείο τη ρωσική σημαία ύψους ενός μέτρου, κατασκευασμένη από τιτάνιο, ενώ παράλληλα άφησαν και μια κάψουλα με μήνυμα ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Η επιτυχία αυτή πέρασε αυτόματα στην ιστορία, μιας και κάτι αντίστοιχο δεν είχε πραγματοποιηθεί στο παρελθόν.
Σκοπός της ρωσικής αποστολής, πέραν της συλλογής δείγματος από το έδαφος και την πανίδα του βυθού του ωκεανού, ήταν η υποστήριξη της διεκδίκησης έκτασης της Αρκτικής, περίπου 460.000 τετρ. χλμ., που περιλαμβάνει τις υποθαλάσσιες ακρώρειες «Λομονόσοφ» και «Μεντελέγιεφ» -όπως έχουν ονομαστεί από τη Ρωσία- που όπως διατείνεται αποτελεί προέκταση της υφαλοκρηπίδας της.
Η συγκεκριμένη περιοχή θεωρείται ενεργειακός πόλος έλξης, καθώς βάσει ερευνών που έχουν πραγματοποιήσει Αμερικανοί επιστήμονες, διαθέτει το 25% των παγκοσμίων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οπως εξήγησε ο επικεφαλής της επιχείρησης, βετεράνος εξερευνητής Αρτούρ Τσιλινγκάροφ, η αποστολή αυτή αποτελεί μια πολύ σημαντική ευκαιρία για τη Ρωσία προκειμένου να μπορέσει να επιδείξει τις δυνατότητές της στην Αρκτική. Αναφερόμενος νωρίτερα στον βαθμό δυσκολίας της αποστολής, εκπρόσωπος του ρωσικού Ινστιτούτου Αρκτικής δήλωσε ότι ουσιαστικά θα είναι σαν να υψώνεται η ρωσική σημαία στο φεγγάρι», συμπληρώνοντας ότι εκτός από τη ρωσική σημαία και την κάψουλα πραγματοποιήθηκε βίντεο-λινκ με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
τέσσερις διεκδικητές
Πέραν της Ρωσίας η περιοχή αυτή αποτελεί μήλον της έριδος για τέσσερις ακόμα χώρες. Πρόκειται για τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Νορβηγία και τη Δανία (ελέγχει τη Γροιλανδία), οι οποίες βάσει του διεθνούς δικαίου δύνανται να προβάλουν αξιώσεις μόνο σε απόσταση 320 χλμ. οικονομικής ζώνης από τις ακτές τους. Η Ρωσία διεκδικεί ευρύτερη ζώνη με το επιχείρημα ότι ο βυθός της Αρκτικής και η Σιβηρία συνδέονται με κοινή υφαλοκρηπίδα.
Από τη Μανίλα, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έδωσε μια επιπλέον βαρύτητα στο θέμα, δηλώνοντας πως σκοπός της επιχείρησης δεν είναι η κατοχύρωση των ρωσικών δικαιωμάτων, αλλά η απόδειξη πως η ρωσική υφαλοκρηπίδα φτάνει στον Βόρειο Πόλο. Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο εικοσιτετράωρα από τη στιγμή που το ρωσικό ερευνητικό σκάφος θα σηκώνει την άγκυρά του, την περιοχή θα προσεγγίζει αντίστοιχη αμερικανική αποστολή.