Από τότε που άρχισε να λειτουργεί η Εγνατία Οδός συνδέοντας Βέροια και Κοζάνη, με 15 σήραγγες, τα σπλάχνα του Βερμίου κι άλλες τόσες κοιλαδογέφυρες, ο παλιός δρόμος που γνώρισε μέρες δόξας και συνεχούς κυκλοφορίας, έχει περιπέσει πλέον στη σιωπή και την ερήμωση.
Εκατοντάδες επαγγελματίες από τους πρόποδες του βουνού μέχρι την κορυφή του (Πολύμυλος, Γεωργιανοί, Ζωοδόχος Πηγή, Προφήτης Ηλίας, Καστανιά, Τριπόταμος) από τη μια μέρα στην άλλη είδαν τα διερχόμενα οχήματα να μειώνονται κατά 95%, τα τραπέζια στις ταβέρνες να αδειάζουν και στους πάγκους τις ξακουστές πατάτες Πολυμύλου και τα άλλα τοπικά προϊόντα να μένουν απούλητα.
Ενας ολόκληρος παραγωγικός ιστός που είχε απλωθεί επί δεκαετίες κατά μήκος 34 στριφογυριστών ορεινών χιλιομέτρων, από το 2004 που εγκαινιάστηκε η Εγνατία Οδός, ζει πλέον με τις θύμησες των παλιών καλών ημερών, τότε που για να βρεις τραπέζι στο ξακουστό «Γρα-Γρου» (μαγειρείο στον σταθμό οδηγών στην Καστανιά) έπρεπε να κάνει το θαύμα της η γειτονική Παναγία Σουμελά.
Πενήντα χιλιάδες οχήματα τον διέσχιζαν καθημερινά προερχόμενα από τους νομούς Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Γρεβενών, Κοζάνης και Καστοριάς με κατεύθυνση τη Θεσσαλονίκη και τους υπόλοιπους νομούς της Μακεδονίας και της Θράκης (κι αντίστροφα), εκατομμύρια ταξιδιωτών γεύτηκαν τα περίφημα σουβλάκια και την ανεπανάληπτη φασολάδα του Βερμίου και αναρίθμητοι στάθηκαν για λίγο να ξεδιψάσουν στα γάργαρα νερά, να ηρεμήσουν το στομάχι τους από τις στροφές, να πιουν καφέ ή να απολαύσουν μόνο το πανέμορφο τοπίο από ψηλά και τη θέα ώς τα απέναντι Πιέρια.
Εβαλαν λουκέτο
Στη Ζωοδόχο Πηγή, κατ’ εξοχήν σταθμό λεωφορείων και ταξιδιωτών, υπήρχαν, όπως λέει στην «Κ» ο 54χρονος Μανώλης Κεφαλάς, ιδιοκτήτης της ταβέρνας «ΑΛΤ», δέκα καταστήματα που δεν προλάβαιναν να σερβίρουν τους ταξιδιώτες. Εκατό εργαζόμενοι σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται πλέον στις «παράπλευρες απώλειες» του έργου. Σήμερα απέμειναν τρία, με έξι εργαζόμενους (ζευγάρια ιδιοκτητών) και με σποραδική πελατεία. Αλλωστε, τα περισσότερα έκλεισαν και έχουν κρεμάσει, όπως και ο «Βράχος», την ταμπέλα «Πωλείται». Οι λιγοστοί κάτοικοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα μετακίνησης, καθώς δεν περνά πλέον κανένα από τα εκατό λεωφορεία που περνούσαν καθημερινά.
Δύο από τα τρία βενζινάδικα του δρόμου έκλεισαν, τα «άνθη του βουνού» στη στροφή του Προφήτη Ηλία καλύφθηκαν από χορτάρια.
Το «Γρα-Γρου» έβαλε επίσης λουκέτο και η κυρα-Κλειώ δεν μαγείρεψε ποτέ ξανά την υπέροχη κοτόσουπα. Η «Βρύση του Ηπειρώτη» με τα γλυκά του κουταλιού και τα σύκα αραχνιάζει, οι παραγωγοί του Τριποτάμου με τα αυτοσχέδια κιόσκια φρούτων εξαφανίστηκαν, και «εμείς οι πατατοπαραγωγοί του Πολυμύλου», όπως λέει ο κ. Κώστας Στεργιάδης, «πάμε στο καφενείο μέχρι τις 6.30 το απόγευμα γιατί γι’ αργότερα, δεν έχει άλλα η τσέπη».
«Πριν την Εγνατία από εδώ περνούσε όλη η Ευρώπη λόγω και των γεγονότων στη Γιουγκοσλαβία». Σαράντα χρόνια ο κ. Ξενοφών Καλιαρίδης και η συζυγός του, έξω από τους Γεωργιανούς Ημαθίας, εξακολουθούν να πωλούν ποντιακές πίτες, φρούτα εποχής και σπιτικά γλυκά, ποντάροντας τώρα στη λιγοστή κίνηση της Κυριακής και στους προσκυνητές για τη Σουμελά.
«Δεν μπορείς να σταματήσεις την εξέλιξη, αλλά θα μπορούσε να υπάρξει ένα είδος μέριμνας για τους εκατοντάδες που βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς αντικείμενο απασχόλησης» συμπληρώνει.
Οι επαγγελματίες του Βερμίου έχουν καταθέσει πολλές φορές το αίτημα να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους σε σημείο της Εγνατίας που θα τους υποδείκνυαν η εταιρεία και το ΥΠΕΧΩΔΕ. Ωστόσο, και παρά τις δεσμεύσεις και του κ. Σουφλιά, όπως σημειώνει ο κ. Παναγιώτης Αβραμίδης, «πρόκειται για φωνή βοώντος εν τη ερήμω».