«Λαβόν υπ’ όψιν ότι η συμμετοχή του κοινού εις τον υπό την Υψηλήν Προστασίαν της Α.Μ. της Βασιλίσσης διενεργούμενον έρανον Προνοίας Βορείων Επαρχιών Ελλάδος υπήρξεν ανεπιφύλακτος και πανελλήνιος, προς διευκόλυνσιν του τρόπου καταβολής των εις τα θεάματα παντός είδος εισπραττομένων διά των ειδικών δελτίων ποσών και διά τον ευχερέστερο έλεγχον των εν λόγω εισπράξεων, το Συμβούλιο αποφασίζει: Ορίζει την αξίαν εκάστου ειδικού δελτίου εις ποσοστόν 10% επί της συνολικής τιμής του εισιτηρίου (δικαίωμα θεατρώνου και φόρος) ουχί δε κατωτέραν των (δρχ. 500) επί εκάστου εισιτηρίου πάσης φύσεως θεαμάτων των περιφερειών τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης και Θεσσαλονίκης».
Τέτοια ήταν τα φιλανθρωπικά αισθήματα της βασίλισσας Φρειδερίκης που το 1948 είχε επιβάλει ειδικό σχετικό φόρο στην τιμή των εισιτηρίων για τα δημόσια θεάματα. Δεν φανταζόταν, φυσικά, ότι ο φόρος που αρχικά αποσκοπούσε στην ενίσχυση των «βόρειων επαρχιών» της χώρας που είχαν πληγεί από τον Εμφύλιο, θα συνέχιζε να εισπράττεται κανονικά 62 χρόνια αργότερα, δηλαδή έως σήμερα.
Στο εισιτήριο
Κι όμως, οι διοργανωτές συναυλιών που προσέρχονται στις ΔΟΥ προκειμένου να θεωρήσουν τα εισιτήρια για την εκδήλωσή τους ενημερώνονται για την ύπαρξη ειδικού τέλους 5% υπέρ Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας, που μάλιστα πρέπει να αναγράφεται επί του εισιτηρίου (εισπράττεται όπως και ο ΦΠΑ). Εκείνη η περίφημη Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου αριθ. 1108 της 21/22 Δεκεμβρίου 1948, η οποία κυρώθηκε με νόμο του κράτους το 1951, εξακολουθεί να ισχύει, ένα κρυφό «χαράτσι» που τελικά επιβαρύνει τους θεατές συναυλιών και μουσικών παραστάσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, ενώ ο νόμος είχε ατονήσει για κάποια χρόνια, το 2008 εστάλη «φιρμάνι» για απαρέγκλιτη εφαρμογή του. Ετσι, σε κάθε εισιτήριο συναυλίας που αγοράζουμε για την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης πληρώνουμε και 5% φόρο για… τη Φρειδερίκη (σ.σ.: το 1975 καθιερώθηκε μείωση κατά 50% του αρχικού ποσοστού 10% επί του εισιτηρίου, φθάνοντας το σημερινό 5%).
Το θέμα για τον περίφημο «φόρο της Φρειδερίκης» έχει θέσει υπ’ όψιν των αρχών ήδη από το 2011 ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Κώστας Χριστόπουλος, σ’ αυτήν τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, στην οποία γίνεται προσπάθεια συγκράτησης ή και μείωσης των τιμών των εισιτηρίων, το κράτος επιβάλλει ένα χαράτσι υπέρ Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας, ο στόχος του οποίου έχει εκλείψει εδώ και μισό αιώνα. «Εχουμε καταθέσει σειρά υπομνημάτων επισημαίνοντας το παράλογο του πράγματος, χωρίς καμία ανταπόκριση». Χαρακτηριστική είναι η απάντηση που έλαβε από στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, στο οποίο επισήμανε το θέμα ενόψει της επικείμενης ψήφισης του φορολογικού νομοσχεδίου. «Μου είπε μεν ότι είναι “γελοίο”, αλλά πρόσθεσε και “να δούμε τι θα πει και η τρόικα”. Λες και ο κ. Τόμσεν μπορεί να γνωρίζει τις συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα κατά τον Εμφύλιο…»
Με τα χρόνια και με διάφορες νομοθετικές διατάξεις, από την επιβολή της εισφοράς έχουν εξαιρεθεί αρκετά είδη δημοσίων θεαμάτων. Το 1981 απαλλάχθηκαν οι κινηματογράφοι, οι αθλητικοί αγώνες και οι επιδείξεις. Το 1981, επίσης, απαλλάχθηκαν οι χοροεσπερίδες, οι συνεστιάσεις και λοιπές εκδηλώσεις που γίνονται από Νομικά Πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Το 1982 απαλλάχθηκαν τα θέατρα, ενώ το 1986 απαλλάχθηκαν οι μουσικές και θεατρικές παραστάσεις που πραγματοποιούν οι τυφλοί. Ετσι, το μόνο δημόσιο θέαμα στο οποίο συνεχίζεται να επιβάλλεται η εισφορά του 5% είναι οι συναυλίες και οι μουσικές παραστάσεις.
Σημειώνεται ότι η εισφορά αυτή είναι πλέον έσοδο του Ειδικού Λογαριασμού Χρηματοδότησης των Ιδρυμάτων και Οργανισμών του Ν.Δ. 572/1970 (Λογαριασμός 26.200). «Μετά την κατάργηση των Κέντρων Νεότητας, ουδείς γνωρίζει πού πάνε αυτά τα χρήματα», καταλήγει ο κ. Χριστόπουλος.