Χρήμα, η νέα φιλοσοφική λίθος

Χρήμα, η νέα φιλοσοφική λίθος

2' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H είδηση από τα «ψιλά». Το άγγιγμα χρημάτων ή η απλή σκέψη της κατοχής τους μπορούν να ανακουφίσουν τον φυσικό πόνο και το άγχος της κοινωνικής απόρριψης. Αντίθετα, η ανάμνηση της δαπάνης χρημάτων μπορεί να επιδεινώσει τόσο τον πόνο όσο και το άγχος, σύμφωνα με μελέτη. Με πειράματα σε εθελοντές, οι ερευνητές ενός κινεζικού και δύο αμερικανικών πανεπιστημίων έδειξαν ότι η σκέψη ή αφή του χρήματος ενισχύει όχι μόνο την ψυχική αλλά και τη σωματική δύναμη κάποιου.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι σύγχρονοι στοχαστές επιδίδονται σ’ ένα κυνήγι συλλογής αποδείξεων του προφανούς, ότι «όταν υπάρχει αρκετό χρήμα, η ζωή γίνεται λιγότερο δύσκολη». Ωστόσο, αυτή τη φορά δεν πρόκειται για την απλή επιστημονική επιβεβαίωση μιας αυταπόδεικτης καθημερινής αλήθειας, αλλά για την αναβίβαση του χρήματος σε μεταφυσική αξία, σε μαγικό γιατρικό – το ακουμπάς και ανυψώνεσαι… Δεν είναι αστείο. Στο αντικείμενο και τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης καθρεφτίζεται το πόσο πολύ η κοινωνία είναι δέσμια της ύλης, χωρίς άλλη αξία. «Σκέφτεσαι το χρήμα και αποκτάς ψυχική δύναμη και φυσική ρώμη». Ο ένας και μοναδικός θεός είναι πολύ καλά στρογγυλοκαθισμένος στον θρόνο του.

Και οι πιστοί του, ακούραστοι είλωτες, περιορισμένοι στον ρόλο του παραγωγού, δεμένοι στο άρμα της κατανάλωσης, αναλώσιμη ύλη οι ίδιοι, αλληλοσπαράσσονται, άνισοι, πλήρως υποταγμένοι.

Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που οι άνθρωποι, κυρίως οι μη έχοντες, παρηγορούνταν με τη στερεοτυπική δοξασία ότι το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία. Μάλιστα προ 35ετίας είχε αποδειχθεί και επιστημονικά αυτό που από την εποχή του Διαφωτισμού πρέσβευαν στοχαστές: «Πιο σοφή είναι η ενασχόληση με την ευτυχία, παρά με το χρήμα» ισχυριζόταν ο Βρετανός φιλόσοφος Τζέρεμι Μπένθαμ. Ο Αμερικανός οικονομολόγος Ρίτσαρντ Ιστερλιν το 1974 έγινε διάσημος όταν με μελέτη απέδειξε ότι αν και οι πλούσιοι είναι γενικά πιο ευτυχισμένοι από τους φτωχούς, η αιφνίδια απόκτηση χρήματος δεν κάνει τον άνθρωπο πιο ευτυχισμένο, πρώτον διότι συνηθίζει πολύ γρήγορα στα νέα δεδομένα και δεύτερον διότι τείνει να συγκρίνει τα πλούτη του όχι με εκείνα που διέθετε παλαιότερα, αλλά με αυτά (περισσότερα) που διαθέτουν οι άλλοι.

«Δεν έχει υπάρξει μεγαλύτερο κακό για τους ανθρώπους από το χρήμα. Καταστρέφει ψυχές και πολιτείες, ωθεί τους ανθρώπους στην τυχοδιωκτική ζωή, δελεάζει και διαφθείρει τους τίμιους, τους παρασύρει σε ανήθικες πράξεις. Το χρήμα δίδαξε στους ανθρώπους τον δόλο» έλεγε ο Σοφοκλής.

Σήμερα ζούμε σε μια κοινωνία που διεκπεραιώνει τα προβλήματα για να κυκλοφορήσει χρήμα.

Κάποτε η κρατούσα ηθική, υποκριτικά έστω, υπερασπιζόταν την αρετή, το ήθος, τη χρηστότητα. Σήμερα, η θεοποίηση του χρήματος διατυπώνεται επισήμως.

Το ξήλωμα στην πλέξη του μέτρου, της αναλογίας. Διότι η ευτυχία δεν σχετίζεται με την τρέχουσα καταναλωτική ευδαιμονία. Είναι το κύμα που αναβλύζει αβίαστα και «σφραγίζει» την κάθε μικρή ολοκλήρωση, την κάθε μικρή νίκη της σκέψης πάνω στους αδιάλειπτους ανομολόγητους ή ασυνείδητους «θανάτους».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή