«Μικρά Αγγλία», η θάλασσα μέσα τους
Ο Παντελής Βούλγαρης και η Ιωάννα Καρυστιάνη μιλούν για την
ταινία-μυθιστόρημα.
Της Μαρίας Κατσουνάκη
Δεν χρειάζεται να γνωρίζει κανείς προσωπικά τον Παντελή Βούλγαρη
και την Ιωάννα Καρυστιάνη για να καταλάβει ότι η «Μικρά Αγγλία»
είναι η ταινία μιας σχέσης. Δεν ξέρεις πού αρχίζει το μυθιστόρημα
και που τελειώνει η κινηματογραφική μεταφορά του. Η επικοινωνία
σκέψης και πράξης απόλυτη, ο δεσμός λόγου και έργου σε ισορροπία:
δεν ακυρώνεται η συγγραφέας ούτε κυριαρχεί ο σκηνοθέτης.
Συνυπάρχουν δημιουργικά, συνυπογράφοντας μια υποβλητική ιστορία
έρωτα, πίστης, πένθους, χρήματος και εξουσίας. Ενα από τα ωραιότερα
και πιο επιτυχημένα εμπορικά ελληνικά μυθιστορήματα (η «Μικρά
Αγγλία», 1997) μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο και χθες το πρωί ήταν
η πρώτη δημοσιογραφική προβολή (η ταινία βγαίνει στις αίθουσες στις
5 Δεκεμβρίου).
Η Ανδρος, η θάλασσα και η επιθυμία μπλέκουν αξεδιάλυτα, έτσι ώστε
το φυσικό στοιχείο να ορίζει τις μοίρες των ανθρώπων, οι άνθρωποι
να σμιλεύονται στο τοπίο, τα κύματα να «συγχρονίζονται» με
συναισθήματα και αποφάσεις. Η 20χρονη Ορσα, η μικρότερη, ζωηρή και
ανυπότακτη, αδελφή της Μόσχα, ο υποπλοίαρχος Σπύρος Μαλταμπές, η
τυραννική μητέρα τους Μίνα, ο καπετάνιος Νίκος Βατοκούζης είναι τα
πρόσωπα του μυθιστορήματοςταινίας, με ζωές που «ρέουν» όπως το
νερό, διαλύονται και ανασυντίθενται. Δράματα μικρά και μεγάλα στην
Ανδρο της δεκαετίας του ’30, με οικογένειες ναυτικών, πάθη, σιωπές
και διαρκείς απώλειες.
«Αυτή είναι η πρώτη προβολή της 12ης ταινίας μου. Η Ορσα, η Μόσχα,
ο Νίκος, ο Σπύρος, μεγαλώνουν την κινηματογραφική μου οικογένεια,
δίπλα στον Τζίμη τον Τίγρη και τον Θανάση Βέγγο», είπε ο Παντελής
Βούλγαρης, απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους. «Είναι μια αρκετά
ελεύθερη διασκευή της πλοκής του μυθιστορήματος. Πιστεύω ότι η
ταινία έχει δύναμη και ψυχή», πήρε τον λόγο η Ιωάννα Καρυστιάνη.
«Οταν φίλοι μας στην Ανδρο μας πρότειναν να γυρίσουμε τη “Μικρά
Αγγλία”, ένα βράδυ που πίναμε ρακές, ξαναδιάβασα το βιβλίο και μετά
το έκλεισα στο συρτάρι…», διηγήθηκε η συγγραφέας. «Υπάρχει πάντα
πρόβλημα στην κινηματογραφική μεταφορά αγαπημένων βιβλίων»,
σχολίασε ο σκηνοθέτης. «Ο πεζογραφικός χρόνος είναι εντελώς
διαφορετικός από τον κινηματογραφικό που απαιτεί μεγάλη πύκνωση»,
παρενέβη η Ι. Καρυστιάνη. «Είμαι τυχερός που μπόρεσα να γυρίσω τη “
Μικρά Αγγλία”», πρόσθεσε εμφατικά ο Π. Βούλγαρης.
Στη συζήτηση με τους δημοσιογράφους, στην αίθουσα του «Δαναού»,
συμμετείχε και ο πολυβραβευμένος μοντέρ Τάκης Γιαννόπουλος («το
μοντάζ διήρκεσε από τις 8 Μαρτίου έως τις 8 Νοεμβρίου»). Και οι
τρεις αφηγήθηκαν περιστατικά, μίλησαν για τη διαδικασία των
γυρισμάτων, για την ανεκτίμητη βοήθεια των κατοίκων της Ανδρου.
Την πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιό Πηνελόπη Τσιλίκα, που ερμηνεύει την
Ορσα, ο Π. Βούλγαρης πρωτοείδε σ’ ένα γύρισμα της κόρης του
Κωνσταντίνας Βούλγαρη («Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους»), η οποία
βοήθησε και στο κάστινγκ. Το making of της «Μικράς Αγγλίας»
υπογράφει ο Αλέξανδρος Βούλγαρης. Η διεύθυνση της (εξαιρετικής)
φωτογραφίας είναι του Σίμου Σαρκετζή, η πολύ ενδιαφέρουσα μουσική
της Κατερίνας Πολέμη. Ο σκηνοθέτις έχει συνενώσει διαφορετικές
γενιές σε αυτήν την παραγωγή, τροφοδοτώντας την ταινία με νέα
βλέμματα και αισθητικές αντιλήψεις. Πρωταγωνιστούν: Σοφία Κόκκαλη,
Αννέζα Παπαδοπούλου, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Μάξιμος Μουμούρης,
Χρήστος Καλαβρούζος κ.ά.