Των Χρήστου Σύλλα,
Παναγιώτη Αθανάσαινα
Η «ενισχυμένη» ή κατ’ άλλους «επαυξημένη» πραγματικότητα είναι
αυτό που σχετικά φανερά λέει η ονομασία της.
Πρόκειται
για την «προσθήκη εικονικής πληροφορίας μέσω κατάλληλων
συσκευών στο περιβάλλον (χώρο, αντικείμενα, ανθρώπους) το οποίο
αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος μέσω των αισθητηρίων οργάνων του».
Ενώ στις τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας (virtual reality)
o χρήστης «εμβυθίζεται» σε συνθετικά περιβάλλοντα χωρίς να έχει
αντίληψη του φυσικού κόσμου, στις τεχνολογίες αυξημένης
πραγματικότητας (Αugmented Reality) βλέπει τον πραγματικό κόσμο να
συντίθεται σχετικά αρμονικά -εδώ έγκειται το «στοίχημα»- με
εικονικά αντικείμενα ή πληροφορίες. Οι πρώτες απόπειρες ορισμού της
«AR»
από τον Azuma
το 1997 και το συνεχές του
Μilgram
το 1994 καταδεικνύουν τους περιορισμούς αλλά και την ευρύτητα
της τεχνολογικής αυτής αναζήτησης.
Ωστόσο, σχετικές εφαρμογές
είχαν ξεκινήσει
τη δεκαετία του ’80 από τη στρατιωτική βιομηχανία -προβολή
ενδείξεων οργάνων στα κράνη των πιλότων- χωρίς να παραλείπονται
πρότερες προσπάθειες και προσεγγίσεις όπως του
Aϊβαν Σάδερλαντ
το 1965.
Τον τελευταίο καιρό οι εφαρμογές αυξημένης πραγματικότητας, τόσο
με τον browser της ολλανδικής Layar όσο και με την πλατφόρμα
λογικής «ανοιχτού κώδικα» Wikitude, φαίνεται να κερδίζουν έδαφος
στην αγορά. Kυρίως στην αγορά του mobile Internet όπου αναπτύσσεται
ταχέως και είναι για αρκετούς
η επόμενη μεγάλη εξέλιξη
με τεράστιες δυνατότητες
που ήδη αξιοποιούνται κοινωνικά
.
Το πείραμα του Esquire και οι marketers
Δείτε
Εφαρμογές ενισχυμένης
πραγματικότητας
Στην ευρύτερη αγορά των εντύπων, όπου οι πειραματισμοί για
διέξοδο από την κρίση της κυκλοφορίας και των διαφημιστικών εσόδων
είναι συνεχείς, η ενισχυμένη πραγματικότητα ενδεχομένως να αποτελεί
μια λύση. Με τον εκδότη του Esquire να δηλώνει ευθαρσώς ότι
«βαρέθηκε να ακούει τους άλλους να μιλάνε για τα παλιά media
εναντίον των νέων» και να προχωρεί
στην ενσωμάτωση AR
στο τεύχος Δεκεμβρίου, η εναρμόνιση του εντύπου με την ψηφιακή
τεχνολογία είναι πλέον γεγονός.
Υπηρεσίες όπως το «soundtrack του τεύχους» ξενίζουν ως προς την
ονομασία, εντυπωσιάζουν αρκετά, ωστόσο, την στιγμή της προβολής
τους. Όσο για το κόστος του εγχειρήματος; Δύο διαφημιστικά από την
Lexus καλύπτουν μεγάλο τμήμα του κόστους, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Κανείς βέβαια δεν μιλά για πανάκεια στον χώρο των έντυπων εκδόσεων
καθώς πειραματισμοί σαν κι αυτούς γίνονται όταν υπάρχει υψηλός
βαθμός αφοσίωσης αναγνωστών συν τον χρόνο που χρειάζεται για την
εμπέδωση μιας τέτοιας ψηφιακής κουλτούρας.
Οι marketers από την άλλη,
εκτιμούν ότι
ότι η πολυπόθητη σύνδεση με τους πελάτες περνά από τις
τεχνολογίες augmented reality, με μεγαλύτερη ενδεχομένως επιτυχία
απ’ ότι στα social media. Σύμφωνα με έρευνα της ABI Search, η αγορά
που θα διαμορφωθεί σχετικά με τεχνολογίες AR μέχρι το 2014 θα
αποτιμάται γύρω στα 350 εκατομμύρια δολάρια, από τα 6 εκατομμύρια
που βρίσκεται σήμερα. Την ίδια στιγμή, τα 170 εκατ. εξ’ αυτών θα
προέρχονται από διαφημίσεις με AR σε πλατφόρμες κινητών τηλεφώνων ή
«έξυπνων» συσκευών.
Ωστόσο, υπάρχουν και οι επιφυλακτικοί για την εξέλιξη και την
αποδοχή της «ενισχυμένης πραγματικότητας». «Η εμπειρία αυτή μπορεί
να βελτιωθεί πολύ πιο γρήγορα απ’ όσο πιστεύουμε, ωστόσο, ενδέχεται
να πάρει πολύ χρόνο για να καθιερωθεί», επισημαίνει ο David Armano,
στέλεχος στην Dachis Group, εταιρεία τεχνολογικών υπηρεσιών και
πλατφόρμων.
Σημειώνεται ότι στους δισταγμούς των εταιρειών ενυπάρχει και η
εμπειρικά διαπιστωμένη άποψη ότι καθετί καινούριο κινδυνεύει να
«ξεφτίσει», να γίνει γρήγορα παρωχημένο και να αποδειχτεί ένα
momentum χωρίς ιδιαίτερο μέλλον.
Εκπαιδευτικές και επαγγελματικές εφαρμογές
Εκτός από τις διαφημιστικές, ενημερωτικές και εμπορικές
εφαρμογές της ενισχυμένης πραγματικότητας, σημαντική μπορεί να
είναι η συμβολή της στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά και σε
διάφορους κλάδους επαγγελμάτων, όπως η αρχιτεκτονική.
Σε ότι αφορά την πρώτη, ξεχωρίζει το πρόγραμμα E-Junior, το
πειραματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αναπτύσσεται από το Τεχνικό
Πανεπιστήμιο της Βαλένθια. Το E-Junior εκμεταλλεύεται τα
χαρακτηριστικά της ενισχυμένης αλλά και της εικονικής
πραγματικότητας, για να μεταφέρει τους μαθητές σε φυσικά
περιβάλλοντα όπου μπορούν να αλληλεπιδράσουν με στοιχεία και
οργανισμούς σαν να ήταν εκεί.
Όπως εξήγησε η Μάγια Βρζέσιεν, επικεφαλής του προγράμματος, 24
μαθητές με ειδικά γυαλιά κινούνται μέσα σε μία αίθουσα εικονικής
πραγματικότητας που προσομοιάζει το βυθό της θάλασσας. Εκεί,
βλέποντας τα ψάρια του βυθού, μαθαίνουν για τους θαλάσσιους
οργανισμούς καθώς τα ειδικά γυαλιά προβάλλουν πληροφορίες για όσα
βλέπουν, ενώ παρέχονται και φωνητικές οδηγίες. Ωστόσο, επεσήμανε η
Βρζέσιεν, απαιτούνται ακόμη πολλές ρυθμίσεις στο πρόγραμμα μέχρι να
συμπεριληφθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία, αφού, οι μικροί μαθητές
εντυπωσιάζονται τόσο από το διαδραστικό εικονικό περιβάλλον που δεν
προσέχουν τις πληροφορίες που προβάλλουν τα ειδικά γυαλιά, ενώ
αγνοούν και τις φωνητικές οδηγίες.
Μία άλλη εφαρμογή, που θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στην
αρχιτεκτονική, είναι η DigiTalo, που παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο στο
πλαίσιο του
Συνεδρίου Advanced Computer Entertainment στις εγκαταστάσεις
του Ελληνικού Κόσμου στην Αθήνα. Το DigiTalo είναι μία εφαρμογή που
αναπτύσσεται από το VTT Technical Research Foundation της
Φινλανδίας και που εκμεταλλεύεται τις ιδιότητες της ενισχυμένης
πραγματικότητας για να δημιουργήσει τρισδιάστατες μακέτες κτιρίων
έχοντας ως οδηγό την κάτοψη τους. Συγκεκριμένα, με τη βοήθεια μιας
απλής webcam και του κατάλληλου λογισμικού, ο χρήστης μπορεί να δει
στην οθόνη του υπολογιστή του την κάτοψη του σχεδιασμένου στο χαρτί
κτιρίου να μετατρέπεται σε κτίριο τριών διαστάσεων.
Με αυτό τον τρόπο ο αρχιτέκτονας μπορεί να δει με ευκολία το
κατασκεύασμα και να κινηθεί γύρω του, μετακινώντας ανάλογα την
κάμερα. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το ότι ο χρήστης έχει τη
δυνατότητα να δει και το εσωτερικό του κτιρίου, σαν να περπατά μέσα
σε αυτό, διαμορφώνοντας έτσι την καλύτερη δυνατή εικόνα για το
δημιούργημα, έχοντας στη διάθεση του μόνο την κάτοψη.
www.kathimerini.gr