Επετειακό

3' 23" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το Πολυτεχνείο υπήρξε ορόσημο για μια γενιά Ελλήνων που έζησε έκτοτε με την εντύπωση, ή μάλλον την πεποίθηση, ότι είχε με το θάρρος της κατεβάσει τη στρατιωτική δικτατορία από την εξουσία. Στην πραγματικότητα, το γεγονός υπονόμευσε την εξουσία του Γεωργίου Παπαδόπουλου, αλλά έφερε τον φανατικό Δημήτριο Ιωαννίδη στα πράγματα ώστε να επιχειρήσει την απονενοημένη δολοφονία του προέδρου Μακαρίου. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά και η δικτατορία κατέρρευσε ενώπιον επικείμενης σύγκρουσης με την Τουρκία, για την οποία ήταν ελάχιστα προετοιμασμένη.

Οι αγωνιστές του Πολυτεχνείου ξαναφάνηκαν στην κατοπινή πολιτική ζωή χωρίς όμως να δρέψουν δάφνες. Πρόκειται για μια γενιά που διεκδίκησε την ανταμοιβή της για τις υπηρεσίες που προσέφερε στο έθνος χωρίς όμως να γίνει πρότυπο συμπεριφοράς για τους επιγενομένους.

Τι μένει από τον μύθο του Πολυτεχνείου σήμερα; Μια σειρά από λιγότερο ή περισσότερο επεισοδιακούς επετειακούς εορτασμούς που έδιναν την ευκαιρία σε κόμματα τα οποία δεν είχαν καμία ανάμειξη, ή δεν υπήρχαν καν την εποχή εκείνη, να διεκδικήσουν λίγη από τη δόξα της εξέγερσης.

Το χειρότερο κατάλοιπο της παράδοσης αυτής υπήρξαν οι επιδρομές των ορδών από τα γειτονικά Εξάρχεια, οι οποίες κάποια στιγμή επέλεξαν, όπως όλοι οι βάρβαροι, να εγκατασταθούν μέσα στον κτιριακό χώρο και, αν δεν απατώμαι, εκεί βρίσκονται ακόμα με το αυτόκλητο δικαίωμα της χρησικτησίας.

Η προβληματική συνεπώς παράδοση, που, δυστυχώς, προήλθε από το σημαντικό αυτό γεγονός, ήταν η σύγχυση της έννοιας της ελευθερίας με την ελευθεριότητα. Με την κατάλυση της αυταρχικότητας των συνταγματαρχών, πολλοί Ελληνες αισθάνθηκαν ότι κέρδισαν διά παντός το δικαίωμα να ερμηνεύουν τους νόμους κατά τη βούληση και τα συμφέροντά τους. Από τη φοροδιαφυγή ώς τα καβαλημένα από τα αυτοκίνητα πεζοδρόμια, η μεταπολιτευτική ανομία συντρόφευσε την περίοδο με τις μεγαλύτερες ελευθερίες που γνώρισε ποτέ ο μέσος Ελληνας πολίτης. Ισως μια χώρα ασυνήθιστη στην ανοχή του κράτους μέθυσε από την ατιμωρησία των τελευταίων δεκαετιών και θυμίζει ένα μικρό παιδί που δοκιμάζει διαρκώς τα όρια ανοχής των γονιών του. Από το γκράφιτι σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, στην καταστροφή αγαλμάτων (Κοραής) και ανδριάντων, τις φωτιές στο Αττικόν και τις ανθρώπινες ζωές στη Μαρφίν, ώς τις καταλήψεις και τη λεηλασία των AEI. Αφθονη ελευθερία χωρίς λογοδοσία.

Θυμάμαι πάντοτε τον Ηρόστρατο – πρύτανη του Πολυτεχνείου που δεν επέτρεπε, ώς αριστερός, την είσοδο της πυροσβεστικής στο καιόμενο κτίριο του Πολυτεχνείου και κατέληξε στους Ανεξάρτητους Ελληνες και στον κ. Καμμένο.

Το Πολυτεχνείο αποτελεί πραγματική τομή στην ιστορία των νεοελληνικών νοοτροπιών: – Απελευθέρωσε πολλούς από την τυραννία των απαγορεύσεων και των αναστολών τους, χωρίς να τους διδάξει το σεβασμό στο κράτος δικαίου, που αποτελεί εγγύηση για την ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα επιλεκτικής αποδοχής ή μη των νόμων έχουμε μπροστά στα μάτια μας σήμερα με το κλειστό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το φαινόμενο του πρυτάνεως, που δηλώνει κατά καιρούς ότι περιφρονεί τον νόμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αν και ο νόμος υπερψηφίστηκε με το μεγαλύτερο ποσοστό που γνώρισε ποτέ η Βουλή των Ελλήνων.

Η τομή του Πολυτεχνείου δημιούργησε και μια νέα αριστερά, η οποία γαλουχήθηκε κατά ένα ποσοστό από το KKE, αλλά ζήτησε την ελευθερία της σε άλλους πιο φιλελεύθερους χώρους όπως υπήρξαν το KKE Εσωτερικού και ο πρώτος Συνασπισμός. Τι απέμεινε όμως από αυτούς; O ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα υβρίδιο από τους εναπομείναντες, αλλά σιγήσαντες εκ της γενιάς εκείνης, και τους πιο αυθάδεις από την εκκολαπτική μηχανή του ΠΑΣΟΚ.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου με την πολιτική του οξυδέρκεια κατάλαβε γρήγορα ότι η εποχή της ανοχής που μόλις ρόδιζε όταν ο ίδιος επέστρεφε στην Ελλάδα, του προσέφερε ευρύ πεδίο λαϊκισμού και οβιδιακών μεταμορφώσεων. O λαϊκισμός του «Αντρέα» υιοθετήθηκε έκτοτε από όλα τα κόμματα και είναι και μέσα στην καρδιά της δημοσιονομικής κρίσης η πυξίδα που οδηγεί τις διοικήσεις των χρεοκοπημένων δημοσίων επιχειρήσεων. Σε κάποιες δίνονται ακόμα 15 μισθοί και οι απόφοιτοι λυκείου διευθυντές τους εισπράττουν καταργημένα επιδόματα και μισθούς πάνω από 6.000 ευρώ.

Ακόμα περιμένουμε απάντηση στο ερώτημα του κ. Γλέζου, ο οποίος αναρωτήθηκε «πού θα βρεθούν τα λεφτά;», όταν έμαθε για τις επανακρατικοποιήσεις των ιδιωτικοποιημένων εταιρειών, τις επαναπροσλήψεις των απολυθέντων και τη διεύρυνση των δημοσίων επενδύσεων του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τα άλλα, το Πολυτεχνείο ζει και μας οδηγεί.

* O κ. Θάνος M. Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής του κλειστού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή