Κοιτούσα την πολυκατοικία της οδού Σόλωνος 74, στο τέρμα της πεζοδρομημένης Μασσαλίας. Είχα ανέβει τον δρόμο προσπερνώντας δεξιά μου τα ενοικιαστήρια και τα παραφερνάλια της Νομικής, αριστερά μου τις ορειχάλκινες προτομές της Ελένης και του Κώστα Ουράνη (του γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνου) και έβγαινα προς Σόλωνος, όταν λοξοδρομώντας ελαφρώς αριστερά άφησα το βλέμμα μου να πέσει στην καστανή πρόσοψη της Σόλωνος 74.
Είναι μία πολυκατοικία της δεκαετίας του 1930, ορθολογική, κομψή, όχι από τις πιο σπουδαίες, αλλά όμορφη μέσα στη συγκροτημένη οργάνωσή της. Στάθηκα απέναντί της γιατί άξαφνα μου ήρθε στον νου ο δημιουργός της, ο αρχιτέκτων Ισαάκ Σαπόρτα (1910-1998), μία ωραία μορφή του ελληνικού Μεσοπολέμου, με μια ζωή πλούσια σε βιώματα. Σκέφτηκα πόσα λίγα έχουν μείνει στο θησαυροφυλάκιο της κοινής γνώσης, ξέφτια ύλης και σκόρπιες σκέψεις. Μέσα στους δρόμους της Αθήνας σκοντάφτει κανείς συχνά στα σπίτια που σχεδίασαν εκείνες οι γενιές, του ’10 και του ’30 και του ’50, αρχιτέκτονες οι περισσότεροι με καλλιτεχνική παιδεία, με οράματα μιας νιότης που ήθελε να φτιάξει τον 20ό αιώνα.
Και αυτή η πολυκατοικία του Σαπόρτα έγινε σε λίγα δευτερόλεπτα ένα σύμβολο μιας Αθήνας πιο πραγματικής από αυτήν που έβλεπα με τα μάτια μου, γιατί έμοιαζε πιο αληθινή, με μια αλήθεια υπέρτερη του ρεαλισμού. Οταν είχα πρωτομάθει για τον Σαπόρτα, μέσα από το βιβλίο που είχε επιμεληθεί ο αξέχαστος Γιώργος Σημαιοφορίδης (Ισαάκ Σαπόρτα «Επάγγελμα Αρχιτέκτων. Μια αφήγηση ζωής», εκδ. Untimely Books, Αθήνα 1996), αναζήτησα σε φωτογραφίες αρχικά τα κτίριά του, σκόρπια στην Ελλάδα. Στην Κυψέλη, στο Κολωνάκι, στη Φιλοθέη, στην Κοκκινιά, στο Ναύπλιο, στη Θεσσαλονίκη. Περισσότερο σκεφτόμουν εκείνον τον νέο, τον γεννημένο στον Βόλο, τον νέο Ελληνα με το ισπανικό διαβατήριο και τις εβραϊκές ρίζες, 500 χρόνια στη Θεσσαλονίκη από την πλευρά του πατέρα του, «από πάντα» από την Εβραία Γιαννιώτισσα μητέρα, τον παντρεμένο με την Νόρα Νεχαμά, θυγατέρα του ιστορικού Ιωσήφ Νεχαμά. Αυτόν τον νέο, τον μαγεμένο με τις ιδέες του Μοντέρνου Κινήματος, μέλος του 4ου CIAM των Αθηνών, το 1933, με όλη την ευρωπαϊκή διανόηση στην ελληνική πρωτεύουσα, σε μέρες πνευματικής ευεξίας και μεγάλης ψυχικής ευφορίας. Ηταν όλοι τόσο νέοι.
Και μετά, όταν έμαθα από την αρχιτέκτονα Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, ότι ο Σαπόρτα είχε δώσει το αρχείο του, μετά τη δική της παραίνεση, στα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, η μορφή του ρίζωσε στο ανάγλυφο της Αθήνας και όταν περνάω από Σόλωνος 74 ή από Σκουφά και Πινδάρου ή από Ηρακλείτου και Αναγνωστοπούλου ή από την οδό Σπευσίππου, τον σκέφτομαι. Περισσότερο, δε, από τότε (2003) που η Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη έγραψε για τα ζωγραφικά σχέδια του Ισαάκ Σαπόρτα, τα γυμνά του και τα αρχιτεκτονικά του, μικρά κομψοτεχνήματα, μενταγιόν ωραίας θέασης στη ζωή. Αυτός ο καλλιεργημένος, τολμηρός Σαπόρτα που, αφού γλίτωσε από τα στρατόπεδα των ναζί, εγκαταστάθηκε στην Αμερική, αυτός ο πάντα νέος που δούλεψε και οικοδόμος όταν χτιζόταν η Φοιτητική Λέσχη (για να ψηθεί στη δουλειά) είναι ακόμη ζωντανός στα μάτια μου. Υπάρχει.