Επιστρέφουμε στο δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης και απολαμβάνουμε τις μεγάλες ανοιξιάτικες ημέρες του, ακούγοντας Beatles από τα πρώτα χρόνια της καριέρας τους και περιδιαβαίνοντας ανάμεσα σε ιστορικά κτίρια και παλιές αποθήκες, που σήμερα έχουν μετατραπεί σε χώρους τέχνης, μοντέρνα γραφεία, διαμερίσματα και ξενοδοχεία. Και όλα αυτά περιμένοντας να ολοκληρωθεί το μοναδικό οικιστικό πρότζεκτ του μεγάλου λιμανιού, που ακούει στο όνομα Hafencity!
Mια φίλη λέει ότι το Αμβούργο είναι η ωραιότερη πόλη του κόσμου και ότι θα ήθελε να ζήσει εκεί για πάντα. Δεν είμαι βέβαιη ότι ασπάζομαι την άποψή της, οπωσδήποτε όμως το Αμβούργο είναι από τις πόλεις που θέλω να επισκέπτομαι συχνά, ειδικά την άνοιξη, την εποχή που ολόκληρη η πόλη βγαίνει έξω, τα «πράσινα» μέρη της (που καταλαμβάνουν περίπου το 14% της έκτασής της) ανθίζουν και… η μέρα μεγαλώνει τόσο, σαν μη θέλει για κανένα λόγο να παραχωρήσει τη θέση της στη νύχτα.
Το Αμβούργο δεν θυμίζει καμία άλλη πόλη της Γερμανίας. Διαθέτοντας το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, μετά το Ρότερνταμ, ο πληθυσμός του μπερδεύτηκε από νωρίς με κόσμο από κάθε μεριά του πλανήτη, που φόρτωνε και ξεφόρτωνε εμπορεύματα, έμενε για λίγο, άφηνε κάτι από την κουλτούρα του, κι έπειτα πάλι έφευγε, για να έρθουν οι επόμενοι. Κάπως έτσι διαμορφώθηκε η εξωστρεφής, η κοσμοπολίτικη -θα λέγαμε- ατμόσφαιρά του, που το χαρακτηρίζει μέχρι και τις μέρες μας, παρότι η εμπορική δραστηριότητα του λιμανιού έχει αλλάξει σχεδόν καθολικά τις τελευταίες δεκαετίες. Η ιστορία του όμως δεν παύει να είναι παρούσα σε κάθε βήμα που κάνουμε, είτε στην Παλιά Πόλη είτε στο λιμάνι.
Περαστικοί από την πόλη
Οπως και ο υπόλοιπος κόσμος, έτσι και το Αμβούργο δεν βιώνει σήμερα τις καλύτερες μέρες του, από οικονομική άποψη. Το λιμάνι του δεν είναι πλέον και τόσο ανταγωνιστικό, ενώ διάφορα πολύ ενδιαφέροντα οικιστικά πρότζεκτ που έχουν ξεκινήσει και υλοποιούνται, όπως η φουτουριστική Hafencity που χτίζεται στο λιμάνι και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας, δεν πηγαίνουν και τόσο καλά όσο είχαν υπολογίσει. Αυτό βέβαια είναι σημείο του καιρού μας, είναι αποτέλεσμα οικονομικών και πολιτικών επιλογών που ξεπερνούν τα όρια της δικής μας, ταξιδιωτικής, ιστορίας και λίγο μπορεί να απασχολήσουν τον επισκέπτη της πόλης, που θα βρεθεί εδώ ως περαστικός μέχρι να συνεχίσει για τον επόμενο προορισμό του.
Ως ταξιδιώτες, λοιπόν, που έχουμε καταφτάσει σε μια τόσο σπουδαία, ιστορική, ενδιαφέρουσα και εν τέλει -όπως θα διαπιστώσετε- συναρπαστική πόλη, δεν έχουμε παρά να ξεκινήσουμε την αναμέτρηση με την ιστορία, όπου το παρόν δεν παύει ούτε στιγμή να συνδιαλέγεται με το παρελθόν. Σαν παιχνίδι!
Στα ίχνη των σκαθαριών
Είναι απόγευμα Σαββάτου και το ραντεβού μας με τη Στέφανι είναι στην πλατεία των Beatles, στην ιστορική περιοχή του λιμανιού St. Pauli. Πριν από τέσσερα χρόνια που είχα επισκεφτεί ξανά το Αμβούργο, δεν θυμάμαι να υπήρχε αυτή η πλατεία, ούτε όμως και το Beatles Tour που ετοιμαζόμαστε να παρακολουθήσουμε. Το μόνο που είχα μάθει τότε είναι ότι τα Σκαθάρια είχαν περάσει από εδώ πριν γίνουν διάσημα και κατακτήσουν με τη μουσική τους τον κόσμο. Οτι εδώ, όμως, όπως μαθαίνουμε από τη Στέφανι, είχαν δώσει εκατοντάδες συναυλίες στα κλαμπ του λιμανιού, ότι έβγαλαν τα πρώτα τους χρήματα, ότι διαμόρφωσαν το μετέπειτα λουκ τους, αλλά και ότι την πρώτη φορά κλήθηκαν να παίξουν σε μαγαζί που την προηγούμενη μέρα είχε στριπ σόου, ουδέποτε τα είχα ακούσει. Η Στέφανι, φανατική θαυμάστρια των Beatles (αν και δεν τους πρόλαβε εν ενεργεία, γιατί είναι μικρότερη) και μουσικός η ίδια, έχει συγκεντρώσει όλες αυτές τις πληροφορίες, μαζί με τις πρώτες φωτογραφίες του συγκροτήματος, από μια, μεγάλη πλέον σε ηλικία, κολλητή φίλη και φωτογράφο των Σκαθαριών την εποχή του Αμβούργου, δηλαδή στις αρχές της δεκαετίας του '60. Και τα τελευταία λίγα χρόνια πραγματοποιεί ένα συναρπαστικό μουσικό τουρ που περνάει από όλα τα κλαμπ όπου πέρασαν και οι Beatles και το οποίο η ίδια εμπλουτίζει με τη μουσική και τα τραγούδια τους, που παίζει ζωντανά στη μικρή κιθάρα που έχει μαζί της.- www.hempels-musictour.com!
St. Pauli: Νυχτοπερπατήματα και γκολ
«Γιατί όμως οι Beatles έφυγαν από το Λίβερπουλ και ήρθαν στο Αμβούργο;» ήταν η απορία που μας ήρθε κατευθείαν στο μυαλό και η Στέφανι, φυσικά, φρόντισε να λύσει. Εκείνα τα χρόνια, όταν το λιμάνι ήταν στα πάνω του και ο Ελβις είχε ήδη κάνει τη μουσική του επανάσταση, οι ναυτικοί από την Αγγλία και την Αμερική, που έμεναν εδώ για καιρό, κυκλοφορούσαν και… ξόδευαν, ήθελαν να ακούν και το ροκ εν ρολ τους. Αυτή η απαίτηση του κοινού οδήγησε και έναν μεγαλοϊδιοκτήτη κλαμπ στην περιοχή του St. Pauli, όπου σύχναζαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι του λιμανιού, αρχικά στο Λονδίνο και έπειτα από μια σύμπτωση στο Λίβερπουλ, όπου και του πρότειναν μεταξύ άλλων τους Beatles. Και τους έφερε. Τότε, τα μετέπειτα διάσημα Σκαθάρια δεν είχαν καν δικό τους ρεπερτόριο. Οπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, όμως, είχαν και ταλέντο, και… αστέρι.
Κι έτσι, οι πρώτοι που τους χάρηκαν ήταν οι ναυτικοί του Αμβούργου. Και η πρώτη περιοχή που τους ανέδειξε, το μυθικό πια St. Pauli. Εδώ, όπου ακόμη και σήμερα χτυπάει η καρδιά της νυχτερινής ζωής της πόλης. Μπορεί πια να μην την κατακλύζουν ναυτικοί, αλλά κυρίως τουρίστες, και τα περισσότερα από τα ιστορικά εκείνα κλαμπ να μην υπάρχουν πια, στη θέση τους όμως θα βρείτε αμέτρητα άλλα για να πιείτε το ποτό σας και να ακούσετε τη μουσική σας, πλάι βέβαια σε live shows και τη red light destrict, όπου η είσοδος επιτρέπεται αυστηρά μόνο σε άντρες. Και αυτό μέρος της ιστορίας της περιοχής είναι, όπως και ο δρόμος που ακούει στο όνομα Grosse Freiheit, δηλαδή της «μεγάλης ελευθερίας».
Το St. Pauli, όμως, είναι γνωστό και για άλλον ένα λόγο. Οι ποδοσφαιρόφιλοι, ειδικά, το γνωρίζουν πολύ καλά για την ομώνυμη ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία, αν και δεν σημειώνει πολύ καλή πορεία τελευταία, έχει φανατικούς οπαδούς εντός αλλά… και εκτός συνόρων.
Ένα λιμάνι για όλους (;)
Εκ των… εκτός συνόρων κι εμείς, αφήνουμε την περιοχή του λιμανιού για να συνεχίσουμε τη βόλτα μας στο ίδιο το λιμάνι. Τα harbour tour που διοργανώνονται εδώ αποτελούν ιδανική ευκαιρία για να περιηγηθείτε εν πλω (με ημερόπλοιο) στο δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης και να πλεύσετε πλάι στα τεράστια εμπορικά πλοία της Cosco, φορτωμένα με πολύχρωμα κοντέινερ, ή στα επίσης πελώρια κρουαζιερόπλοια, όπως το Queen Mary 2, των μεγαλύτερων εταιρειών κρουαζιέρας του κόσμου που έρχονται έως εδώ για μια στάση, αλλά και για επισκευή ή συντήρηση. Είναι η στιγμή που μαθαίνουμε ότι το λιμάνι του Αμβούργου μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και πέντε μεγάλα κρουαζιερόπλοια συγχρόνως.
Κατά τα άλλα, η πλωτή βόλτα μας περνάει κάτω από γέφυρες και ανάμεσα από μικρότερα κανάλια που περιβάλλονται από τούβλινα κτίρια, που κάποτε ήταν αποθήκες εμπορευμάτων· σήμερα, όμως, τα περισσότερα από αυτά έχουν αλλάξει χρήση ακολουθώντας το πνεύμα των καιρών και είναι από αίθουσες τέχνης, γκαλερί και μουσεία (σημειώστε εδώ το Kunstmeile, το «μίλι της τέχνης» ελληνιστί – www.kunstmeile-hamburg.de) μέχρι γραφεία και ξενοδοχεία.
Και η βόλτα ολοκληρώνεται με την αποβίβασή μας στην ολοκαίνουργια και ανολοκλήρωτη, όπως επισημάναμε και παραπάνω, Hafencity. Το μεγαλεπήβολο αυτό οικιστικό πρότζεκτ, που ακόμα δεν είναι βέβαιο ότι θα τους… βγει (οικονομικά τουλάχιστον), έχει οπωσδήποτε εξαιρετικό ενδιαφέρον σε ό,τι αφορά τον τρόπο που θα μπορούσαν περιοχές ολόκληρες πλάι σε κατεξοχήν εμπορικά/βιομηχανικά τμήματα, όπως ένα λιμάνι, να διαμορφωθούν σε χώρους κατοικιών, πρασίνου και αναψυχής με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον. Βέβαια, στις εποχές που ζούμε και που όλα τα κινεί η αγορά, τέτοια πρότζεκτ απευθύνονται στους πολύ λίγους έχοντες και κατέχοντες και σε καιρούς οικονομικής κρίσης υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα σχέδια αυτά να μείνουν στη μέση…
Πως πάμε
Απευθείας πτήσεις δεν υπάρχουν. Μπορείτε ωστόσο να ταξιδέψετε με τη Lufthansa ή την Aegean (οι δύο εταιρείες μοιράζονται κοινούς κωδικούς) μέσω Μονάχου ή Φρανκφούρτης.
Διαμονή
Κοσμοπολίτικη πόλη γαρ και μεγάλο λιμάνι συγχρόνως, στο Αμβούργο θα βρείτε ξενοδοχεία που απευθύνονται σε όλα τα γούστα και βαλάντια. Αυτά που παρουσιάζουμε παρακάτω δεν είναι τα πιο φθηνά (ούτε και τα πιο ακριβά βέβαια), αλλά ξεχωρίζουν για το ιδιαίτερο ντιζάιν τους και αξίζει να τους ρίξετε μια ματιά. Κατά τα άλλα, σε πλατφόρμες αναζήτησης όπως το booking.com θα βρείτε οπωσδήποτε ένα κατάλυμα που να σας ταιριάζει, ενώ για τους νεότερους υπάρχουν και πάμπολλα hostels από 10 ευρώ το άτομο, τα οποία θα βρείτε σε sites όπως το hostelworld.com.
Empire Riverside Hotel (Bernhard Nocht Strasse 97, T/+49(0)40-311190, www.empire-riverside.de). Βρίσκεται στο St. Pauli και διαθέτει 327 δωμάτια και σουίτες, τη διακόσμηση των οποίων έχει επιμεληθεί ο βραβευμένος αρχιτέκτονας David Chipperfield, με γυάλινα παράθυρα από πάνω μέχρι κάτω, που ειδικά στους ψηλούς ορόφους προσφέρουν πανοραμική θέα στο λιμάνι και στην πόλη. Το skybar του 20ού αποτελεί σημείο αναφοράς στη νυχτερινή διασκέδαση της πόλης, ενώ το εστιατόριο με την ανοιχτή κουζίνα, Waterkant, σερβίρει πιάτα έθνικ. Το δε σούσι παρασκευάζεται μπροστά στα μάτια σας!
25hours Hotel Hafencity (Überseeallee 5, Hafencity, T/+49(0)40-2577770, www.25hours-hotels.com). Στο Αμβούργο θα βρείτε δύο ξενοδοχεία των design hotels 25hours, τα οποία θα σας ενθουσιάσουν. Αυτό που βρίσκεται στο Hafencity είναι διακοσμημένο με στοιχεία που αναφέρονται στο λιμάνι – ο ένας του τοίχος είναι από κοντέινερ, για παράδειγμα, ενώ έχει και καθίσματα από πολλά χαλιά τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο, παραπέμποντας στο εμπόριο χαλιών για το οποίο φημίζεται ακόμη το Αμβούργο. Στο ισόγειο λειτουργεί το πολύ ενδιαφέρον εστιατόριο και μπαρ Heimat (T/+49(0)40-257777840, [email protected]), καθώς και ένα γουστόζικο design store, ενώ στον επόμενο μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το καθιστικό αλλά και την αίθουσα… μουσικής με ένα σωρό βινύλια στη διάθεσή σας.
25hours Hotel Hamburg Nο.1 (Paul Dessau Strasse 2, Τ/+49(0)40-855070, www.25hours-hotels.com). Το έτερο ξενοδοχείο της αλυσίδας στο Αμβούργο. Πολύ νεανικό, με ποπ διακόσμηση και ατμόσφαιρα και ενδιαφέροντα πακέτα και προσφορές, όπως αυτό που «τρέχει» τώρα στο site του ξενοδοχείου και προσφέρει δύο διανυκτερεύσεις με πρωινό, ποδήλατο ανάλογα με τη διαθεσιμότητα και δωρεάν spa στις εγκαταστάσεις του γειτονικού ξενοδοχείου Gastwerk.
Gastwerk Hotel Hamburg (Beim Alten Gaswerk 3, Τ/+49(0)40-890620, www.gastwerk.com). Design hotel με 141 δωμάτια, λοφτ και σουίτες, συνεδριακή αίθουσα, εστιατόριο, μπαρ και… εξαιρετικές εγκαταστάσεις spa σε μια πρώην αποθήκη άνθρακα.
East Hotel & Restaurant (Simon von Utrecht Strasse 31, T/+49(0)40-309933, www.east-hamburg.de). Ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων στην καρδιά σχεδόν του St. Pauli, με άνετα και μοντέρνα δωμάτια, χρώματα από την Ανατολή, γυμναστήριο και κέντρο ευεξίας. Στο εστιατόριο η κουζίνα εστιάζεται κυρίως σε γεύσεις ασιατικές, ενώ μπορείτε να απολαύσετε ένα ποτό ή κοκτέιλ τόσο στα δύο lounge του ξενοδοχείου όσο και στο μπαρ.
Lindner Hotel am Michel (Neanderstrasse 20 Τ/+49(0)40-3070670, www.lindner.de). Με πιο business ύφος και μίνιμαλ γραμμές, το τεσσάρων αστέρων ξενοδοχείο, που άνοιξε τις πόρτες του μόλις πριν από πέντε χρόνια και βρίσκεται σε απόσταση 10 λεπτών από το St. Pauli, διαθέτει 259 ευρύχωρα και μοντέρνα δωμάτια, γυμναστήριο, spa, εστιατόριο και μπαρ.
The George (Barcastrasse 3, T/+49(0)40-2800300, www.thegeorge-hotel.de). Εκατόν είκοσι πέντε δωμάτια και σουίτες σε χρωματισμούς από καφέ σοκολά έως σαμπανί (και όλες τις αποχρώσεις τους), αλλά και με πρωτότυπες ταπετσαρίες στους τοίχους. Τα δωμάτια είναι εξοπλισμένα, μεταξύ άλλων, με ηχοσύστημα iHome, καφετιέρα και υλικά για τσάι και βεβαίως δωρεάν πρόσβαση στο Ιντερνετ. Επίσης, το ξενοδοχείο διαθέτει εγκαταστάσεις spa σε… μαροκινό στυλ.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
Φαγητό
Feuerschiff (T/+49(0)40-362553. www.das-feuerschiff.de). Αν θέλετε να δειπνήσετε σε πλοίο και να νιώσετε την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του λιμανιού της πόλης, σε συνδυασμό με καλή κουζίνα, έχετε έρθει στο κατάλληλο μέρος.
Zu den alten Krameramtsstuben am Michel (Krayenkamp 10, Τ/+49(0)40-365800, www.krameramtsstuben.de). Κρυμμένο στο μικρό αυτό στενάκι κοντά στην εκκλησία και σήμα κατατεθέν της περιοχής του Αγίου Μιχαήλ, θα δειπνήσετε παραδοσιακά γερμανικά, με άφθονη δροσερή μπίρα.
Cuneo (Davidstrasse 11, T/+49(0)40-312580, www.cuneo1905.de). Ιταλικό εστιατόριο, που άνοιξε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Είναι οικογενειακή επιχείρηση και σερβίρει αυθεντική ιταλική κουζίνα στην καρδιά του St. Pauli.
Heimat Kuche + Bar (25hours Hotel, Überseeallee 5, Hafencity, T/+49(0)40-257777840, [email protected]). Εδώ θα έρθετε για πιο… μοντέρνες ευρωπαϊκές γεύσεις (σαλάτες, σούπες, μπέργκερ, πάστα, σνίτσελ κ.λπ.) σε ένα πολύ ιδιαίτερο περιβάλλον. Η κουζίνα ανοίγει στις 12 το μεσημέρι.
Chilli Club (Am Sandtorkai 54, Hafencity, T/+49(0)40-35703580 www.chilliclub.de). Καλή και γευστική ασιατική κουζίνα (σούσι, σασίμι, σούπες, σαλάτες και ασιατικοί… μεζέδες) στην καρδιά του Hafencity.
Μη χάσετε
Το Fischmarkt. Είναι η πραγματικά ξεχωριστή ψαραγορά της πόλης που ανοίγει κάθε Κυριακή πρωί και είναι must είτε απλώς για βόλτα και χάζι είτε για καλό φρέσκο ψάρι. Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζετε, όμως, είναι ότι η αγορά ανοίγει στις 5 το πρωί και ότι, αν πάτε στις 7, για παράδειγμα, ίσως να έχετε αργήσει πολύ. Μπορείτε ίσως να τη συνδυάσετε με τη νυχτερινή σας βόλτα!
Το Karolinenviertel. Βρίσκεται πολύ κοντά στο St. Pauli και είναι μία από τις ανερχόμενες εναλλακτικές γειτονιές που αξίζει να περπατήσετε. Νεανική, με ωραία καταστήματα, γκαλερί, ατελιέ ανεξάρτητων σχεδιαστών μόδας, second hand και vintage shops, και μικρά καφέ και εστιατόρια, είναι αναμφισβήτητα το νέο trend της πόλης.
Την Παλιά Πόλη, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας καταστράφηκε από την πυρκαγιά του 1842 και ξανακαταστράφηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, για να φτιαχτεί μια και καλή και να μπορείτε σήμερα να επισκεφτείτε το δημαρχείο, το ναό του Αγίου Πέτρου, την εκκλησία του Αγίου Νικολάου και το παλαιότερο Χρηματιστήριο της Γερμανίας. Εδώ γύρω θα έρθετε επίσης για τα ψώνια σας στα αμέτρητα εμπορικά καταστήματα του κέντρου. Αν μάλιστα είστε τυχεροί και πετύχετε εκπτώσεις, θα ενθουσιαστείτε οπωσδήποτε!
Τη λίμνη Αλστερ. Απέχει ένα χιλιόμετρο περίπου από το κέντρο της πόλης και είναι ένας μικρός επίγειος παράδεισος και μία από τις ακριβότερες περιοχές του Αμβούργου, με παλιά αρχοντικά και βίλες. Ολόκληρη η περιοχή πνίγεται κυριολεκτικά στο πράσινο και ειδικά την άνοιξη και το καλοκαίρι είναι γεμάτη κόσμο που λιάζεται στο γρασίδι, κάνει πικνίκ, τζόκινγκ, ποδήλατο ή απλώς κάνει βόλτες και χαλαρώνει.
Διαβάστε
«Beatles in Hamburg». Ενα αλφαβητάρι που θα βρείτε σε κεντρικά βιβλιοπωλεία της πόλης για τα πρώτα χρόνια των Σκαθαριών, που, προτού γίνουν γνωστά σε όλο τον κόσμο, έπαιζαν ως άλλο ένα άσημο μουσικό γκρουπ στα κλαμπ της πόλης, που κατακλύζονταν από ναυτικούς.
Το ξέρετε ότι…
…το λιμάνι του Αμβούργου βρίσκεται στον Ελβα ποταμό, ο οποίος εκβάλλει στη Βόρεια Θάλασσα, μετά από 100 χλμ. περίπου;
Στο διαδίκτυο
www.hafen-hamburg.de, www.hafencity.com