Η δυσάρεστη αντιμετώπιση μιας πραγματικότητας ίσως πρέπει να μας κάνει να σκεφτόμαστε, ακριβώς για να προλαβαίνουμε τα δυσάρεστα. Την περασμένη εβδομάδα ενημερωθήκαμε για τον θάνατο του καθηγητή Συγκριτικής Γραμματολογίας Γιώργου Βελουδή. Η ανακοίνωση που έφτασε στα ηλεκτρονικά μας ταχυδρομεία από εκδοτικό οίκο δεν ήταν η συνήθης. Μας καλούσε να βοηθήσουμε για να βρούμε οικείους του νεκρού. Ο εκδοτικός οίκος είχε ειδοποιηθεί από την ιδιωτική κλινική στην οποία νοσηλεύτηκε τις τελευταίες ημέρες της ζωής του ο Γ. Βελουδής. Ενημερώθηκε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο οποίο δίδαξε για πολλά χρόνια ο Γ. Βελουδής και ήταν ομότιμος καθηγητής πια, και δήλωσε την προθυμία του να αναλάβει ό,τι χρειάζεται.
Αυτό το περιστατικό μού θύμισε τη δραστική παρέμβαση που κάνει το Σπίτι του Ηθοποιού και όσα δεν κάνει, αλλά θα μπορούσε να κάνει, η Εταιρεία Συγγραφέων. Δεν έχει χρήματα η Εταιρεία Συγγραφέων, αλλά φαίνεται ότι δεν έχει –και τη χρειάζεται επειγόντως– και την «τρέλα» της Αννας Φόνσου, η οποία κρύβεται πίσω από τη στοργική στέγη του Σπιτιού του Ηθοποιού.
Θέλω να πω ότι τα πνευματικά σωματεία, που κουβαλάνε μια μεγάλη ιστορία και έχουν στεγάσει ως μέλη μερικές από τις μεγαλύτερες μορφές του πνευματικού και καλλιτεχνικού κόσμου της χώρας, έχουν συνδεθεί, παλαιότερα, με σημαντικές πολιτιστικές πρωτοβουλίες. Τα τελευταία χρόνια είναι παρόντα συνήθως με ανακοινώσεις ή με εκδηλώσεις όπως η προχθεσινή για την Ημέρα Ποίησης. Ολα χρειάζονται. Ομως, υπάρχουν δράσεις που συνδέονται με την καθημερινότητα και την επικαιρότητα και υπάρχουν και άλλες δράσεις, οι οποίες μπορεί να είναι πιο σιωπηλές, αλλά κάποια στιγμή είναι απαραίτητες.
Κάποιο από τα σπίτια των συγγραφέων που καταρρέουν δεν θα μπορούσε να ανακαινιστεί και να γίνει το Σπίτι του Συγγραφέα (να στεγάζει δηλαδή συγγραφείς που τελειώνουν τη ζωή τους πενόμενοι, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους); Εχουν ακουστεί πολλά για πολλά τέτοια μισογκρεμισμένα σπίτια (του Ν. Λαπαθιώτη στα Εξάρχεια, του Αγγελου Τερζάκη στο Ναύπλιο, του Κωστή Παλαμά στην Πλάκα, του Γ. Δροσίνη στην Εύβοια…). Ή ακόμα, εκείνη η Βίλα Μπότση στην Πολιτεία ανήκει ή όχι ακόμα στο ελληνικό Δημόσιο; Δεν θα μπορούσε να πάρει την πρωτοβουλία η Εταιρεία Συγγραφέων για να ξεκινήσει σε κάποιο από αυτά η δημιουργία της Στέγης του Συγγραφέα; Για τη δική της στέγη, της Εταιρείας, φρόντισε η Διδώ Σωτηρίου.
Ισως θα ήταν σκόπιμο, σαν δείγμα όχι μόνο αλληλεγγύης, αλλά και στάσης ζωής, να φροντίσουν οι σημερινοί συγγραφείς, τα σημερινά μέλη της Ε.Σ., για τα υπερήλικα μέλη τους. Λίγα χρόνια νωρίτερα, η φροντίδα ήταν για να απονεμηθεί τιμητική σύνταξη. Ισως σήμερα αυτό να είναι δύσκολο. Είναι πολύ εύκολο, όμως, να ρωτήσουν την Αννα Φόνσου πώς κατάφερε και ξεπέρασε όλα τα εμπόδια και έκανε κάτι πολύ δύσκολο να φαίνεται αυτονόητο.