ΔΑΜΑΣΚΟΣ. Η Συρία έχασε την Κυριακή ακόμη μία διορία για την απομάκρυνση και καταστροφή όλων των χημικών της όπλων, αλλά η κυβέρνηση της εμπόλεμης χώρας βρίσκεται, σύμφωνα με ρεπορτάζ των «Τάιμς της Νέας Υόρκης», πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της αποστολής. Αυτό τουλάχιστον ανέφεραν στην έγκυρη αμερικανική εφημερίδα διεθνείς εμπειρογνώμονες που επιβλέπουν τη διαδικασία. Η συριακή κυβέρνηση είχε συμφωνήσει να ολοκληρώσει την εξαγωγή και καταστροφή 1.200 τόνων χημικών όπλων μέχρι τις 27 Απριλίου αφότου έχασε την προθεσμία του περασμένου Φεβρουαρίου. Την περασμένη Κυριακή φέρεται πως είχε απομακρύνει ή καταστρέψει το 92,5% του επικίνδυνου οπλοστασίου της. Πάντως, η Ζίγριντ Κάαγκ, συντονίστρια της κοινής αποστολής ΟΗΕ και Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων, κάλεσε τη Δαμασκό να πραγματοποιήσει το τελικό βήμα σύντομα και να εξουδετερώσει το εναπομείναν 7,5% των όπλων της. Αν η Συρία τηρήσει τη δέσμευσή της για καταστροφή ολόκληρου του προγράμματος χημικών όπλων έως τα τέλη Ιουνίου, θα εκτιμηθεί δεόντως από τη διεθνή κοινότητα, αφού αυτή ήταν η συμφωνία που συνήφθη με τη συμμετοχή ΗΠΑ και Ρωσίας μετά την επίθεση της 21ης Αυγούστου στη Δαμασκό, η οποία είχε προκαλέσει διεθνή αγανάκτηση. Αναλύσεις και φωτογραφίες από τη σύγκρουση τοποθετούν τον αριθμό των νεκρών στις 100.000, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί.
Ο βραδύς ρυθμός απομάκρυνσης των χημικών όπλων τούς δύο πρώτους μήνες του έτους δημιούργησε ανησυχίες ότι η Δαμασκός θα αθετήσει τις υποσχέσεις της, αλλά η διαδικασία επιταχύνθηκε τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ειδικοί σε θέματα αφοπλισμού σημειώνουν ότι ο ρυθμός καταστροφής είναι πρωτόγνωρος. «Είναι μια μοναδική επιχείρηση, αρκετά γρήγορη, αν αναλογιστεί κανείς τις συνθήκες», εξήγησε στους «Τάιμς» ο Ραλφ Τραπ, ειδικός σε θέματα χημικών όπλων. «Ειλικρινά, οι περισσότεροι ούτε περίμεναν ότι θα ήταν εφικτός αυτός ο στόχος πριν από έξι μήνες», τόνισε.
Χθες, ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Ασαντ κατέθεσε επισήμως την υποψηφιότητά του για τις προεδρικές εκλογές που είναι προγραμματισμένο να διεξαχθούν στις αρχές Ιουνίου, διεκδικώντας μια τρίτη 7ετή προεδρική θητεία. Ο πρόεδρος της Βουλής διάβασε ενώπιον του Κοινοβουλίου επιστολή, την οποία -όπως είπε- υπέβαλε ο Ασαντ στο Συνταγματικό Δικαστήριο και η οποία μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: «Εγώ […] ο δρ Μπασάρ Χάφεζ αλ Ασαντ […] επιθυμώ να θέσω υποψηφιότητα για το αξίωμα του προέδρου της Δημοκρατίας, ελπίζοντας ότι το Κοινοβούλιο θα την επικυρώσει». Η συριακή αντιπολίτευση και η Δύση έσπευσαν να αποκηρύξουν την αναμενόμενη απόφαση του Ασαντ. Αντικυβερνητικοί ακτιβιστές υπενθύμιζαν ότι ήταν η άρνηση του προέδρου να εγκαταλείψει την εξουσία που πυροδότησε την εμφύλια σύγκρουση στη Συρία. Η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει την αναμέτρηση της 3ης Ιουνίου ως τη λύση στη σύρραξη: αν ο λαός επιλέξει τον Ασαντ, οι μάχες θα πρέπει να σταματήσουν. Αν χάσει, τότε θα παραιτηθεί. Η εκλογική επιτροπή της Συρίας υποσχέθηκε να βρει «ικανοποιητικές λύσεις» για τους πολίτες που κατοικούν στις περιοχές που πλήττονται από τη βία ώστε να μπορέσουν να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Αμφιβολίες για τη διαδικασία
Οι αντίπαλοι του προέδρου πάντως αμφιβάλλουν ότι η αναμέτρηση θα απηχεί τη λαϊκή βούληση. Η διενέργεια της διαδικασίας θα είναι αδύνατη σε σημεία της χώρας που ελέγχονται από τους αντάρτες και θα είναι δύσκολη επίσης σε άλλες περιοχές, όπου μαίνονται οι συγκρούσεις. Τέλος, στα κυβερνητικά προπύργια, όπου η ψηφοφορία θα είναι εφικτή, θα υπάρξουν σοβαρά ερωτήματα για τη νομιμότητα της διαδικασίας. Μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Ασαντ, η τηλεόραση μετέδωσε εθνικιστική μουσική και ύμνους προς τον Θεό, ενώ η κρατική τηλεόραση προέβαλε σύντομο βιογραφικό του προέδρου και τον εμφάνιζε να ζητεί από τους Σύρους να μην καταφύγουν σε πανηγυρικούς πυροβολισμούς. Ο Ασαντ, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα αφότου ανέλαβε την εξουσία από τον πατέρα του το 2000, είχε επί μακρόν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να διεκδικήσει άλλη μία θητεία, εκφράζοντας έτσι την πρόθεσή του να αποδείξει ότι είναι ο νόμιμος ηγέτης της χώρας. Αλλοι έξι πολιτικοί έχουν καταθέσει υποψηφιότητες, αλλά οι αναλυτές θεωρούν ότι είναι «γλάστρες» που προσπαθούν να δώσουν μια επίφαση νομιμότητας στη διαδικασία.