Υπάρχει μία θεωρία που «βλέπει» μακροημέρευση της κυβέρνησης μέχρι το συνταγματικό περιθώριο του Ιουνίου 2016. Οσο και αν δεν είναι «κολακευτικό» για τους πατέρες και τις μητέρες του Εθνους, το επιχείρημα στηρίζεται στο ότι η βουλευτική σύνταξη εξασφαλίζεται με 48 μήνες «θητεία» και όχι 47 ή 37. Μάλιστα, ως «ελαφρυντικό» αναφέρεται το «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Το «καλό», φυσικά, είναι το χρονικό περιθώριο για την ολοκλήρωση της εξόδου από την κρίση. Το «κακό», δυστυχώς, είναι ότι η παρούσα κυβέρνηση, αλλά και το πολιτικό σύστημα συνολικά δεν πείθουν ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς μεγάλες αλλαγές.
Τα τελευταία πέντε χρόνια κυβερνήσεις και δανειστές «κατάφεραν» να μετατρέψουν μία Ελλάδα πνιγμένη στο «λίπος» της σπατάλης της διαφθοράς και της ανεμελιάς σε μία χώρα φτωχή και καθημαγμένη χωρίς λίπος, αλλά ίσως σοφότερη. Αυτό θα φανεί από το πώς θα διαχειριστεί το χρονικό διάστημα ώς τις εκλογές του 2016, αν, βέβαια, φτάσουμε εκεί. Ευτυχώς, φαίνεται να υπάρχει απόλυτη συμφωνία ως προς το ζητούμενο. Η μαγική λέξη είναι «ανάπτυξη», δηλαδή παραγωγή, νέο εισόδημα, δουλειές, έσοδα για εξυπηρέτηση του χρέους, αυτοπεποίθηση και εθνική ανεξαρτησία. Τόσο απλά. Βέβαια, υπάρχει μία σχετική διαφωνία μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης ως προς την ακολουθητέα «πολιτική» για την ανάπτυξη. Η διαφορά είναι η επιλογή μεταξύ ονείρου και εφιάλτη.
Πριν από λίγες ημέρες, ο έγκριτος Economist δημοσίευσε μία έρευνα για την ανάπτυξη, διεθνώς. Βέβαια, τονίζει το προφανές, ότι η ανάπτυξη έρχεται με επενδύσεις και, φυσικά, σε μία φτωχή χώρα, από ξένες επενδύσεις. Το κακό είναι ότι δημοσιεύει και ένα γράφημα με τίτλο «Σε ποιες χώρες να ΜΗΝ επενδύσετε». Κριτήριο είναι το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να τελεσιδικήσει μία δικαστική υπόθεση και να ολοκληρωθεί μία χρεοκοπία. Η Ελλάδα είναι, με διαφορά, πρώτη στο διάγραμμα «του θανάτου». Η πρώτη πηγή που θα συμβουλευθεί ο ξένος επίδοξος επενδυτής εκδίδει με σαφήνεια τη θανατική καταδίκη της ελληνικής ανάπτυξης.
Το success story δεν υπάρχει και η μόνη ελπίδα είναι να εξιχνιάσουμε το έγκλημα και να επανορθώσουμε άμεσα το κακό. Δυστυχώς, το σημερινό πολιτικό σύστημα, αλλά και οι δανειστές δεν αντιλαμβάνονται ότι μόνο βαθιές θεσμικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις θα δώσουν πνοή στην οικονομία και ελπίδα στην κοινωνία. Ενα παράδειγμα, για να αξιοποιήσουμε και το διάγραμμα του Economist. Στο διάστημα της συγκυβέρνησης, όταν το πρόβλημα υποτίθεται ότι είχε πια γίνει συνείδηση, είχαμε δύο υπουργούς Δικαιοσύνης, ακραιφνείς εκφραστές των δύο πολιτικών παρατάξεων, με τεράστιες ιδεολογικές διαφορές, αλλά ένα κραυγαλέο σημείο επαφής και πρακτικής συγγένειας. Είναι οι κορυφαίοι συνδικαλιστές των δύο συνιστωσών της Δικαιοσύνης, των δικηγόρων και των δικαστών. Αποτέλεσμα, η απονομή δικαιοσύνης σε αρνησιδικία και βρόχο για την ανάπτυξη. Εξίσου σημαντικό παράδειγμα, η επιλογή υπουργών Υγείας στις «αλλαγές καθεστώτος» ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. το 2009 και το 2012. Η κ. Ξενογιαννακοπούλου και ο κ. Λυκουρέντζος είχαν ένα μόνο κοινό σημείο. Ηταν γραμματείς του Κόμματος κατά την εναλλαγή φρουράς. Καθήκον τους η στελέχωση του μοναδικού χώρου που είχε απομείνει με πολλά κομματικά «λάφυρα», τις διοικήσεις νοσοκομείων και άλλων φορέων. Είναι το μόνο που έκαναν, φυσικά, με συνέπειες για τον χώρο της υγείας.
Δυστυχώς, το σημερινό πολιτικό σύστημα, αλλά και οι δανειστές απέτυχαν. Αρκέστηκαν στην «εύκολη» φτωχοποίηση με «κούρεμα» 25% σε ΑΕΠ και ατομικά εισοδήματα, αλλά άφησαν δομές και θεσμούς απείραχτους και, δυστυχώς, ο κ. Μητσοτάκης μόνος του δεν μπορεί να σώσει τη χώρα. Σε ενάμιση χρόνο, όμως, πολλοί θεσμοί μπορούν να αλλάξουν με πρώτο το εκλογικό σύστημα, όπως ζητάει και το «Ποτάμι». Μπορούν να αλλάξουν και πρόσωπα με στόχο τη σωτηρία της χώρας και όχι του κόμματος. Μόνο γι’ αυτό θα άξιζε να ζητήσει χρόνο η παρούσα συγκυβέρνηση, αφού οι εξαγγελίες της αντιπολίτευσης δείχνουν ότι δεν έχει καν αντιληφθεί το πρόβλημα, πόσο μάλλον τον δρόμο προς τη λύση. Αντί για αλλεπάλληλες εκλογές, θέλουμε πολλές αλλαγές, τώρα.
* Ο κ. Λυκούργος Λιαρόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.