Από το «κάθε χωριό και πανεπιστήμιο» θα περάσουμε στο… «κάθε περιφέρεια και ερευνητικό κέντρο»; Δεν είναι διόλου απίθανο να συμβεί, καθώς -παρά τη χρεοκοπία της χώρας λόγω και των παλαιοκομματικών πρακτικών- ουκ ολίγοι δείχνουν ότι εφαρμόζουν ακόμη τις ίδιες μεθόδους, και μάλιστα χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκά κονδύλια. Τι άλλο να σκεφτεί κάποιος όταν ο υφυπουργός Παιδείας εξαγγέλλει ερευνητικό κέντρο στην περιφέρειά του, την ίδια στιγμή που υπάρχουν φήμες για ανάλογες προεκλογικές υποσχέσεις του γενικού γραμματέα Ερευνας και Τεχνολογίας;
Ειδικότερα, σημαντικό στοιχείο για την ερμηνεία των εξαγγελιών στον χώρο της έρευνας είναι ότι οι 13 περιφέρειες «θα διαχειριστούν το 35% των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης που αφορά σε έργα και δράσεις για την τόνωση και την ανάπτυξη της Περιφερειακής Οικονομίας, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για δράσεις κατά της φτώχειας και του αποκλεισμού και του Ταμείου Συνοχής για έργα υποδομών και προστασίας του περιβάλλοντος». Δηλαδή, μέσω ΕΣΠΑ θα μπορέσουν να δημιουργηθούν και ερευνητικά κέντρα σε κάθε περιφέρεια. Ετσι, παρότι ο διάλογος για το νομοσχέδιο για την έρευνα και την τεχνολογία που κατατέθηκε στη Βουλή είναι έντονος και άκρως ενδιαφέρων, το θέμα που έχει προσφέρει υλικό για σκωπτικά σχόλια είναι η εξαγγελία του υφυπουργού Παιδείας, αρμόδιου για θέματα Ερευνας και Τεχνολογίας, Αλέξανδρου Δερμεντζόπουλου για δημιουργία του Ερευνητικού Κέντρου Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Το κέντρο θα φέρει το όνομα του μεγάλου Ελληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, που έλκει την καταγωγή του από τη Θράκη και πιο συγκεκριμένα από το Μποσνοχώρι ή Βύσσα της Δυτικής Θράκης. Ο κ. Δερμεντζόπουλος είναι βουλευτής Εβρου και η εξαγγελία του νέου ερευνητικού κέντρου έγινε στην Αλεξανδρούπολη.
Επειτα από αυτό ποιος θα πιστέψει ότι… η γυναίκα του Καίσαρα είναι τίμια; Και μάλιστα με ορατή την προοπτική εθνικών εκλογών; Ετσι, πλέον μεταξύ των ερευνητών ακούγεται ως αστείο η φράση που παραπέμπει σε παλιά διαφήμιση εμπορικής επιχείρησης: «Ερευνητικό κέντρο και στην Κομοτηνή, ερευνητικό κέντρο και στην Ξάνθη, ερευνητικό κέντρο και στην Αλεξανδρούπολη, ερευνητικό κέντρο και στην Ορεστιάδα»! Πρόκειται για τις τέσσερις πόλεις στις οποίες θα απλωθεί -με ινστιτούτα- το «Ερευνητικό Κέντρο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (ΕΚΕΑΜ-ΘΡΑ) – Καραθεοδωρή» όπως θα είναι η επίσημη ονομασία του.
«Η εν λόγω ενέργεια του υπουργείου Παιδείας και της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Τεχνολογίας αποτελεί το επιστέγασμα σχεδίου νόμου για την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία, που κατατέθηκε στη Βουλή, και το οποίο είναι εναρμονισμένο με τον ευρωπαϊκό χώρο έρευνας, και προσανατολίζεται στη διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και την επιχειρηματικότητα» υποστηρίζει το υπουργείο Παιδείας, αντιτείνοντας ότι μέχρι τώρα η ΓΓΕΤ είχε παρουσία, με ερευνητικά ινστιτούτα, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας εκτός από τη Θράκη. Βεβαίως, κάποιος θα παρατηρήσει ότι από το «ΕΚΕΑΜ-ΘΡΑ – Καραθεοδωρή» λείπει η Καβάλα. Ιδού ο αντίλογος: Στην Καβάλα λειτουργεί παράρτημα του Δημόκριτου, ενώ υπάρχει και το Ινστιτούτο Αλιευτικής Ερευνας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η εξαγγελία Δερμεντζόπουλου ενίσχυσε τις αναφορές που κάνουν ερευνητές ότι και ο γενικός γραμματέας Ερευνας και Τεχνολογίας Χρήστος Βασιλάκος σχεδιάζει να δημιουργήσει ερευνητικό κέντρο στην Αιτωλοακαρνανία, διότι επιθυμεί να πολιτευθεί εκεί καθώς κατάγεται από τη Βόνιτσα. Επίσης, η ίδια εξαγγελία δημιούργησε εύφορο έδαφος για σπόρους καχυποψίας σχετικά με άλλες προσπάθειες, όπως π.χ. για ερευνητικά κέντρα στην Πελοπόννησο.
Η κριτική, υπόνοιες, σχόλια κ.λπ. διαψεύδονται ως αβάσιμα από το υπουργείο Παιδείας και τη ΓΓΕΤ. Δυστυχώς όμως, ακόμη και εάν το υπουργείο έχει δίκαιο, θα πρέπει να εξηγήσει γιατί διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί του εξωτερικού βάλλουν με οξύτατα εναντίον του νομοσχεδίου αλλά και να απαντήσει με επιχειρήματα σε όσους υποστηρίζουν ότι ο νόμος για την έρευνα και την τεχνολογία γίνεται «μόνο για να δαπανηθούν ευρωπαϊκά κονδύλια με μικροκομματική στόχευση».