Με υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας προειδοποίησε χθες ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s σε περίπτωση που διεξαχθούν πρόωρες εθνικές εκλογές. Την ίδια ώρα, η Goldman Sachs (GS) ανέφερε ότι, αν και συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες, παραμένει ζωντανό το σενάριο να ακολουθηθεί «μοντέλο Κύπρου» στην Ελλάδα, όπου είχαν τεθεί περιορισμοί στις αναλήψεις καταθέσεων.
Χθες, η Moody’s ανέφερε σε ανάλυσή της ότι οι πρόωρες εθνικές εκλογές θα αποτελούσαν ένα «αρνητικό πιστωτικό γεγονός» (credit negative). Η προειδοποίηση αυτή έρχεται επειδή ο οίκος θεωρεί ότι πρόωρες εκλογές θέτουν σε κίνδυνο τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα για την επόμενη μέρα (μετά την ολοκλήρωση του Μνημονίου), μετριάζουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και αυξάνουν τα ρίσκα ρευστότητας και χρηματοδότησης της Ελλάδας.
Από την πλευρά της η GS εκτιμά πως η Ελλάδα το 2015 θα χρειαστεί από 6 έως 15 δισ. ευρώ για να καλύψει πλήρως τις υποχρεώσεις της. Δεν αποκλείει, δε, να συμβεί στην Ελλάδα ό,τι και στην Κύπρο όπου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είχε διακόψει την παροχή ρευστότητας προς τις τράπεζες. Την ίδια ώρα, οι αγορές συνέχισαν να ασκούν πιέσεις στα ελληνικά ομόλογα χθες, με την απόδοση των 3ετών ομολόγων να ξεπερνάει το 11%, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 73% μέσα σε τέσσερις ημέρες. Η GS σημειώνει στην ανάλυσή της πως οι πιέσεις στις αγορές δεν συνδέονται με τη δημοκρατική διαδικασία των εκλογών ή με την πιθανή αλλαγή κυβέρνησης, ανεξάρτητα από το ποια θα είναι αυτή που θα ακολουθήσει. Συνδέονται, όμως, με το ρίσκο να υπάρξει ασυνέχεια πολιτικής και σοβαρή σύγκρουση της Ελλάδας με τους διεθνείς πιστωτές της. Κατά τον επενδυτικό οίκο, τα περιθώρια για σημαντική οπισθοχώρηση από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμοστεί είναι πολύ περιορισμένα και οποιαδήποτε τέτοια κίνηση θα οδηγήσει σε διακοπή της χρηματοδότησης της χώρας από τους δανειστές.
Στο πλαίσιο αυτό, η GS θεωρεί ότι αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα γίνουν εκλογές και οι πιέσεις στις αγορές θα συνεχιστούν. Παράλληλα, ο οίκος προχωράει σε μία ανάλυση των χρηματοδοτικών υποχρεώσεων της Ελλάδας εντός του 2015. Συνολικά, αυτές ανέρχονται σε 24 δισ. ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Μέρος των υποχρεώσεων αυτών μπορεί να καλυφθεί από ίδια μέσα, κατά την GS. Σε αυτά περιλαμβάνονται κυρίως:
1. Τα κεφάλαια που εξασφαλίζει το Δημόσιο από τους φορείς της γενικής κυβέρνησης μέσω βραχυπρόθεσμου δανεισμού (repos). Μέσω αυτής της διαδικασίας υπάρχουν 9 δισ. ευρώ για τις υποχρεώσεις του κράτους.
2. Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις που έχουν υπολογιστεί σε 2 δισ. ευρώ.
3. Πόροι 3 δισ. ευρώ από το πρωτογενές πλεόνασμα.
4. Τα έσοδα από τα κέρδη του Ευρωσυστήματος επί των ελληνικών ομολόγων που εφόσον επιστραφούν, ανέρχονται σε 2 δισ. ευρώ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η GS υποστηρίζει ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί το λιγότερο 6 δισ. ευρώ επιπλέον χρηματοδότηση το 2015 για να καλύψει τις ανάγκες της και στη χειρότερη περίπτωση (αν δεν επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα, δεν γίνουν αποκρατικοποιήσεις κ.λπ.) το ποσό αυτό μπορεί να αυξηθεί έως και τα 15 δισ. ευρώ.
Μεταρρυθμίσεις
Στο πλαίσιο αυτό και σε συνδυασμό με το ότι τα επιτόκια δανεισμού από τις αγορές σήμερα είναι απαγορευτικά για μία νέα έκδοση ομολόγων, ο οίκος αναφέρει ότι η χώρα θα πρέπει να στραφεί στους επίσημους δανειστές της. Ετσι, σημειώνει πως υπάρχουν τα 7,1 δισ. ευρώ του ΔΝΤ, αλλά και η απόφαση του Eurogroup να προσφέρει προληπτική πιστωτική γραμμή ECCL, υπό την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας. Και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να προχωρήσουν:
– Περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στον νόμο για τα συνδικάτα
– Περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό.
– Περαιτέρω περικοπές στον προϋπολογισμό.
Οι αναλυτές του οίκου θεωρούν, πάντως, πως όσο πιεστικές και αν είναι οι ανάγκες χρηματοδότησης του Δημοσίου το 2015, είναι απίθανο να γίνουν πραγματικό ζήτημα όσο η ΕΚΤ στέκεται πίσω από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ομως, σημειώνουν ότι σε περίπτωση σύγκρουσης με τους πιστωτές, πιθανή διακοπή της παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίση ανάλογη με αυτήν της Κύπρου. Υπενθυμίζεται ότι στην Κύπρο οι τράπεζες υιοθέτησαν μέτρα ελέγχου των καταθέσεων και η GS εκτιμά πως σε αυτό το σημείο οι φόβοι για πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ θα κορυφωθούν.