Η σημαντική υστέρηση των εσόδων στο τέλος του έτους (άγγιξε τα 4 δισ. ευρώ) οδήγησε εκτός στόχου το πρωτογενές πλεόνασμα (κατά 3 δισ. ευρώ) του κρατικού προϋπολογισμού σε ταμειακή βάση για το 2014, ενώ εικόνα κατάρρευσης δείχνουν τα έσοδα και στο πρώτο 10ήμερο του Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι φορολογούμενοι έχουν προχωρήσει σε στάση πληρωμών, εξαιτίας του εκλογικού κύκλου. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα με την επίτευξη του στόχου του προγράμματος για το πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης, που ανέρχεται στο 1,5% του ΑΕΠ για το 2014. Επικρατεί, όμως, προβληματισμός για το κατά πόσον θα αντέξει ο προϋπολογισμός του 2015, δεδομένου ότι η αρχή που έχει γίνει για τα έσοδα δεν είναι καθόλου καλή. Τον Ιανουάριο θα πρέπει να εισπραχθούν 4,5 δισ. ευρώ και σύμφωνα με στελέχη εφοριών, στο πρώτο 10ήμερο δεν υπάρχει κινητικότητα που να επιβεβαιώνει ότι ο στόχος θα επιτευχθεί. Μάλιστα, κατά πληροφορίες η απόκλιση σε σχέση με το πρώτο 10ημερο του περυσινού Ιανουαρίου είναι της τάξης του 70-80%.
Μόνο τον Δεκέμβριο εκτιμάται ότι τα φορολογικά έσοδα ήταν λιγότερα από τον στόχο κατά περίπου 620 εκατ. ευρώ, ενώ για το σύνολο του έτους η απόκλιση ανέρχεται στα επίπεδα του 1,3 δισ. ευρώ. Ο εκτροχιασμός των εσόδων τις τελευταίες ημέρες αποδίδεται στον εκλογικό κύκλο και στη στάση πληρωμών που φαίνεται ότι έχουν προχωρήσει οι φορολογούμενοι. Επίσης, αρνητικά για τα έσοδα του προϋπολογισμού λειτούργησε η μεγάλη υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου. Από την υστέρηση των 620 εκατ. ευρώ του Δεκεμβρίου, περίπου 300 εκατ. ευρώ αφορούν στην απόκλιση στα έσοδα από τον ΦΠΑ καυσίμων, λόγω της χαμηλότερης τιμής του πετρελαίου, ενώ τα υπόλοιπα 300 εκατ. ευρώ αποδίδονται στην υστέρηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος και τους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών. Τα τελευταία στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι φορολογούμενοι δεν ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού κατέγραψαν 3,9 δισ. ευρώ υστέρηση το 2014 έναντι του στόχου. Η απόκλιση αυτή προήλθε κατά:
• 1,9 δισ. ευρώ από τη μη επιστροφή των κερδών του Ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες δεν επέστρεψαν τα κέρδη τους γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος της τρόικας για να αποδεσμευθούν τα συγκεκριμένα κεφάλαια.
• 1,3 δισ. ευρώ από την υστέρηση των φορολογικών εσόδων.
• 424 εκατ. ευρώ από τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Αντί για 5,1 δισ. ευρώ τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν στα 4,7 δισ. ευρώ.
• 234 εκατ. ευρώ από τις επιπλέον του στόχου επιστροφές φόρων.
Από την άλλη πλευρά, οι δαπάνες συγκρατήθηκαν, αλλά όχι τόσο ώστε να καλύψουν ολόκληρη την απώλεια από τα έσοδα. Συνολικά, οι δαπάνες το 2014 ήταν κατά 1 δισ. ευρώ λιγότερες από ό,τι προβλεπόταν. Μόνο οι πρωτογενείς δαπάνες ήταν κατά 866 εκατ. ευρώ. Επίσης, κατά 209 εκατ. ευρώ συγκρατήθηκαν οι δαπάνες του ΠΔΕ, οι οποίες ανήλθαν τελικά σε 6,6 δισ. ευρώ αντί στόχου για 6,8 δισ. ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα, το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε 1,9 δισ. ευρώ, όταν ο στόχος που είχε τεθεί με τον προϋπολογισμό του 2015 ήταν να ανέλθει στα 4,9 δισ. ευρώ. Επί της ουσίας πρόκειται για απόκλιση 3 δισ. ευρώ, η οποία όμως στο μεγαλύτερο μέρος της (1,9 δισ. ευρώ) οφείλεται στη μη επιστροφή των κερδών του Ευρωσυστήματος επί των ελληνικών ομολόγων. Επίσης, στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι οι εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ και τις ρυθμίσεις κατά το πρώτο δίμηνο του 2015 θα μπορούσαν να βελτιώσουν κάπως την εικόνα των εσόδων του 2014.