Ο όγκος της επιστημονικής έρευνας για τα οφέλη της εκφραστικής γραφής είναι εντυπωσιακός. Οι μελέτες υποδεικνύουν ότι το να γράφει κανείς για τον εαυτό του και τις προσωπικές του εμπειρίες συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας ατόμων που πάσχουν από διαταραχές διάθεσης ή καρκίνο και που έχουν υποστεί καρδιακό επεισόδιο, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τις επισκέψεις στον γιατρό και ενισχύει τη μνήμη. Πλέον οι ερευνητές αναζητούν απάντηση σε ένα ακόμη ερώτημα: Μπορεί η συγγραφή και επανεγγραφή της προσωπικής ιστορίας μας να προκαλέσει αλλαγές στη συμπεριφορά και να μας κάνει πιο ευτυχισμένους;
Η παραπάνω υπόθεση βασίζεται στην ιδέα ότι όλοι έχουμε δημιουργήσει μια προσωπική αφήγηση, η οποία καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Κάποιες φορές, όμως, η εσωτερική μας φωνή κάνει λάθος. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν πως το να γράφει και να επεξεργάζεται κανείς την προσωπική του ιστορία μπορεί να αλλάξει την αντίληψή του για τον ίδιο και να τον βοηθήσει να αναγνωρίσει τα εμπόδια που στέκονται ανάμεσα σε εκείνον και στην καλύτερη υγεία. Μπορεί να μοιάζει ως ακόμη μία συνταγή αυτοβοήθειας, αλλά οι έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα είναι υπαρκτά.
Σε μία από τις πρώτες μελέτες, οι επιστήμονες συγκέντρωσαν σαράντα πρωτοετείς φοιτητές του Πανεπιστημίου Ντιουκ, οι οποίοι αντιμετώπιζαν πρόβλημα με τις σπουδές τους. Δεν ανησυχούσαν μόνο για τους βαθμούς τους, αλλά αμφισβητούσαν την ευφυΐα τους σε σύγκριση με άλλους συμφοιτητές τους. Οι φοιτητές χωρίστηκαν σε ομάδες παρέμβασης και ομάδες ελέγχου. Σε εκείνους που ανήκαν στην πρώτη κατηγορία δόθηκαν πληροφορίες που αποδείκνυαν ότι είναι φυσιολογικό να δυσκολεύεται κανείς στο πρώτο έτος των σπουδών του, με στόχο να αλλάξει η αντίληψη που είχαν κατασκευάσει για το πανεπιστήμιο. Τα αποτελέσματα ήταν πραγματικά εντυπωσιακά. Οι φοιτητές που υπεβλήθησαν στο πείραμα αλλαγής της αφήγησής τους βελτίωσαν τους βαθμούς τους και είχαν μικρότερη πιθανότητα να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους. Από τα άτομα, ωστόσο, που συμμετείχαν στις ομάδες ελέγχου και δεν έλαβαν συμβουλές, το 20% εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο μέσα σε ένα χρόνο.
Κατά τη διάρκεια μιας άλλης έρευνας, ζητήθηκε από παντρεμένα ζευγάρια να γράψουν για έναν καβγά από την οπτική ενός εξωτερικού παρατηρητή. Από τα 120 ζευγάρια που συμμετείχαν, εκείνα που ανέλυσαν τα προβλήματά τους μέσω του γραψίματος είδαν μεγαλύτερη βελτίωση στον γάμο τους από εκείνα που δεν έγραψαν για τα δικά τους προβλήματα. «Η έκφραση μέσω της γραφής μπορεί να ταρακουνήσει πραγματικά τους ανθρώπους και να τους κατευθύνει προς έναν πιο αισιόδοξο κύκλο σκέψεων», δήλωσε ο Τίμοθι Γουίλσον, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και επικεφαλής της έρευνας του Ντιουκ. «Το γράψιμο εξαναγκάζει τα άτομα να ανασυστήσουν αυτό που τα προβληματίζει και να ανακαλύψουν ένα νέο νόημα», πρόσθεσε ο ίδιος.
Του μεγαλύτερου μέρους των εργασιών σχετικά με την εκφραστική γραφή έχει ηγηθεί ο Τζέιμς Πενμπέικερ, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. Σε ένα από τα πειράματά του, ζητήθηκε από φοιτητές να γράφουν για δεκαπέντε λεπτά την ημέρα σχετικά με προσωπικά τους ζητήματα ή επιφανειακά θέματα. Οι φοιτητές που έγραψαν περισσότερο για τα προσωπικά τους προβλήματα αρρώστησαν λιγότερες φορές και πραγματοποίησαν λιγότερες επισκέψεις σε κέντρα υγείας. «Η βασική ιδέα είναι να πείσουμε τους ανθρώπους να συμφιλιωθούν με αυτό που είναι και το πού θέλουν να πάνε», δήλωσε ο Πενμπέικερ. «Θεωρώ ότι η εκφραστική γραφή αποτελεί διόρθωση στην πορεία της ζωής μας», αποφάνθηκε.