Υπάρχει ένα σημείο της Kingsland High Street στο ανατολικό Λονδίνο όπου μπορείς να βρεις ένα σινεμά τέχνης, ένα μαγαζί που πουλάει ινδονησιακά υφάσματα με έντονα χρώματα, μια μικρή αγορά με περίεργα λαχανικά, ένα ενεχυροδανειστήριο και τρία τούρκικα καφέ. Το όγδοο μυθιστόρημα της δημοφιλούς Τουρκάλας συγγραφέως Ελίφ Σαφάκ «Honour», που πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Παπαδόπουλος» με τον τίτλο «Περηφάνια» (μετάφραση Αννα Παπασταύρου), διαδραματίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος του στην Κίνγκσλαντ Χάι Στριτ. Αν και η Σαφάκ το έγραψε πρώτα στα αγγλικά, το βιβλίο κυκλοφόρησε αρχικά στην Τουρκία. Ενα δείγμα της δημοφιλίας της Σαφάκ ήταν ότι μέσα στις πρώτες τρεις μέρες της κυκλοφορίας του βιβλίου, πειρατικά αντίγραφά του πωλούνταν στον δρόμο σε μισή τιμή…
Η «Περηφάνια» αναφέρεται στην απόπειρα δολοφονίας μιας μουσουλμάνας γυναίκας από τον δεκαπεντάχρονο γιο της για λόγους τιμής. Ως αναγνώστες μεταφερόμαστε, με τα δυνατά αισθήματα που προκαλεί η ροή της γραφής της Σαφάκ, από το Λονδίνο του ’70 στην Τουρκία και συγκεκριμένα σε ένα χωριό κοντά στον ποταμό Ευφράτη, όπου γεννήθηκε η Πεμπέ, η ηρωίδα της ιστορίας.
Η συγγραφέας μπαίνει κυριολεκτικά στις καρδιές των ηρώων της, των γυναικών αλλά και των αντρών. Πρόκειται για την οικογένεια των Τοπράκ, που μεταναστεύουν στο Λονδίνο για μια καλύτερη ζωή, κουβαλώντας μαζί τους μια παράδοση που τους διαλύει τη ζωή. Ο Αντέμ, σύζυγος της Πεμπέ που ήθελε να παντρευτεί τη δίδυμη αδελφή της Τζαμίλα αλλά για να μη δυσαρεστήσει την οικογένειά του, τελικώς παντρεύεται την αδελφή της. Ο Αντέμ, όταν πια μετακομίσουν στο Λονδίνο, θα εγκαταλείψει την Πεμπέ και τα παιδιά τους για να συζήσει με μια χορεύτρια στριπτιζάδικου, ενώ στο τέλος του βιβλίου τον συναντάμε λίγο πριν αυτοκτονήσει, στο εργοτάξιο ενός ουρανοξύστη στο Αμπου Ντάμπι. Ανάμεσα στα κεφάλαια της «Περηφάνιας» διαβάζουμε τα γράμματα που γράφει ο δεκαπεντάχρονος Ισκεντέρ «ενός εκφοβιστή, ενός άντρα που πληγώνει», όπως λέει σε συνέντευξή της η Σαφάκ για τη συναισθηματική πρόκληση του «να βάλω τον εαυτό μου στη θέση ενός έφηβου δολοφόνου, να δω τον κόσμο όπως εκείνος χωρίς να τον κρίνω». Ο Ισκεντέρ αποφασίζει, ως μεγαλύτερος αδελφός της οικογένειας, να τιμωρήσει τη μητέρα του, σύμφωνα με την παραδοσιακή μουσουλμανική παράδοση επειδή είχε σχέσεις με έναν άντρα. Το «Honour» στην Τουρκία προκάλεσε πολλές συζητήσεις. «Οι περισσότεροι αναγνώστες μου είναι γυναίκες», λέει η Ελίφ Σαφάκ. «Παρ’ όλα αυτά, η γραπτή παράδοση είναι περισσότερο πατριαρχική. Σε γενικές γραμμές, οι άντρες γράφουν, οι γυναίκες διαβάζουν. Θα ήθελα αυτό το σχήμα να αλλάξει».
Πολυβραβευμένη
Γεννημένη το 1971, η Ελίφ Σαφάκ έχει κερδίσει πολλά βραβεία, μεταξύ τους το παράσημο του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων για το μυθιστόρημά της «Οι 40 κανόνες της αγάπης» το 2011. Σε αυτό το βιβίο η Σαφάκ δίνει μια εικόνα της μυστικιστικής παράδοσης του Ισλάμ, των Σούφι. «Είναι κρίμα γιατί πολλοί στη Δύση δεν γνωρίζουν αυτήν την πλούσια και ειρηνική παράδοση. Μη νομίζετε, ούτε ο κόσμος στη Μέση Ανατολή απαραιτήτως γνωρίζει την ύπαρξή της», είχε πει όταν πρωτοεκδόθηκε το «Love». Η συγγραφέας, που ζει πλέον στο Λονδίνο με την οικογένειά της, μιλάει συχνά με αφορμή τα βιβλία της για θέματα ταυτότητας και πολυπολιτισμικότητας. Στην «Περηφάνια» η Ελίφ Σαφάκ περιγράφει την ιστορία μιας οικογένειας και εστιάζει στη σχέση μητέρας και γιου. Οπως λέει η ίδια: «Ηθελα να εστιάσω στο πώς συνήθως πληγώνουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε πιο πολύ».